Summary
Samenvatting sociale psychologie (Hogent)
- Course
- Institution
Samenvatting sociale psychologie, eerste jaar orthopedagogie aan HoGent. Geslaagd in eerste zit.
[Show more]
Seller
Follow
cloedecanck
Reviews received
Content preview
Stereotypering1. Inleiding
Voorbeelden van stereotypen:
- Vrouwen zijn overgevoelig
- Domme blondjes
- Aziaten zijn nerds
De meeste stereotypen klinken negatief.
Stereotypen zijn onwrikbare opvattingen die we over een persoon hebben op basis van zijn
lidmaatschap van een specifieke groep.
We hebben 3 soorten:
- Persoonlijk stereotype: 1 persoon heeft dat beeld
- Sociaal stereotype: een hele groep heeft dit beeld (komt niet overeen met persoonlijk
stereotype)
- Autostereotype: een groep heeft een stereotype over zichzelf
Eigenlijk is een stereotype een soort sociale cognitie, een bepaald schema over een persoon omdat
die tot een bepaalde groep behoort.
2. Vooroordelen
Een vooroordeel is een ongerechtvaardigde negatieve stereotiepe opvatting over een ander,
uitsluitend gebaseerd op het feit dat de ander tot een groep behoort.
Als we vooroordelen hebben, denken we dus ook altijd in hokjes (die is meer waard en die is minder
waard).
3. Etnocentrisme
Etnocentrisme is de eigen etnische groep (land, volk, godsdienst, ...) als beter of hoogwaardiger
beschouwen.
Het wil zeggen dat je een sterk onderscheid zal maken met je eigen etnische groep en een andere.
Het is een extreme versie van de ‘in-group’ ‘out-group’ gedachte. Je zal de ene cultuur voorop stellen
van de andere.
Groepsleiders spelen in op gevoelens van angst en haat (bv. Hitler).
4. Racisme
Racisme is een aan etnocentrisme verwante en foute denkwijze waarbij men mensen van een andere
cultuur veroordeelt.
,Bij racisme gaat het over een andere cultuur, bij etnocentrisme gaat het over land, volk of
godsdienst. Racisme is altijd zichtbaar, bij etnocentrisme is dit niet zo.
5. Kenmerken van stereotypen
- Tweerichtingsverkeer: de ene groep heeft een stereotiep, maar het is omgekeerd meestal
ook zo (de Chiro heeft een stereotiep over de Scouts en omgekeerd)
- Schadelijke gevolgen
- Oorlogen
- Geweld
- Zelfbeeld wordt aangetast
- Vereenvoudiging van de realiteit: het is nooit de (volledige) waarheid
- Invloed op informatieverwerking
- Nieuwe info negeren
- Selectieve aandacht aan info die binnen stereotype past
- Tegensprekende info = uitzondering
- Self-fulfilling prophecy
- Fundamentele attributiefout: we gaan de omstandigheden negeren
- Denkbeeldige correlaties
Principle of least effort: de minste inspanning, het meeste gemak
Need for closure: we hebben behoefte om iets af te sluiten
6. Hoe ontstaan stereotypen?
Er is niet één verklaring, maar verschillende factoren spelen hierbij een rol.
- Categorisering als basis (mensen indelen in groepjes)
- We krijgen ze mee (bv. via sociale media, televisie, je eigen omgeving)
- De ultieme attributiefout: geen rekening houden met omstandigheden voor een hele groep
- Verantwoording voor negatieve gevoelens (bv. bedreiging)
- Self-fulfilling prophecy
- Illusoire correlaties:
- Het overschatten van de relatie tussen variabelen die slechts in geringe mate of
helemaal niet correleren
- Oorzaak: Paired distinctiveness = shared infrequency: twee dingen die opvallen
zullen we vaak linken aan elkaar (gebeurt vaker met een minderheidsgroep!)
