DEEL 1: Inleiding tot het sociaal recht
Wat is sociaal recht?
Sociale wetgeving?
- Geen duidelijk afgebakend geheel (sociaal wetboek bestaat niet)
o Onoverzichtelijk => meerdere rechtsbronnen:
Wetten / decreten / ordonnanties
bv. Arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978
Koninklijke besluiten / Ministeriële besluiten
Rechtspraak / rechtsleer / gewoonte / gebruik
Collectieve arbeidsovereenkomsten (“CAO’s”)
Arbeidsreglement
Wat is een arbeidsreglement? (zie filmpje in de PPT)
Arbeidsovereenkomst
- Constant onderhevig aan evolutie
o Voorbeelden:
Sociaal strafwetboek (2011)
Straffen voor inbreuken door de werkgever
Inspectie
• Bij inbreuk: pv opstellen en doorsturen naar het arbeidsauditoraat
• Arbeidsauditoraat beslist wat er verder zal gebeuren (O.M., correctionele
rechtbank, administratieve geldboete)
3 soorten straffen: administratieve geldboete, strafrechtelijke geldboete of
gevangenisstraf
4 niveaus van inbreuken:
adm. geldboete strafr. geldboete gevangenisstraf
niveau 1 10 – 100 € / /
niveau 2 25 – 250 € 50 – 500 € /
niveau 3 50 – 500 € 100 – 1000 € /
niveau 4 300 – 3000 € 600 – 6000 € 6 maand – 3 jaar
Straf = x 8 x aantal tewerkgestelde personeelsleden
Eenheidsstatuut (2014)
Re-integratie langdurig zieken (2017)
Coronamaatregelen (2020)
…
1
,Doel van sociale wetgeving
- Bescherming van de belangen van de werknemers en de sociaal verzekerden.
- Bevorderen van hun welzijn:
o Beschermingswetten en socialeverzekeringswetten
Sociale wetgeving omvat:
- Arbeidsrecht
o Individueel arbeidsrecht
Regelt de individuele relatie tussen één WG en één WN
Het sluiten van een arbeidsovereenkomst en de uitvoering ervan
De schorsing van de arbeidsovereenkomst
De beëindiging van de arbeidsovereenkomst …
!! Zeer grote vrijheid maar opgepast voor dwingend recht en de hiërarchie
van de rechtsbronnen !!
o Collectief arbeidsrecht
Regelt de relatie tussen (groep van) WG’s en (groep van) WN’s
Vastgelegd in collectieve arbeidsovereenkomsten (“CAO’s”)
Onderhandelingen vakbondsorganisaties
Op verschillende niveaus:
• Nationale arbeidsraad
• Paritair comité
• Ondernemingsraad
• Comité voor preventie en bescherming op het werk
- Wetgeving inzake minimumvoorzieiningen (sociale bijstand)
o Bestaansminimum/leefloon
o Gewaarborgd inkomen voor mindervaliden
o OCMW-dienstverlening
Wat is sociale zekerheid?
- Voorzien in een vervangingsinkomen / bestaans- middelen voor personen die tijdelijk of
definitief niet meer kunnen werken.
- Kern: “solidariteit” en “verplichtend karakter”
- Bijdragen op het loon en overheidssubsidies
- Brutoloon – RSZ-bijdrage WN (13,07%) = belastbaar loon
Belastbaar loon – BV – bijzondere bijdrage sociale zekerheid (BBSZ) = nettoloon
o WG betaalt daarbovenop een RSZ-bijdrage van +/- 25%
- Stelsels sociale zekerheid (financiering is verschillend per stelsel!)
zie verdere bespreking per statuut
o Stelsel voor loontrekkenden (werknemers)
o Stelsel voor zelfstandigen
o Stelsel voor ambtenaren
2
,Statuten in het arbeidsrecht
- Werknemer
- Ambtenaar
- Zelfstandige
Geschillen in het sociaal recht
- Arbeidsrechtbank
- Arbeidshof
- Rechters/raadsheren in sociale zaken
o Lekenrechters voor zowel WN als WG (vakbonden)
o Vakbonden voor WN: ABVV, ACV en ACLVB
- Arbeidsauditoraat
o Het ‘openbaar ministerie’ voor de arbeidsrechtbank
o Advies uitbrengen over geschillen
o Inbreuk tegen sociale strafwetten: arbeidsauditoraat treedt op als openbare aanklager
3
, DEEL 2: Statuten en sociale zekerheid
1. Statuten in het arbeidsrecht
- Waarom is onderscheid belangrijk?
o Andere wetgeving en regelgeving
Verplichtingen
Bescherming
o Andere sociale zekerheid
Sociale bijdragen
Rechten
- Wie is werknemer?
o Arbeidsovereenkomst (HB p.69)
Drie essentiële elementen
Arbeid
Loon
Gezagsrelatie/ondergeschikt verband
o Wetgeving
Wet betreffende de arbeidsovereenkomsten van 3 juli 1978
Afgekort: “AO-wet” of “WAO”
Bijlage 11 in HB
Verschillende types werknemer
Werklieden/arbeiders (art. 2 AO-wet)
Bedienden (art. 3 AO-wet)
Handelsvertegenwoordigers (art. 4 en titel IV AO-wet)
Dienstboden (art. 5 en titel V AO-wet)
Studenten (art. 130bis van titel VI AO-wet)
Huisarbeiders (art. 119.1 AO-wet) telewerk
o Oefeningen live@home
Beantwoord de volgende vragen:
Wat is het verschil tussen een arbeider en een bediende?
• Arbeider: in hoofdzaak handarbeid
• Bediende: in hoofdzaak hoofdarbeid
Wat is het verschil tussen een bediende en een handelsvertegenwoordiger?
• Een handelsvertegenwoordiger moet effectief op de baan zijn (om
cliënteel op te zoeken en te onderhandelen over prijs en hoeveelheid),
een bediende daarentegen niet.
• Extra: een handelsvertegenwoordiger mag over alles zaken sluiten,
behalve verzekeringen!
Is een huisarbeider(/telewerker) altijd een arbeider?
• Neen, naargelang het type van arbeid dat hij thuis zal verrichten
(arbeider of bediende).
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller casvaneeckhout. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.