Summary
Samenvatting Monumentenzorg
Samenvatting Monumentenzorg
[Show more]
Preview 4 out of 88 pages
Uploaded on
January 22, 2021
Number of pages
88
Written in
2017/2018
Type
Summary
monumentenzorg
erfgoed
erfgoedzorg
Institution
Universiteit Gent (UGent)
Education
Kunstwetenschappen
Course
Monumentenzorg
All documents for this subject (2)
$4.34
Added
Add to cart
Add to wishlist
100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached
Examen'
!
Mondeling!examen:!15020!min!
! Voorbereidingstijd!+0!15!min!
Grote!vraag!(15!ptn)!
Bv!bespreek!de!visie!van!“”,!vergelijk!met!anderen!uit!zijn!tijd,!leg!link!met!
hedendaagse,!illustreer!met!album!(=!boek!met!prentjes!om!verhaal!te!
ondersteunen!;!prentjes!zijn!niet!benoemd!!(identificatie:!id!tijd!situeren))!
0>!is!een!overkoepelende!vraag!(verleden!–!link!met!anderen!uit!die!tijd!
en!link!met!vandaag)!!
Kleine!vraag!(5!ptn)!
! Verklaar!en!situeer!de!term!“”!(bv)!
! Kort,!beknopt!antwoord!
Bijkomende!lectuur!of!ander!invalshoeken:!als!je!verwijst!naar!opgegeven!
lectuur!=!extra!punten!!
Paper!
! Je!krijgt!feedback!op!het!examen!(kan!een!vraag!over!gesteld!worden)!
Evaluatie!
Volgens!niveaus:!kennis/inhoud/reproductiviteit!+!
inzicht/analyse/vergelijkingen!+!formulering/structurering/opbouw!vh!
antwoord!(manier!waarop!je!het!uitlegt!0>!belang!aan!formulering!en!
structurering!vh!antwoord)!!
Puntenverdeling:!20!ptn!op!paper,!20!ptn!op!examen!(voorlopig)!
! !
! 1!
,Monumentenzorg!
Les$2$
$
2.2$Het$ontstaan$van$de$Belgische$monumentenzorg$
• 17890!14!juli!:!inname!van!de!Bastille!–!de!vernieling!van!een!embleem,!!van!
een!“affreux'monument'de'despotisme!
⇒ symbolische!daad!0>!gebouw!dat!symbool!stond!voor!het!ancien!regime!
vernield!
• 1790!–!11!december!!:!archeoloog!Aubin0Louis!MILLIN,!!in!zijn!“Antiquités'
Nationales'ou'Receuil'de'Monuments!»!gebruikt!voor!het!eerst!de!term!
“Monument'historique”.!!
⇒ Franse!revolutie!=!periode!van!veel!vernieling!(vnml!gebouwen)!
• Langzame!bewustwording!dat!men!belangrijke!materiele!getuigen!ah!
vernietigen!is!
⇒ Bv.!Alexandre!Lenoir!tracht!de!Vernieling!(van!het!grafmonument!
van!Louis!XII!en!Anne!de!Bretagne)!te!verhinderen!=>!worden!
musea!
• 1792021!september!!:!uitroepen!van!de!Franse!republiek!en!de!
daaropvolgende!decreten!:”la'suppression''des'monuments,'restes'de'la'
féodalité'et'notamment'des'monuments'en'bronze'existant'à'Paris”!
⇒ Oproep!tot!vernieling!van!alles!wat!symbool!staat!voor!monarchie,!
feodaal!en!clerus!
⇒ Ook!economisch!vandalisme!(om!brokstukken!te!kunnen!recuperen)!
• 1794!–!31!augustus!:Abbé!Gregoire!(175001831)!
!«!Rapport'sur'les'destructions'opérées'par'le'Vandalisme'et'sur'les'moyens'de'
la'réprimer'»'voorgesteld!aan!Assemblée'Général.!
⇒ Geeft!definitie!aan!vandalisme!
• 1795!!:!!aanhechting!van!België!bij!de!Franse!republiek!!
⇒ Veel!abdijen!worden!vernield!
⇒ Kunstwerken!werden!weggevoerd!
• 1801:!napoleon!en!paus!pius:!akkoord!zorgt!voor!oprichting!kerkfabrieken!
• 1802:!wet!op!de!organisatie!van!de!cultus!–!oprichting!van!de!kerkfabrieken!
=!zorgen!voor!kerkelijk!erfgoed!
• 1809!:!decreet!waarin!de!opdracht!van!de!kerkfabrieken!!wordt!gepreciseerd!!
• Belang!van!gebouwen!en!monumenten!wordt!onder!aandacht!gebracht!
⇒ Die!monumenten!zijn!van!iedereen!
⇒ Bewust!worden!vd!waarde!ervan!
⇒ Bv.!1824!:!Victor!Hugo!(180201885)!0!Ode'troisièmeFLa'Bande'Noire!
• Wat!er!gebeurde!met!gebouwen!na!de!revolutie!en!vernietiging!
⇒ Bv.!1825!:!Victor!Hugo!0!Guerre'aux'démolisseurs'(heruitgegeven!in!1831)!
('Voyages'Pittoresque'et'romantique'dans'l’ancienne'France)!
• Gaat!vooral!over!economisch!vandalisme!
⇒ Bv.!1831:!teksten!Victor!Hugo!Notre!dame!de!paris!
• 1830:!onafhankelijkheid!België!
⇒ Is!een!zeer!modern!land,!met!eigen!moderne!grondwet!
