Samenvatting van het vak Inleiding Ondernemingsrecht (IONR). Bij elk college staat waar de informatie ook te vinden is in het boek 'Praktisch Ondernemingsrecht'. Daarnaast komen de paragrafen in de samenvatting overeen met de paragrafen in het boek. De samenvatting bevat ook een uitwerking van de j...
College I – Introductie op het ondernemingsrecht (I)
H1 1 t/m 4
Ondernemingsrecht
Onderdeel van privaatrecht -> alle in Nederland voorkomende bedrijven en organisaties, winstgericht
of niet. (Zoals hierna)
Wat valt daaronder?
Voor dit vak: alle in Nederland voorkomende bedrijven en organisaties, al dan niet winstgericht
In verschillende juridische modellen gegoten: rechtsvormen
1.1
Onderneming > geen vaste definitie in het BW
Economisch begrip met meerdere definities
Artikel 1 Wet op de ondernemingsraden (WOR):
Zelfstandig optredend organisatorisch verband
Waarin krachtens arbeidsovereenkomst of publiekrechtelijke aanstelling arbeid wordt
verricht
Artikel 2 Handelsregisterbesluit -> van belang bij dit vak
Zelfstandig optredende organisatorische eenheid
Door inbreng van arbeid of middelen
Diensten of goederen leveren of werken tot stand brengen
Oogmerk op materieel voordeel
Lid 2: geen onderneming bij onvoldoende omvang van activiteiten of omzet (volgens de KvK)
Verschil tussen definities
Handelsregisterbesluit: commerciële winstgerichte bedrijven: onderneming drijven. Veelal wordt
onderneming zo gedefinieerd.
WOR: ook rechtsvormen die geen winstgerichte onderneming drijven (Stichting).
1.1.1
Rechtsvormen -> zijn rechtspersonen en niet-rechtspersonen
Rechtspersonen/niet-rechtspersonen
Waarom is onderscheid belangrijk? De gevolgen:
Rechtspersoon is een rechtssubject:
- Eigen drager van rechten en plichten
- Voor wat betreft het vermogensrecht gelijkgesteld met natuurlijke personen (art. 2:5 BW)
Rechtspersonen (privaatrechtelijk) hebben rechtspersoonlijkheid/bevoegdheid
- Besloten vennootschap (rechtspersoon met een in aandelen (op naam) verdeeld kapitaal)
(titel 5)
- Naamloze vennootschap (rechtspersoon met een in aandelen (toonder en naam) verdeeld
kapitaal) (titel 4)
- Stichting (rechtspersoon zonder leden dat is gericht op een bepaald doel) (titel 6)
,IONR – Inleiding Ondernemingsrecht
- Vereniging (rechtspersoon met leden dat is gericht op een bepaald doel dat geen winst
mogen verdelen onder haar leden) (titel 2)
- Coöperatie (bijzondere vorm van een vereniging) (titel 3)
- Onderlinge waarborgmaatschappij (titel 3)
1.3
Publiekrechtelijke rechtspersonen en kerkgenootschappen
- Staat, provincies, gemeenten, waterschappen en alle lichamen waaraan krachtens de
Grondwet verordende bevoegdheid is verleend (art. 2:1 lid 1 BW)
- Kerkgenootschappen (art. 2:2 BW)
Niet-rechtspersonen hebben geen rechtspersoonlijkheid/bevoegdheid
Personenvennootschappen (boek 7a en wetboek van koophandel)
o Maatschap
o Vennootschap onder firma (vof)
o Commanditaire vennootschap (cv)
Eenmanszaak
o Niet wettelijk geregeld
o Geen formele oprichtingsvereisten
o Inschrijving in KvK
o H.o.d.n.
- Geen rechtspersoonlijkheid
- Functionarissen binnen deze rechtsvormen zijn wel rechtssubjecten en zullen in beginsel
gezamenlijke rechten en plichten binnen de onderneming dragen.
Functionarissen rechtsvormen
Ook rechtspersonen zullen altijd door middel van natuurlijke personen dienen te
functioneren
Rol sterker bij niet-rechtspersonen
1.2
Brievenbusmaatschappij -> bedrijven die niet letterlijk vanuit Nederland werken, maar hier wel
gevestigd zijn om zo de hogere winstbelasting van hun eigen land te ontlopen.
1.2.1
BV
Een rechtspersoon met een eigen kapitaal (kapitaalvennootschap met beperkte aansprakelijkheid),
dat door middel van het uitgeven van aandelen is verkregen. De BV moet worden opgericht met een
notariële akte met daarin de statuten. Er is geen minimumoprichtingskapitaal. De BV moet worden
ingeschreven in het handelsregister (KvK)
NV
,IONR – Inleiding Ondernemingsrecht
Een rechtspersoon met eigen kapitaal (kapitaalvennootschap met beperkte aansprakelijkheid), dat
door middel van het uitgeven van aandelen is verkregen. De BV moet worden opgericht met een
notariële akte met daarin de statuten. Er is wel een verplicht minimumoprichtingskapitaal. De NV
moet worden ingeschreven in het handelsregister (KvK). De aandelen kunnen op naam of aan
toonder zijn en kunnen op een aandelenbeurs worden verhandeld. Daarnaast bestaan er geen stem-
of winstrechtloze aandelen.
