Summary
Samenvatting Kennistoets: Armoede jaar 3
- Course
- Institution
Samenvatting toets Armoede jaar 3, alle criteria met voorbeelden casus en colleges aantekeningen. Kort en krachtig. Profiel welzijn en samenleving.
[Show more]
1 review
By: spengel • 11 months ago
Seller
Follow
clemance
Reviews received
Content preview
Les 1Definitie van schuld
• Luidt dat een ander nog geld van je krijgt. Je hebt een betalingsverplichting
Een schuld kan allerlei verschijningsvormen hebben.
Neemt armoede toe of af?
De cijfers geven geen eenduidig beeld: Volgens het CBS neemt armoede toe, volgens het SCP daalt
de armoede juist .
Wel lijkt het erop dat armoedeproblematiek in hardnekkigheid toeneemt. Ook zien we verschillen
tussen gemeenten, leeftijd en etnische achtergrond. Daarnaast zijn er signalen dat de koopkracht
van kwetsbare groepen de groeiende kosten van basisvoorzieningen niet bij kan benen.
*De verschillende cijfers zijn verklaarbaar: CBS en SCP hanteren verschillende definities voor het
begrip armoede (CBS, 2019; SCP, 2019).
Verschillende soorten schulden
Schulden kunnen veroorzaakt worden door: het complexe stelsel van toeslagen en
inkomensvoorzieningen, laaggeletterdheid, het incassogedrag van schuldeisers, problemen op de
arbeidsmarkt en een combinatie van bovenstaande met psychische of persoonlijke problemen.
De Overheid heeft hoge verwachting van de financiële zelfredzaamheid van burgers. Regelgeving en
voorzieningen zijn voor veel mensen vaak te ingewikkeld en er is vanuit de wetgever weinig oog
voor de psychologische effecten van schulden.
De Greef onderscheidt vier soorten schulden die samenhangen met de behoefte die huishoudens
hebben aan krediet (extra geld) en de mate waarin het huishoudbudget toereikend is voor in ieder
geval de vaste lasten.
Ook is er nog een vijfde type schuld bijgekomen: bureaucratische schulden (schulden aan de
overheid).
Het soort schuld hangt vaak samen met de oorzaak van de schuldsituatie. Vaak is er een mix van
soorten schulden bij problematische schulden. Naast deze omstandigheden spelen psychologische
factoren ook een rol.
Overlevingsschulden
Overlevingsschulden – Te lang rondkomen van een (te) laag inkomen. Achterstanden op huur,
energie en zorg zijn typische overlevingsschulden
Compensatieschulden
Compensatieschulden – Sprake van weinig geld, maar schulden enigszins vermijdbaar. Typisch
voor compensatieschulden zijn mensen die goederen aanschaffen die niet binnen het budget
passen. Denk aan: roodstand, creditcardschuld en koop op afbetaling
Aanpassingsschulden
Aanpassingsschulden – Aanpassen aan een nieuwe situatie voorbeelden: plotseling minder geld of
stijging van vaste lasten. Werkloosheid, ziekte, scheiding enz.
,Overbestedingsschulden
Overbestedingsschulden – Consequent te veel uitgeven. Denk aan: roodstand, creditcardschuld.
Voorbeeld: mensen met verslaving, niet om kunnen gaan met druk, administratie niet op orde
Bureaucratische schulden
Bureaucratische schulden – Mensen die moeite hebben om zaken met overheid goed te regelen.
Denk aan: laaggeletterdheid, niet computervaardig, terugvorderingen enz.
Casus – Welk type schuld?
Lynelle is in 2019 gescheiden. Haar man had een goed inkomen en zij spraken af dat zij drie jaar lang
elke maand 750 euro alimentatie zou ontvangen voor haar en hun twee kinderen. Dit is drie
maanden goed gegaan en daarna betaalde haar ex-man niet meer.
Lynelle is daarna als zzp’er begonnen met het geven van danslessen op sportscholen. Vanwege
lichamelijke klachten kon zij dit echter niet lang volhouden en is zij daarmee gestopt.
Hierna heeft Lynelle een bijstandsuitkering aangevraagd bij de gemeente. Zes maanden na de
aanvraag ontvangt zij vanuit de bijstand weer inkomen. De reden hiervoor heeft te maken met een
onderzoek van de gemeente naar de bewijsstukken die Lynelle had aangeleverd.
Inmiddels ligt er beslag op de bijstandsuitkering. De zorgtoeslag wordt geheel door de
Belastingdienst verrekend vanwege een foutieve aanslag. Verder is er vanwege een
betalingsachterstand bij de zorgverzekeraar een bestuurlijke boete opgelegd en wordt de premie
rechtstreeks van haar bijstandsuitkering ingehouden. Desiree gaat zorgvuldig met haar geld om,
maar het lukt haar niet om normaal rond te komen.
Antwoord Casus Lynelle
Overlevingsschulden. Hier is sprake van langdurig op een minimaal
inkomensniveau zitten terwijl de dagelijkse levens- en verzorgingsbehoeften wel moeten doorgaan.
Problematische schuldsituatie
Casus: Familie van de Lugt, Mark (37 jaar), Elise (32 jaar), Lucas (5 jaar) en Bram (2 jaar).
Mark: ‘Twee jaar geleden ben ik ontslagen. Daarvoor was ik bedrijfsleider bij een grote winkel, die
failliet ging. Mijn vrouw werkt niet. Zij is thuis en zorgt voor onze kinderen. Onze jongste zoon Bram
heeft een vorm van autisme, waardoor hij veel begeleiding en aandacht nodig heeft.
