Summary
Samenvatting klinische psychologie
- Course
- Institution
- Book
Uitgebreide samenvatting voor het vak klinische psychologie. Ik heb er een goed cijfer mee behaald.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Suus1987
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1: introductie1.1 inleiding. Psychopathologie: een deelgebied van de psychiatrie en de psychologie dat zich
bezighoudt met het beschrijven van psychische stoornissen (diverse vormen van afwijkende emoties,
gedachten en gedrag), oorzaken daarvan en behandelingen daarvoor. Psychiatrie: Medisch
specialisme dat zich richt op de diagnostiek en behandeling van psychische stoornissen. Klinische
psychologie: tak van de psychologie dat zich bezighoudt met de beschrijving, de oorzaken en de
behandeling van psychische stoornissen om het geestelijk welzijn te bevorderen. Psycholoog:
iemand die de universitaire studie psychologie heeft voltooid. GZ-psycholoog: psycholoog die na zijn
studie een aanvullende opleiding heeft gevolgd en in het BIG-register is ingeschreven. Een GZ-
psycholoog is bevoegd tot het diagnosticeren en behandelen van psychische stoornissen. GZ is een
afkorting van ´gezondheidszorg´. Psychotherapeut: iemand die na de studie psychologie of
geneeskunde een vervolgopleiding heeft gedaan, waardoor hij bevoegd is tot het geven van
psychotherapeutische behandelingen. Hij moet overigens in het BIG-register (Beroepen in de
Individuele Gezondheidszorg) staan ingeschreven. Psychiater: iemand die na de studie geneeskunde
een vervolgopleiding heeft gedaan waarin hij of zij zich heeft gespecialiseerd in het diagnosticeren en
behandelen van patiënten met psychische stoornissen. Een psychiater mag, in tegenstelling tot een
psycholoog, medicatie voorschrijven. Psychische stoornis: het geheel van afwijkende emoties,
gedachten of gedragspatronen dat wordt gekenmerkt door o.a. een storing in het functioneren en
(persoonlijk) lijden. In beschrijvingen v an psychische problemen of stoornissen worden specifieke
kenmerken van die psychische stoornis weergegeven. Dit zijn symptomen. Diagnostisch criterium:
bepaalde verschijnselen of symptomen moeten voldoen aan bepaalde voorwaarden voordat ze als
afwijkend of passend bij ene bepaalde stoornis worden beschouwd. Definiëren van wat afwijkend is,
is moeilijk. Mensen met psychische problemen worden vaak gestigmatiseerd. Praten over afwijkende
emoties is niet waardevrij: of iets als afwijkend wordt gezien of niet, wordt voor een deel door de
omgeving bepaald.
1.2 Definiëren van afwijkend gedrag. Meest gebruikte criteria voor abnormaliteit:
1. Uitzonderlijk. Uitzonderlijk gedrag wordt vaak als afwijkend beschouwd (weinig mensen
beweren dat ze dingen zien die er niet zijn). Op zichzelf is uitzonderlijk gedrag niet afwijkend
(recordhouders zijn ook uitzonderlijk) dus op zich niet voldoende om gedrag afwijkend te
noemen.
2. Sociaal afwijkend. Afhankelijk van de normen van de samenleving. Normen ontwikkelen zich
uit de gewoonten en opvattingen van een specifieke cultuur dus het zijn relatieve
maatstaven en geen universele waarheden. Of gedrag normaal of afwijkend is, hangt af van
culturele verschillen waar rekening mee gehouden moet worden.
3. Foute perceptie of interpretatie van de realiteit. Normaal gesproken vormen onze zintuigen
en cognitieve processen een accurate mentale representatie van onze omgeving. Ziet of
hoort iemand dingen die er niet zijn, dan is sprake van hallucinaties wat gewoonlijk wordt
opgevat als teken van een onderliggende psychische stoornis.
4. Aanzienlijk emotioneel lijden van de persoon. Persoonlijk lijden door angst en depressie kan
afwijkend zijn maar kan ook normale reactie zijn op een situatie en is juist de afwezigheid
van een emotionele reactie afwijkend. Heftige emoties worden afwijkend als ze lang na de
aanleiding in alle hevigheid aanwezig zijn en het functioneren belemmeren.
5. Ongepast of contraproductief gedrag. Gedrag dat geen bevrediging maar onprettige
gevoelens oproept. Bijv. gedrag dat beperkt in het vermogen om bepaalde rollen te vervullen
of weerhoudt om aan te passen aan de omgeving (vb. zwaar alcoholgebruik, agorafobie).
Contraproductief is dat het iemand beperkt in het functioneren.
6. Gevaar. Gedrag dat gevaar oplevert voor de betrokkene of anderen. Sociale context is hierbij
van belang want in een oorlog is zelfopoffering niet afwijkend maar in tijd van vrede is
zelfmoord wel afwijkend.
Afwijkend gedrag kan op meerdere manieren worden gedefinieerd en afhankelijk van de situatie
wegen sommige criteria zwaarder dan andere. Vaak wordt een combinatie van criteria gebruikt.