! 2!
, ⇒ Snel!initiatieven!om!beleid!ivm!cultuur!op!punt!te!stellen!!
• Bv.!1832!Omzendbrief!van!minister!de!Theux!ad!
provinciegouverneurs!
⇒ Provinciegouverneurs!worden!aangespoord!door!koning!toe!te!
zien!op!de!monumenten!en!zorgen!dat!ze!niet!worden!afgebroken!
• Waarom?!Om!zich!te!legitimeren!adhv!geschiedenis!
• 1835:!Nicaise!de!Keyser!(kunstenaar)!speelt!in!op!nationaal!gevoel!
door!gloriemomenten!van!eigen!gesch!in!beeld!te!brengen!(bv!slag!der!
gulden!sporen)!
⇒ 1835:!!
• Elk!jaar!een!triënale!organiseren!
⇒ Kunstenaars!van!eigen!bodem!tonen,!werk!moest!vnml!ingaan!op!
gesch!vh!land!
⇒ Historischilderkunst!=!hoog!aangeschreven!
• Museum!voor!kunstenaars!van!eigen!bodem!(discussie!start)!
• Oprichten!standbeelden!van!belangrijke!fig!belgische!gesch!
⇒ 1e!:!Belliard!(1832,!Brussel)!(generaal!id!strijd!voor!
onafhankelijkheid)!
⇒ heeft!grote!impact!in!stadsbeeld!0>!statuomanie!
⇒ Bedoeling:!opvoedkundig!
• Oprichting!vd!Koninklijke!Commissie!voor!Monumenten!=!KCM!
⇒ Behouden,!restaureren!en!ontfermen!over!nieuwgebouwde!
architectuur!(van!publieke!betekenis)!
⇒ Gaf!advies!aan!minister!van!binnenlandse!zaken!
⇒ Is!een!architectenclub:!meeste!leden!zijn!architect!
• Niet:!FJ!Navez!(kunstschilder)!
• TF!Suys,!Roelandt,!PB!Bourla,!Roget,!Renard!
!
2.2.2$De$pioniersfase$vd$Belgische$monumentenzorg:$enkele$dossiers$
• Brusselse!Hallepoort!
⇒ Restant!vd!2e!omwalling!(18e!eeuw)!
⇒ Moest!afgebroken!worden!omdat!het!id!weg!stond!
van!uitbreiding!=>!edict!van!Jozef!II!
⇒ Ruimte!die!vrijkomt!werd!gebruikt!om!
ringboulevards!aan!te!leggen!!
⇒ Hallepoort!werd!gespaard!omdat!die!oorspronkelijk!
als!gevangenis!gebruikt!en!had!dus!nog!nut!(late!18e!
eeuw)!
• Stond!geïsoleerd!na!afbraak!omliggende!
⇒ Werd!niet!meer!gebruikt!als!gevangenis!0>!
discussie!0>!jaren!1828:!aanzet!tot!afbraak!
⇒ 1830’!:Onafhankelijheid!en!Kcm:!poort!
stond!in!vervallen!toestand!!
• Nieuwe!discussie!0>!1e!dossier!voor!Kcm!
• Kcm!besluit!dat!het!bewaard!moest!
blijven!
! 3!
, • Probleem:!was!eigendom!van!Brussel,!Nationale!overheid!kan!niet!
zomaar!zeggen!wat!ze!ermee!moeten!doen!
⇒ Werd!overgedragen!ad!overheid!
⇒ Had!een!nieuwe!functie!nodig!
• Voorstel!Kcm:!Wapenmuseum!(ca!1842)!
⇒ Discussie!zorgde!dat!de!comissie!naar!pers!signaal!heeft!gegeven!
om!over!de!hallepoort!te!publiceren!!
⇒ Uitgevoerd!in!jaren!1840’!
• Project!geleid!door!TF!Suys!(lid!Kcm)!
• later!restauratie!door!Hendrik!Beyaert!(jaren!1870’!oiv!Violet!leDuc)!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
• Leuvense!Stadhuis!
⇒ Comissie!van!4!architecten!
• Dominique!Everaards!krijgt!uiteindelijk!opdracht!
dossier!te!beheren!
⇒ Ca.!1830:!Meest!beschadigde!delen!vd!gevel!weggehaald,!
gestokeerd!op!zolder!en!vervangen!door!nieuwe!
• Eerder!al!een!reconstructie!0>!niet!iedereen!was!het!
hiermee!eens,!oorsp!karkater!verdwijnt!
• Discussie:!problemen!met!materialen:!oorsp!steen!niet!
meer!beschikbaar!
⇒ ca!1850’:!Ambities!restauratie!wordt!groter:!naast!consoles!en!
nissen!te!maken!en!bijwerken,!zorgen!ze!voor!een!
beeldenprogramma!op!nissen!op!te!vullen!(was!oorsp!zo!
bedoeld!maar!niet!uitgevoerd!!
• Fig!die!belangrijk!zijn!voor!Leuven!(+300,!door!leuvense!
kunstenaars!gemaakt;!maquettes!hiervan!vooraf!getoond!
aan!leuvense!bewoners!
• Olv!D.!Everaerts!
• Discussie!over!0>!zochten!mening!van!Victor!Hugo!=!pro!
beelden,!want!die!beklemtonen!verticaliteit!vd!gotische!
architectuur!
⇒ Nadien!nog!vaak!gerestaureerd!(laatste:!jaren!1990’)!
! !
! 4!