De eerste periode na mijn ontslag ging het nog wel. We konden toen nog aardig rondkomen.
Inmiddels is dit veel lastiger. Vooral toen we terugvielen op de bijstand is er veel veranderd. We
komen maandelijks tekort en lopen steeds meer achter met betalingen. Als je eenmaal
achterstanden hebt is je schuldenlijst net zo’n sneeuwbal die een berg afrolt. Er komt steeds meer
bij, alles zit tegen en we raken steeds meer de grip op ons leven kwijt’.
Problematische schuldsituatie
‘De zorgverzekering is een probleem aan het worden. Bram heeft een aanvullende verzekering nodig
en ik loop nu twee maanden achter met de betaling van mijn zorgverzekering. Elise al 6 maanden,
maar gelukkig staan de kinderen op mijn polis.
‘Vorige maand gebeurde er ineens van alles. Onze uitkering was veel lager, omdat er beslag zou zijn
gelegd. De zorgtoeslag van Elise is nog steeds niet binnen. De huur heb ik niet kunnen betalen, en
we liepen daarmee al achter. Energie, water, ik weet eigenlijk niet eens hoe het daarmee staat. En
natuurlijk hebben we dat bezoek gehad van die deurwaarder. Hij heeft alles wat we hebben op een
lijstje gezet. “Gelukkig waren jullie thuis zei hij nog, anders hadden we de deur opengebroken”.
Geen idee hoe dat verder afloopt’.
Gelukkig dat Lucas nog steeds naar de dagopvang gaat. Die krijgt er weinig van mee. Alleen snap ik
niet waarom de belastingdienst wil weten waar hij naar toe gaat. Moet ik nog doorgeven, anders
stoppen ze de kinderopvangtoeslag geloof ik.
.
, Er zit maar één ding op en dat is werken. Ik solliciteer zoveel als ik kan, maar met zoveel stress thuis
lukt dit niet erg.
Vooral niet op banen van mijn niveau. Niemand wacht op een manager die al twee jaar thuis zit.
Belangrijkste vaste lasten
•De huur, energie, water en de zorgpremie zijn de belangrijkste vaste lasten. Ze worden primaire
schulden genoemd
•Richt je in eerste instantie op deze schulden. Als ze oplopen en uitkomen op huisuitzetting of
afsluiting, zijn problemen niet te overzien en gaan er allerlei deuren richting schuldhulpverlening
dicht.
VOORAL DOEN: Vraag in een eerste gesprek heel bewust en concreet of er achterstanden zijn in de
huur, de energie, het water en de zorgpremie en vraag door hoeveel achterstand er is
Stappen
Stap 1: Beginnen met betalen van de lopende huur en termijnbetalingen.
Stap 2: Achterstanden inlopen en schulden oplossen
Als er niet genoeg geld is voor stap 1, is er veel meer aan de hand en is het zaak direct te overleggen
met een specialist. Wat veel voorkomt in casussen als dit, is een combinatie van beslag op het
inkomen, een toeslag die niet binnenkomt en er zijn allerlei betalingsregelingen die zijn afgesproken.
Bij elkaar is dat te veel en dat zie je terug als mensen de lopende vaste lasten niet kunnen betalen.
Wacht in zo’n geval niet met uitzoeken en schakel een specialist in, bijvoorbeeld een sociaal
raadslid, om met je mee te kijken.
Kan je cliënt de lopende vaste lasten wel betalen, is het belangrijk dat dit wordt doorgegeven aan de
woningbouwvereniging, de leveranciers van energie en water, of de zorgverzekeraar.
Verstandig om een betalingsregeling af te spreken??
Betalingsregeling
Direct een betalingsregeling voorstellen is (hier) niet handig, omdat je niet weet wat haalbaar is en
wat het meest urgent is. Je kunt je geld maar 1 keer uitgeven.
Voorkom dat je afspraken maakt die je niet na kunt komen.
Crisis huur
•Bij 2 of meer maanden achterstand kan de woningbouwvereniging een vonnis aanvragen voor een
huisuitzetting.
•Vraag specifiek als er een achterstand is in de huur, hoeveel maanden niet is betaald. De kritische
grens van huurachterstanden ligt meestal bij 3 maanden niet betalen.
•De woningbouwvereniging mag niet zelf iemand uit zijn woning zetten. Dat gaat altijd via een
deurwaarder en de rechtbank. Zonder vonnis mag niet worden uitgezet. Is er geen vonnis, dan heb
je iets meer tijd.
Handelen bij crisis huur
•Als er een vonnis is voor huisuitzetting, neem dan direct contact op met de gemeente. Er zijn
speciale crisismedewerkers om dit soort zaken op te pakken en meestal zijn er convenanten voor
crisistrajecten.
•Die zijn vaak gekoppeld aan verplicht budgetbeheer, of verplicht bewind, om op tijd betalen te
‘garanderen’. En er zijn altijd afspraken in opgenomen over verplichte begeleiding.
•Het is goed om dat te vertellen aan je cliënten als je aanmeldt voor een crisistraject. Je voorkomt
dat iemand zijn huis kwijtraakt, maar het betekent niet dat ze er zijn..
Crisis energie en water
•Leveranciers van energie en water hebben geen vonnis van de rechtbank nodig om af te mogen
sluiten. Dat mogen ze zelf doen.
•Dit mag alleen als er een duidelijke aankondiging is met een datum waarop het gebeurd.
•Ook hier geldt de grens van 3 maanden niet betalen als kritische grens.
.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller clemance. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75759 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now