Gedrag herkennen en labelen als afwijkend is iets anders dan het begrijpen en verklaren van dat
, gedrag. In de wetenschap is het gebruikelijk om vanuit ene bepaalde invalshoek modellen op te
stellen waarmee emoties, gedachten en gedrag wordt verklaard. Geen enkele invalshoek biedt de
absolute waarheid of is allesomvattend. Bij deze invalshoeken is het volgende belangrijk:
- Wat wordt als afwijkend gedrag beschouwd en welke karakteristieken heeft dit gedrag?
- Welke oorzaken worden onderscheiden voor het afwijkende gedrag?
- Hoe wordt omgegaan met een persoon die afwijkend gedrag vertoont en hoe wordt hij
behandeld?
- Draagt de cultuur waarin de persoon leeft bij aan het afwijkende gedrag en zo ja hoe?
Concepten van gezondheid en ziekte kunnen in verschillende culturen een verschillende betekenis
hebben. abnormale gedragspatronen kunnen zich in verschillende culturen op verschillende wijzen
uiten. Vb. Westerse landen: bezorgdheid over niet kunnen betalen hypotheek, mogelijk verlies baan.
Vb. Afrikaanse landen: vrees over niet kunnen voortplanten en daardoor dromen en klachten over
hekserij. Ook woorden waarmee we psychische stoornissen omschrijven zoals depressie of
geestelijke gezondheid, hebben in andere culturen een andere betekenis of er bestaat geen
equivalent voor. Dit betekent niet dat het niet bestaat maar dat onderzocht moet worden hoe men
in andere culturen met emoties omgaan en hoe ze deze ervaren. Dus belangrijk om uit te zoeken of
onze opvattingen over afwijkend gedrag en emoties wel geldig zijn voordat we ze in andere culturen
toepassen. Ziekteverschijnselen van schizofrenie is voorbeeld dat in veel culturen wel overeenkomt.
Klinische diagnostiek: het classificeren van psychische stoornissen vereist een klinisch oordeel en is
dus niet gebaseerd op feiten. DSM (diagonstic and statistical manual of mental disorders):
hierbinnen worden psychische stoornissen gedefinieerd op grond van gedragspatronen die
samenhangen met emotioneel lijden en/of significante belemmeringen in het psychologisch
functioneren.
1.3 Historische visies op afwijkend gedrag. In de geschiedenis van de westerse cultuur zijn
concepten van afwijkend gedrag bepaald door het overheersende wereldbeeld van die tijd (bijv.
geloof in bovennatuurlijke krachten, demonen, boze geesten). In onze cultuur is de visie op afwijkend
gedrag: het product van biologische en psychosociale factoren. In de loop van de tijd is het beeld
over psychische stoornissen dus veranderd. Hippocrates (460-366 v.Chr.) stelde dat ziekten van
lichaam en geest het gevolg waren van natuurlijke oorzaken en niet van bezetenheid door
bovennatuurlijke geesten. Hij stelde dat de gezondheid van lichaam en geest wordt bepaald door een
evenwicht in de humores: term van Hippocrates voor de essentiële lichaamssappen (slijm, zwarte
gal, gele gal en bloed). Een verstoring hierin was verantwoordelijk voor afwijkend gedrag. Hij
classificeerde abnormale gedragspatronen aan de hand van drie hoofdcategorieën: melancholie
(buitensporige depressie), manie (uitzonderlijke opwinding) en bezetenheid (schizofrenie). In de
middeleeuwen nam het geloof in bovennatuurlijke oorzaken toe en met name de doctrine van de
bezetenheid (onderdeel lessen Katholieke kerk): afwijkend gedrag is een teken van bezetenheid door
boze geesten of de duivel. Dit leidde tot exorcisme, gebed, bezweringen, afranselen, geselen en
uithongeren van bezetene, heksenvervolgingen (vanaf eind 15e eeuw). ´diagnostische test´
heksenjacht: drijftest (pure metalen zinken, onzuivere metalen blijven drijven dus verdachten die
onzuiver waren bleven drijven). De Belgische renaissancistische arts Johann Weyer (1515-1588)
stelde ook dat afwijkend gedrag en gedachten werden veroorzaakt door lichamelijke problemen.
Rond 1600 werden in Europa krankzinnigengestichten (gekkenhuizen) gebouwd waar bedelaars en
geestelijk gestoorden onder erbarmelijke omstandigheden leefden (vastgeketend aan bedden in
eigen vuil of rondzwervend zonder toezicht). Berucht gesticht is St. Mary´s of Bethlehem Hospital
waar woord Bedlam (= gesticht) vandaan komt. Moderne tijdperk begint rond 1800 met
inspanningen van Franse arts Jean-Baptiste Pussin en Philippe Pinel. Hun visie: afwijkend gedrag was
teken van ziekte dus recht op menselijke behandeling. Samenleving beschouwde geestelijk
gestoorden als bedreiging. Door hun inspanningen ontstond behandelingsfilosofie morele therapie:
gebaseerd op idee dat patiënten door menselijke bejegening en verblijf in ontspannen en
respectvolle omgeving weer normaal zouden gaan functioneren. In Nederland prof. Dr. J.C.L.
Schroeder van der Kolk (1797-1862). In 1841 wet waarin kwaliteitseisen werden gesteld aan
behandeling en verpleging van psychiatrische patiënten (de eerste Nederlandse Krankzinnigenwet).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Suus1987. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.83. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62774 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now