Summary
Samenvatting Geschiedenis werkplaats hoofdstuk 5 tot en met 9
- Course
- Level
zie omschrijving hierboven
[Show more]
Seller
Follow
jolina
Reviews received
Content preview
Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 5 tot en met 105.1
• Venus – romeinse godin van de liefde
• In rijke steden zoals Milaan, Venetie en Rome bevorderden rijke kooplieden de
kunsten
• In de middeleeuwen werd de mens gezien als slecht en zondig
• De wereld was door god geschapen maar daarna in de handen van de duivel geraakt
• Renaissance- wedergeboorte, ze meenden dat ze de grootheid van de oudheid lieten
herleven
• Tussen oudheid en renaissance -> middeleeuwen
• Vroegmoderne tijd -> 1500 – 1800
• 16e eeuw – tijd van ontdekkers en hervormers
• Bouwmeester van vroege renaissance – filippo brunelleschi, ontdekker perspectief
• Leonardo sneed in lijken om te zien hoe het menselijk lichaam in elkaar zit
• Het idee dat ze een betere versie van de natuur creëerden maakte dat beeldhouwers
en schilders niet meer werden gezien als ambachtslieden maar als kunstenaars
• Humanisten bestuurden teksten om het te begrijpen
• Belangrijkste van het christelijk humanisme was erasmus
5.2
• Europese expansie – uitbreiding van activiteiten van Europeanen buiten Europa
vanaf omstreeks 1500
• Eerst wouden de Portugezen weten waar het goud lag, toen ze wisten dat het goud
in Ghana lag wouden ze naar Indië.
• Uit Indië kwamen kostbare koopwaren zoals zijde en peper
• Zuidpunt van Afrika -> kaap de goede hoop, omdat hij hoop had om de rijkdommen
van Indië te kunnen bereiken.
• Columbus dacht dat hij als eerste Indië had ontdekt, maar het bleek dat hij in
Amerika was
• Vespucci trok de conclusie dat er een nieuw continent was ontdekt, de nieuwe
wereld
• Later werd de nieuwe wereld Amerika genoemd, de vrouwelijke vorm van Vespucci's
voornaam
• De spanjaarden hadden als eerst een wereldreis gemaakt
• De Portugezen hadden de zeeweg naar Indië wel ontdekt. in 1498 voer Vasco da
Gama langs kaap de goede hoop en de Afrikaanse oostkust naar India.
• In 1510 ontdekten ze indië en later ook China en Japan
• De ontdekkingsreizen vormden het begin van de Europese overzeese expansie
• Omstreeks 1550 had portugal ongeveer 50 factorijen (handelsposten) aangezien hun
schepen beter waren gemaakt
, • Er kwamen specerijen uit de molukken naar Nederland
• Portugezen dreven ook handel met West-afrika en haalden hier goud ivoor en slaven
• Nadat de Afrikanen zich gevestigd (koloniseert) hebben in Brazilië stichtten ze grote
plantages
• De veroveringen van de Spanjaarden waren succesvol omdat:
• 1. indianen hadden weinig verweer tegen de Spanjaarden met hun zwaarden.,
kanonnen en paarden
• 2. indianen kenden geen grote dieren en waren daarom doodsbang voor de paarden
• 3. Spanjaarden werden geholpen door Indiaans volken die werden onderdrukt.
• 4. ze waren niet bestand tegen ziekten (pest, pokken en de griep)
• Doordat er een gemengde bevolking kwam begon de Europees kolonialisme in
Amerika. Spanje en Portugal werden moederlanden.
5.3
• Maarten Luther ergerde zich aan de schilderijen en de beeldhouwwerken van
giovanni en eiste een hervorming van de katholieke kerk.
• Er was al langer kritiek op de kerk door de strenge regels op bijvoorbeeld eten, drank
en seks
• De kerk leerde dat een leven van seksuele onthouding het beste was daarom was
voor geestelijken het celibaat, het ongetrouwd zijn, verplicht.
• Door het christelijk humanisme ontstond ook kritiek op de kerk.
• Volgens Erasmus had veel wat de kerk leerde niks met het oorspronkelijke
christendom te maken.
• Luther ging na bestudering van Erasmus zijn bijbelvertaling nog verder. Volgens hem
klopte er helemaal niks van.