Vereniging (formeel en informeel)
Rechtspersoon met leden die een ander doel heeft dan de coöperatie en de onderlinge
waarborgmaatschappij, en die niet gericht is op winst. De winst mag ook niet uitgekeerd worden aan
leden.
-> formele vereniging: oprichting door notariële akte, hierdoor krijgt die volledige rechtsbevoegdheid
-> verplichte inschrijving KvK
-> informele vereniging: geen notariële akte en daardoor beperkt rechtsbevoegd.
Coöperatie
Verenigingsvorm, waarbij leden verplicht zijn. Gericht op winst en heeft als doel het voorzien in
stoffelijke behoefte van leden door het sluiten van overeenkomsten met hen. Oprichting bij notariële
akte en inschrijving handelsregister (KvK) verplicht.
Onderlinge Waarborgmaatschappij
Hetzelfde als de coöperatie, alleen het heeft als doel het sluiten van verzekeringsovereenkomsten
met haar leden
Stichting
Een rechtspersoon met in beginsel één orgaan en heeft een ledenverbod. De stichting is niet gericht
op winst en mag de winst dan ook niet uitkeren aan bestuurders of anderen, behalve als de uitkering
van ideële of sociale aard is. De stichting wordt opgericht door middel van een notariële akte en
moet worden ingeschreven in het handelsregister (KvK)
1.2.2
Maatschap
Een vennootschapsverband waarin een beroep of bedrijf wordt uitgeoefend. Onderscheid tussen
stille en openbare maatschap:
> stille maatschap: bedoeld voor beroeps-of bedrijfsuitoefeningen, treedt niet naar buiten onder één
naam
> openbare maatschap: beroepsuitoefeningen, treedt naar buiten onder één naam
Oprichting op basis van een overeenkomst, waarbij iedereen iets inbrengt. Moet worden
ingeschreven in handelsregister (KvK)
Verschil met Vof en CV: de maatschap kan enkel vertegenwoordigd worden als alle maten een
volmacht geven aan degene die handelt namens de maatschap en alle maten zijn voor gelijke delen
aansprakelijk voor de verbintenissen van de maatschap.
Vof
Is gebaseerd op de maatschap. Zelfde oprichtingsvereiste en moet ook worden ingeschreven in
handelsregister (KvK). Is voor bedrijfsuitoefening, waarbij altijd onder gemeenschappelijke naam
wordt gehandeld. Alle vennoten zijn bevoegd tot vertegenwoordiging, tenzij zij daarvan worden
uitgesloten. Alle vennoten zijn ook hoofdelijk aansprakelijk voor verbintenissen van de vof.
, IONR – Inleiding Ondernemingsrecht
Cv
Gebaseerd op de Vof en heeft dezelfde oprichtingsvereiste en moet ook worden ingeschreven in
handelsregister (KvK). Naast de gewone of beherende vennoten zijn er ook ‘stille’ vennoten. Zij
hebben slechts geld ingebracht, maar zijn niet werkzaam binnen of namens de vennootschap.
Eenmanszaak
Een niet wettelijk geregelde rechtsvorm, zonder formele oprichtingsvereisten. Je hoeft alleen maat in
te schrijven bij de Kamer van Koophandel, zodat je in het handelsregister staat. Inschrijving is voor
iedere onderneming verplicht, dus ook voor de eenmanszaak.
1.2.4
Europese rechtsvormen
Supranationale rechtsvormen -> vinden grondslag in Europese wetgeving
EESV (Europees Economisch Samenwerkingsverband): samenwerkingsverband tussen
meerdere natuurlijke of rechtspersonen uit verschillende lidstaten
ES (Societas Europaea): Europese naamloze vennootschap opgericht door rechtspersonen
met verschillende nationaliteiten
SCE (Societas Cooperativa Europaea): Europese coöperatieve vennootschap: combinatie van
elementen uit nv en coöperatie opgericht door rechtspersonen of natuurlijke personen uit
verschillende lidstaten
1.4
Hoe kies je de juiste rechtsvorm?
Belangrijke aspecten:
- Doel
o Commercieel of niet-commercieel
o Specifiek wettelijk voorgeschreven (coöperatie of onderlinge waarborgmaatschappij)
of anders
- Zeggenschap
o Wel of geen gescheiden zeggenschap door middel van voorgeschreven organen
o Wel of geen scheiding zeggenschap en winstverdeling
- Aansprakelijkheid
o Wel of geen persoonlijke aansprakelijkheid van functionarissen
o Persoonlijke aansprakelijkheid voor gelijke delen of hoofdelijk
- Vertegenwoordiging
o Algemene vertegenwoordiging of alleen via volmachten
- Financiën
o Hoge kosten voor oprichting
o Wel of geen verplicht oprichtingskapitaal
o Hoogte kosten voor voeren van rechtsvorm
- Belastingregels
o Inkomsten- of vennootschapsbelasting
o Wel of geen aftrekregelingen
o Volledige btw, verlaagd tarief of vrijstelling
o Wel of geen dividendbelasting
- Interne regels
o Simpele boekhouding nodig of meer (jaarrekening)
o Verplichte organen of vrije indeling
o Overige wettelijke voorschriften
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sterrehl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.