- Coercion-theorie:
- Maatschappij wordt gedomineerd door een aantal machtige individuen die baat
hebben bij discriminatie van bepaalde groepen
- Realistische conflicttheorie:
- Stereotypering wordt verantwoord door reële of waargenomen conflicten over
schaarse bronnen (iets waar er te weinig van is)
,Sociale-identiteitstheorie = stereotypen ontstaan doordat we ons zelfbeeld ontlenen aan de groep
waartoe we behoren en worden vaak doorgegeven via socialisatieprocessen. We kunnen ons eigen
zelfbeeld opkrikken omdat we tot een bepaalde groep behoren.
Sociaal-cognitieve benadering = we krijgen zo veel informatie binnen, dat het makkelijk is om die
informatie te ordenen
7. Contacthypothese
Groepen in contact brengen met elkaar helpt. We leren de anderen kennen en de dingen die we niet
weten, komen we nu wel te weten. We zien verschillen en gelijkenissen, de stereotypering zwakt af.
Dit werkt niet altijd, er zijn een aantal voorwaarden:
- Het werkt alleen bij 2 groepen van dezelfde status
- Persoonlijk contact
- Niet-competitieve sfeer (je kan ze bv. wel een gemeenschappelijk doel geven)
Wat gebeurt er als je beide groepen samen brengt (rekening houdend met de voorwaarden)? Er
kunnen 2 fenomenen optreden:
- Decategorisatie (geen categorisatie)
- Globale stereotype van de outgroup verandert niet
- Persoon wordt niet meer tot de outgroup gerekend
- Hercategorisatie
- Globale stereotype van de outgroup verandert niet
- Persoon wordt tot de ingroup gerekend (daar nog meer diversiteit)
8. Fenomenen die verband houden met stereotypering
8.1. Stereotypedreiging
Dit is de angst om door je eigen gedrag de stereotypen te bevestigen die anderen over je groep
hebben. Vaak versterk je zo het stereotype door stress. Dit komt omdat je minder ruimte over hebt
in je hersenen. Je kan pas een aantal dingen tegelijk.
Bv. Vrouwen kunnen slecht parkeren. Je zal jezelf zodanig proberen te bewijzen, dat je door de stress
toch slecht parkeert.
8.2 Blaming the victim
Je gaat het slachtoffer zelf de schuld geven van de situatie.
Oorzaak:
- Gebrek aan empathie (vaak omdat we sommige situaties zelf niet hebben meegemaakt)
- Vaak ingegeven door een verlangen naar eerlijke en rechtvaardige wereld (mensen krijgen
wat ze verdienen)
- Angst dat het ons zal overkomen
, Leedvermaak = positieve emoties ervaren bij het ongeluk van anderen
Oorzaak:
- Versterkt zelfbeeld door sociale vergelijking
- Herstelt een balans van onrechtvaardigheid
9. Stereotypen: alleen maar slecht nieuws?
We kunnen tegen stereotypen ingaan. Mensen kunnen wel degelijk weerstand bieden aan bestaande
stereotypen Er bestaan strategieën om stereotypen en discriminatie tegen te gaan.
9.1. Anti-stereotypering: plegers (mensen met het stereotype)
- Bewust onderdrukken van negatieve attitudes of discriminerend gedrag
- Let op voor terugslag! Effect blijft beperkt
- Rationeel corrigeren
- Inzicht opdoen/bewustwording + blijvend controleren van spontane negatieve
gevoelens
- Let op voor overcompenseren, de groep niet gaan bevoordelen
- Goede, roldoorbrekende samenwerking of vriendschappen opbouwen
9.2. Anti-stereotypering: slachtoffers
- Vooroordelen niet in stand houden door rolstereotiep gedrag
- Zich losmaken van stereotiepe groep
- Coping strategieën (omgaan met negatieve gevoelens)
- Negatieve gevolgen koppelen aan discriminatie, actie voeren, onmisbaarheid en kwaliteiten
in de verf zetten
- Re- of hercategoriseren: je in een andere categorie plaatsen
- Duale of dubbele identiteitsmodel (zowel Turkse als Belgische identiteit hebben)
10. Stereotypes en de maatschappij
- Discrimineren wie je als partner kiest, maar niet wie jouw huis huurt?
- Zwarte piet of roetpiet?
- Discriminatie op de werkvloer?
- Strenger optreden naar niet-blanken?
- …
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cloedecanck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79079 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now