Radboud Universiteit Bestuurskunde
Economie van de Managementwetenschappen
Leerjaar 2
Samenvatting Inleiding in de Economie van de Managementwetenschappen
voor politicologie, bestuurskunde en GPM
H1: Wat is economie?.............................................................................................................................2
H3: De marktwerking dwingt vraag en aanbod af..................................................................................4
H9 Het belastingsysteem........................................................................................................................7
H10 Publieke goederen, common resources en merit goederen.........................................................10
H11 Marktfalen en externaliteiten.......................................................................................................12
H18 Inkomensongelijkheid en armoede...............................................................................................16
H20 Meten van welvaart in een land....................................................................................................19
, Radboud Universiteit Bestuurskunde
Economie van de Managementwetenschappen
Leerjaar 2
H1: Wat is economie?
Economische activiteit → de hoeveelheid interactie tussen huishoudens en bedrijven (kopen en
verkopen)
- Samen vormen zij een economie
Drie vragen economisch probleem:
- Wat voor goederen en diensten moeten er geproduceerd worden?
- Hoe moeten deze goederen en diensten geproduceerd worden?
- Wie moet deze goederen en diensten krijgen?
Land → alle natuurlijke bronnen van de aarde
Arbeid → alle menselijke moeite (mentaal en fysiek) die in de productie wordt gestopt
Kapitaal → de uitrusting en constructies die zijn gebruikt om goederen en diensten te produceren
Schaarste → de begrensde natuur van de bronnen in de maatschappij
Economie → de studie van hoe de maatschappij zijn schaarste middelen beheerst
Hoe mensen beslissingen maken
Efficiëntie → het meeste krijgen van de schaarste middelen (grootte van alles)
Rechtvaardigheid → hoe uitkomsten eerlijk zijn verdeeld over de mensen in de maatschappij (hoe
verdeeld)
- Vaak in strijd met elkaar
- Mensen kunnen vaak pas goede beslissingen maken als ze alle gevolgen weten van een ruil
Opofferingskosten → Datgene wat opgegeven moet worden om iets anders te verkrijgen (de waarde
van de voordelen die je hebt opgeofferd)
Marginale veranderingen → kleine stapsgewijze aanpassingen aan een plan van aanpak
- Economische agenten proberen hun uitkomsten te maximaliseren bij het maken van een
beslissing (rationeel) - assumptie dat er rationeel wordt beslist bij het maken van beslissingen
- Optie kiezen waarbij de marginale kosten gelijk zijn aan de marginale opbrengsten of
marginale opbrengsten groter dan kosten (dan die optie kiezen)
Mensen reageren op prikkels en dit kan ervoor zorgen dat er onbedoelde gevolgen plaatsvinden.
Hoe mensen interactie hebben
- In sommige gevallen kan een ruil ervoor zorgen dat iedereen beter af is
- Ruilen zorgt ervoor dat bedrijven en mensen zich kunnen specialiseren in datgene wat zij het
beste kunnen
Economisch systeem → de manier waarop bronnen zijn toegewezen om te profiteren van de behoeften
van burgers
Kapitalistisch systeem → een systeem die gebaseerd is op privaat eigenaarschap van factoren van
productie om goederen en diensten te produceren wat is uitgewisseld door een prijsmechanisme en
waar de productie is georganiseerd op winst te maken
Markteconomie → een economie met drie vragen over het economische probleem door via
gedecentraliseerde beslissingen te alloceren van veel bedrijven en huishoudens terwijl ze op markten
voor goede producten en diensten integreren (economische welvaart als geheel wordt niet overwogen
– rechtvaardigheid niet).
Geplande economische → economische activiteit is gepland door centrale planners die antwoorden
geven op fundamentele economische vragen (welvaart uitkomst meer rechtvaardig voor iedereen)
- Adam Smith: zelf geïnteresseerde mensen produceren wenselijke uitkomsten door de markt
zijn werk te laten doen
, Radboud Universiteit Bestuurskunde
Economie van de Managementwetenschappen
Leerjaar 2
Overheden grijpen soms in op markten omdat zij efficiëntie en rechtvaardigheid willen.
Marktfalen → wanneer schaarse goederen niet efficiënt zijn verdeeld
Externaliteit → een kost of opbrengst die de beslisser niet bij zijn overweging meeneemt
Marktmacht → een agent die heel veel macht heeft in een markt
How the economy as a whole works
Micro-economie → de studie van huishoudens en bedrijven in hoe ze beslissingen maken en
interacteren in de markt
Macro-economie → de studie van het hele economische fenomeen (inflatie, werkeloosheid en
economische groei ook)
- Economische groei → stijging productie goederen en diensten over een tijd
- BBP → de marktwaarde van alle goederen en diensten in een land gedeeld door de bevolking
- Standaard of leven → de hoeveelheid goederen en diensten die verkregen kan worden door de
bevolking
- Productiviteit → de kwantiteit van goederen die er per uur of per werker wordt geproduceerd
(zorgt voor verschillende standaarden per land) productiviteit omhoog→ meer standaarden
- Inflatie → de stijging van de level van prijzen in een economie (moet op een laag niveau
gehouden worden) hoge inflatie → slechte kwaliteit van geld (men wilt niet sparen omdat ze
nu snel alles uitgeven omdat alles duurder wordt en geld wordt minder waard)
o Hoeveelheid geld omhoog → inflatie
- Philip-curve → laat de ruil tussen inflatie en werkeloosheid zien
o Door inflatie meer besteden → meer productie → meer vraag naar arbeid
Geldt alleen op kort termijn omdat door inflatie hogere prijzen worden
verwacht in de toekomst en mensen op kort termijn meer gaan besteden
o Werkeloosheid bestrijden → inflatie omhoog
- Bedrijfscirkel → schommelingen in de economische activiteit bijvoorbeeld werkeloosheid en
productie
o De overheid kan de bestedingen remmen, de hoeveelheid belasting remmen en de
hoeveelheid geld die er wordt geprint veranderen waardoor er een bepaalde
combinatie van inflatie en werkeloosheid kan ontstaan.
Beleidsmakers kunnen prikkels invoeren om gedrag van mensen te veranderen. Ze moeten goed kijken
hoe deze prikkels geframed worden omdat er anders uitkomsten kunnen ontstaan die niet gewenst zijn.
- Prikkels moeten de marginale beslissingen beïnvloeden
- De kosten effectiviteit moet ook afgewogen worden → welke beslissingen zorgt voor de beste
uitkomst met de minste kosten?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anoukdekleijn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.50. You're not tied to anything after your purchase.
