Samenvatting Chemie (1ste semester v/h 4e middelbaar)
52 views 0 purchase
Course
Chemie
Institution
TSO
Book
Ion go! 3 - leerwerkboek
Dit is de samenvatting die ik heb gemaakt ter voorbereiding van toetsen en was uiteindelijk de perfecte samenvatting voor het examen. Mijn klasgenoten vonden hem ook steeds nuttig. Het is gebaseerd op de leerstof uit het leerwerkboek ION GO!
Let op: deze leerstof was de te kennen leerstof voor mi...
__CHEMIE______________
Aardolieproducten
1. Organische chemie of koolstofchemie
(Oude definitie: De organische chemie bestudeert stoffen die gevormd werden
door door levende wezens onder invloed van de zogenaamde levenskracht.)
Nieuwe definitie: Alle zogenaamde ‘organische stoffen’ hebben het element
koolstof als belangrijkste bouwsteen en worden daarom tot de k oolstofchemie
gerekend.
- Paraffine is een mengsel van koolwaterstoffen.
- Een gasfles is gevuld met propaan, een koolwaterstof die bij
kamertemperatuur en normale druk gasvormig is.
- De structuur van propaan, met de covalente binding tussen
koolstofatomen onderling en tussen koolstofatomen en waterstofatomen.
Hoe langer de keten, hoe hoger het kookpunt.
Anorganische stoffen:
- Stoffen die het element C niet in de formule hebben;
- De enkelvoudige stof ‘koolstof’ (grafiet en diamant) is anorganisch;
- Enkele uitzonderingen: koolstofmonoxide (CO), koolstofdioxide (CO₂),
koolstofdisulfide (CS₂), waterstofcyanide (HCN), koolstoftetrachloride (CCl₄),
en een aantal zouten zoals carbonaten (CO₃ 2− ) en waterstofcarbonaten
−
(HCO₃ ).
Organische stoffen:
Alle koolstofbindingen zijn organisch (behalve bovenstaande uitzonderingen).
Fossiele grondstoffen
↳Aardgas, aardolie en steenkool. → fossiele energiebronnen, omdat ze als
brandstof worden gebruikt en miljoenen jaren geleden in de aardkorst zijn
ontstaan.
Aardgas = methaan
Aardolie ontstaat door organisch materiaal, anaerobe gisting en hoge druk en
temperaturen.
Steenkool ontstond uit hoge druk, hoge temperaturen en organisch materiaal.
,2. Bindingsmogelijkheden van het koolstofatoom
Er zijn 4 mogelijkheden om koolstof te binden:
1: 4 atomen
Een binding met 4 atomen noemt een t etraëder. De hoek tussen de de C-H
binding is 1 09°.
def: Een tetraëder is een regelmatig viervlak, waarbij elk zijvlak een gelijkzijdige
driehoek vormt.
(als elke koolstofatoom een tetraëderstructuur heeft is het een verzadigde
koolwaterstof)
2: 3 atomen
Een binding met 3 atomen noemt een t rigonaal. De bindingshoek is 120°. Om aan
8 elektronen te komen moet het 1 dubbele binding aangaan.
(koolwaterstoffen met een dubbele binding noemen we o nverzadigde
koolwaterstoffen)
3 en 4: 2 atomen
2 dubbele bindingen ⇒ octetstructuur
of
1 enkele en 1 d
rievoudige binding.
De bindingshoek is 1 80°, en heeft een lineaire/digonale structuur.
(meervoudige binding dus o nverzadigde koolwaterstof)
3. Alkanen, Alkenen en Alkynen
-Alkanen
↳verzadigde koolwaterstoffen die bijgevolg alleen enkelvoudige C-C bindingen
bevatten. Dit leidt tot een tetraëdrische omringing rond elk C-atoom met
bindingshoeken van 109°.
Brutoformule: C n H 2n+2
CH₄ methaan
C₂H₆ ethaan
C₃H₈ propaan
C₄H₁₀ butaan
, C₅H₁₂ pentaan
C₆H₁₄ hexaan
C₇H₁₆ heptaan
C₈H₁₈ octaan
C₉H₂₀ nonaan
C₁₀H₂₂ decaan
↳Ezelsbruggetje: M
ama E
n
Pa
pa B
akken P
annenkoeken, H
eel H
eerlijk O
f N
iet
Dan?
Een tetraëderstructuur wordt ook soms als een z aagtandvoorstelling gebruikt;
→
Er zijn oneindig veel combinaties van vertakkingen mogelijk bij alkanen, dus
houden we ons aan de volgende afspraken bij de naamgeving;
1. Hoofdketen: De langste aaneenschakeling van het c-atoom is de
hoofdketen, en dat bepaalt de hoofdketen-naam.
2. Zijketen: De naam van een zijketen is afgeleid van het alkaan dat bestaat
uit evenveel C-atomen. De uitgang wordt vervangen door -yl. De naam van
elke zijketen wordt voorafgegaan door het nummer van het koolstofatoom
uit de hoofdketen. Neem het laagste getal mogelijk.
(links→rechts/rechts→links)
3. Meerdere zijketens: Alfabetisch gerangschikt (met volgnummer erbij)
voor de naam v/h alkaan.
4. Identieke zijketens:Indien eenzelfde zijketen meermaals voorkomt,
gebruiken we de voorvoegsels (di-, tri-, tetra-,...) om aan te geven dat ze 2x,
3x, 4x ,... voorkomen.
Def: 3 moleculen hebben dezelfde brutoformule, maar een verschillende
structuur en verschillende fysische eigenschappen (vb; kookpunt). Dit is een
voorbeeld van ( keten)isomeren. De moleculen zijn i someren van elkaar.
rf
Een alkaan zonder
vertakkingen
noemen we een
n-alkaan. Pentaan
wordt dan bv
n-pentaan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudmeyvaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.00. You're not tied to anything after your purchase.