• De kerk leerde dat als je goed leefde je dan in de hemel kwam, maar volgens Luther
kon alleen een oprecht geloof in god de zondige mens redden.
• Volgens de kerk gingen de mensen eerst naar het vagevuur, waar ze gestraft werden
voor hun zonden. Als ze van de kerk een aflaat kregen kwamen ze sneller in de
hemel.
• Volgens Paus leo kon je deze aflaat zelfs gewoon kopen
• Uit protest schreef Luther een brief met 95 stellingen, waar hij het geloof in aflaten
aanviel, daarmee befon de protestantste reformatoe of hervorming, waardoor het
christendom uiteenviel in een katholieke en een protestantste kerken.
• Door Luthers brief werd hij verbannen uit de kerk. De paus wilde daarna dat de
Duitse keizer Karel V hem tot dood veroordeelde.
• Karel gaf luther nog een kans om zijn woorden terug te trekken. Dit deed hij niet. Hij
werd vogelvrij verklaart, maar kreeg bescherming van de keurvorst van Saksen.
• Door de publicatie van zijn teksten kreeg Luther veel aanhang. Hij riep de Duitse
vorsten op de kerk in hun gebied te hervormen.
• Luther kreeg een aparte kerk zonder celibaat, maar had wel dominees
, • Calvijn stelde dat de mens door en door slecht is. God bepaalde welke mensen naar
de hemel gingen. Hij vond dat de mens een vroom leven moest leiden vol bijbelstudie,
soberheid en zelfbeheersing.
• Calvijn – calvinisme, kreeg vooral invloed in Frankrijk, schotland en de Nederlanden
• Franse calvinisten – hugenoten
• In 1598 kwam er een eind aan godsdienstoorlogen door edict van nantes – een wet
waarin stond dat frankrijk katholiek was, maar ook dat hugenoten rechten hadden
• Overeenkomsten calvijn en luther: hun afkeer tegen katholieke kerk
Verschillen:
1. calvijn zei dat het vanaf je geboorte al bepaald was of je naar de hemel ging of niet.
Luther dacht dat je wel in de hemel kon komen als je veel de bijbel las en in god
geloofde.
2. Luther wilde niet dat een volk in opstand kwam tegen een vorst, want die was door
god gekozen. Verzet tegen de vorst, zou dus ook verzet tegen de keuze van God zijn.
Calvijn was het daar niet mee eens, want hij vond dat er gewerkt moest worden voor
het krijgen van Gods eer. Hij vond dat de kerk en de staat gescheiden moesten
worden, terwijl Luther juist geen scheiding wilde.
3. Luther vond dat bisschoppen de kerk zouden moeten leiden, maar Calvijn vond dat de
kerkenraad het hoogste orgaan van de kerk moest zijn. Deze kerkenraad, consistorie,
zou moeten bestaan uit gelovigen uit de elite, doctoren, diakens, pastores en
ouderlingen. Calvijn vond vooral dat de kerk zichzelf moest besturen.
5.4
• Filips had oranje benoemd tot stadhouder (plaatsvervanger) in Holland, Zeeland en
Utrecht
• Pas in 1568 werd Oranje de leider van de Nederlandse opstand tegen filips.
• De nederlanden hadden sinds de 15e eeuw een landsheer
• De landsheer was in elke gewest apart hertog of graaf
• Alle gewesten hadden eigen wetten en priveleges en een eigen bestuur, de staten
• Filips 2 vroeg hoge belastingen voor een oorlog tegen frankrijk en benoemde
vertrouwelingen van buiten de Nederlanden op hoge posities
• Bij vertrek stelde hij zijn halfzus margaretha van parma aan als landvoogdes, hij gaf
haar de opdracht naar zijn vertrouwelingen te luisteren en niet naar de Nederlandse
edelen
• Calvinisten durfden hagenpreken te houden nadat magaretha de geloofsvervolgingen
hadden gematigd.
• Filios was woedend over de beeldenstorm en verving magaretha door de hertog van
alva
• Alva wou niet alleen de doodstraf voor calvinisten maar ook voor mensen die te slap
waren geweest. Hij trok met een groot leger de Nederlanden binnen.
• Willem van oranje week uit naar Duitsland. Daar vormde hij een leger waarmee hij in
1568 de Nederlanden binnenviel – 80 jarige oorlog
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jolina. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.16. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now