Aantekeningen van en bij de colleges van de cursus Literaire Canon, onder leiding van Marrigje Paijmans en Mathijs Sanders. Hierin vind je onder andere informatie over literatuur als Max Havelaar, Julia en Mei.
College 1
Canonvorming
- Selectie- en combinatieprincipes
- Argumenten en autoriteiten (prijzen)
- Consensus (overeenstemming) en conflict
- Instrumenten
- Functies
Literaire canon = verzameling van literaire werken, die in een samenleving als waardevol
erkend worden, en die dienen als referentiepunten in de literatuurbeschouwing in onderwijs
- Stabiel, maar niet onveranderlijk
- Virtueel – geen officiële lijst op papier
- Selectiecriteria blijven vaak impliciet
- Vaak nationaal georiënteerd
Hoe komt een canon tot stand? – 2 visies
1. Traditioneel: het beste wat een cultuur heeft voortgebracht
2. Constructivistisch: canonisering is een sociaal proces
a. Rol van instituties (onderwijs, uitgeverijen, critici) -> institutionele visie
b. Ideologische vooronderstellingen
c. Machtsspel
- Pierre Bourdieu: Franse socioloog, bedacht notie van het literaire veld
- Gate-keepers: schrijvers, uitgevers, critici, historici, docenten, politici
Spanningsveld: verandering versus continuïteit
- Continuïteit: vaste lijst van werken
- Verandering: de lijst is historisch gegroeid
De Nederlandse literaire canon
- 19e eeuw: institutionalisering van de canon
o Nationalisme
o Ontstaan van de neerlandistiek als vakgebied
o Verheerlijking Gouden Eeuw
- Vanaf ca. 1970: kritische geluiden
, Het sonnet en petrarkisme
Periodisering
- 1150-1500: Middelnederlandse letterkunde
- 1500-1830: Vroegmoderne Nederlandse letterkunde
o 1500-1650: Renaissance
o 1650-1700: Barok / Vroege Verlichting
o 1700-1830: Verlichting
- 1830-heden: Moderne letterkunde
Er was geen eenheid / overheid / kranten, dus geen literaire canon
Vroegmoderne canon: het literair triumviraat
- Pieter Cornelisz Hooft (van adel)
- Caspar Barlaeus (hoogleraar)
- Constantijn Huygens (secretaris van stadhouder)
Hoge opleiding, status, afkomst, financieel geregeld
Bronnen
- Klassieke oudheid
- Bijbel en theologie
- De Italiaanse en Franse renaissance
Genres
1. Epos (heldendicht)
2. Drama: tragedie, komedie, klucht, pastorale
3. Lyriek: leerdicht, lofdicht, sonnet, lied, epigram
4. Proza: geschiedschrijving, didactiek, reistekst, roman
Francesco Petrarca (1304-1374)
- Gedichten schrijven in Italiaans -> humanistisch
- Klassieke heidense bronnen
o Epische grandeur, ambiguïteit, publieke zelfbevestiging, zelfreflectie
- Beklimming van de Mont Ventoux (‘begin Renaissance’)
o Klassieke bronnen in verband brengen met christelijke bronnen
o Zelfreflectie, kijken naar schoonheid van jezelf
o Humanisme; de mens/God staat centraal
Waarom past het sonnet bij de Renaissance?
- Thematiek: liefde, geloof, dichtkunst
- Conflicten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romyvandermolen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.35. You're not tied to anything after your purchase.
