Hoofdstuk 1 – Terreinverkenning
Onzelfstandige beroepsbevolking: ondergeschikt aan opdrachten van anderen (werkgever)
- Private sector (bedrijfsleven) privaatrecht
Werkzaam in de marktsector: Jumbo, Mediamarkt etc.
- Publieke sector publiekrecht en privaatrecht
Ambtenaren die in dienst zijn van een overheidsorgaan, werkzaam zijn bij de overheid: politie,
gemeente, provincie, belastingdienst etc.
- Semi publieke sector privaatrecht
Functioneren als een bedrijf, maar hun inkomens zijn afhankelijk van de overheid: ziekenhuizen,
verpleegtehuizen, buurthuizen, publieke omroep, het onderwijs etc.
Zelfstandige beroepsbevolking: niet ondergeschikt aan opdrachten van anderen
- Zelfstandigen privaatrecht
Zzp’ers
Rechtsbronnen werknemers/werkgevers
Het arbeidsovereenkomstenrecht, het vermogensrecht in het algemeen, overige wetten m.b.t. de
private sector, de jurisprudentie, de cao, het verdrag.
Ontwikkelingen arbeidsrecht
1999 Wet flexibiliteit en zekerheid
Geeft de werkgevers meer flexibiliteit over het personeel en beschermt kwetsbare groepen op de
arbeidsmarkt.
2015 Wet werk en zekerheid
Stimuleren voor het aanbieden van vaste contracten en versoepeling om afscheid te nemen van
werknemers.
2020 Wet arbeidsmarkt in balans
Werkgevers extra stimuleren om vast contract aan te bieden en wijzigingen in het ontslagrecht. Ook
versterken van de positie van oproepkrachten.
2020 Wet Normalisering Ambtenaren Recht
Ambtenaren hebben nu meer dezelfde rechten als normale burgers in de private sector.
Verbintenis: rechtsbetrekking tussen ten minste twee partijen, die ertoe leiden dat de ene partij één
of meer rechten verkrijgt en de andere partij één of meer plichten op zich neemt
(arbeidsovereenkomst loon/arbeid).
Arbeidsrecht = verbintenissenrecht
Verbintenissen zijn dus de wederzijdse rechten en plichten in een arbeidsrelatie. Wat je hierover
afspreekt staat in een arbeidsovereenkomst. Je hebt een mate van vrijheid contractsvrijheid.
Werknemer wordt beschermd door het BW omdat zij een groot risico lopen, werkgever kan namelijk
beslissen de werknemer te ontslaan.
Contractsvrijheid (tot op zekere hoogte)
1
, - Dwingend recht
Van deze regels mag niet worden afgeweken ten nadele van de werknemer. Herken je aan
‘nietig/vernietigbaar’.
- Driekwart dwingend recht
Hiervan mag alleen worden afgeweken als hierover afspraken staan in de cao of bij een regeling door
of namens een bevoegd bestuursorgaan. Herken je aan ‘cao’.
- Semi dwingend
Er mag afgeweken worden van het BW als dit is afgesproken in een schriftelijk arbeidsovereenkomst.
Herken je aan ‘schriftelijke overeenkomst’.
- Aanvullend recht
Er mag ten alle tijden worden afgeweken. Herken je aan losse formulering, of ‘werkgever kan…’,
zelf bepalen.
Nietig - vernietigbaar
- Nietig
Als je iets hebt afgesproken, maar het mag niet van de wet, mag je de regel beschouwen alsof deze
regel nooit heeft bestaan. Het heeft geen rechtsgevolgen.
- Vernietigbaar
Er moet een actieve handeling (bijv. naar rechter) gedaan worden om deze regel te vernietigen/aan
te passen. Kan rechtsgevolgen hebben.
Absolute competentie
De bevoegdheid van een bepaald type rechterlijke instantie om een zaak te behandelen.
Arbeidsrecht Rechtbank onderverdeeld in civiele sector, bestuurssector en strafsector.
Individuele zaken bij de civiele sector rechtbank. Deze civiele sector bestaat uit gewone rechter en
kantonrechter.
Arbeidsgeschillen (vorderingen die op een arbeidsovereenkomst betrekking hebben) worden door de
kantonrechter behandelt. Hoogte van de vordering speelt geen rol, de kanton rechter is absoluut
bevoegde rechter.
Eén uitzondering: betreft bestuurder bv of nv (statutair bestuurder). Geschillen tussen de bestuurder
en nv of bv waar hij werkzaam is, worden behandeld door de gewone civiele rechter, als het een
vordering van meer dan 25.000 euro betreft of de waarde onbepaald is.
Hoger beroep kan ingesteld worden bij het gerechtshof. Na hoger beroep kunnen partijen nog in
cassatie gaan bij de hoge Raad.
Een geschil dient aanhangig gemaakt te worden via een dagvaarding of verzoekschrift (wet).
Relatieve competentie
De plaats waar de rechtszaak gehouden wordt.
Nederland is opgedeeld in 11 arrondissementen zodanig dat er ruim 30 regio’s zijn waar
vestigingsplaatsen van kantonrechters zijn.
Arbeidsrecht de woonplaats of vestigingsplaats van de wederpartij/gedaagde of de plaats waar de
arbeid gewoonlijk wordt verricht.
2
,Rechtszaak op korte termijn kort geding: een snel afgewikkelde, informele en grotendeels
mondeling gevoerde procedure voor spoedeisende gevallen, binnen enkele dagen of uren na afloop
van de zitting kan al een uitspraak worden gedaan.
Het kort geding wordt bij de rechtbank aanhangig gemaakt. Deze rechter wordt een
voorzieningenrechter genoemd, zowel de kantonrechter en gewone rechter van de civiele sector kan
als voorzieningenrechter optreden.
Het vonnis kan alleen voorlopige voorzieningen treffen en is niet definitief. De partij die ongelijk is
gesteld kan dus eventueel later nog een gewone procedure starten .
, Hoofdstuk 2 – Arbeidsovereenkomst: een afbakening
Drie soorten overeenkomsten:
1. Arbeidsovereenkomst
Rechtsvoorwaarden: arbeid, loon en gezag
Gezag Het moet mogelijk zijn om eenzijdige instructies te geven (bv. door leidinggevende)
Geen arbeid en/of loon? Geen werkrelatie
Geen gezag? Een van onderste twee
2. Overeenkomst tot aanneming van werk
Rechtsvoorwaarden: arbeid, loon
Werk van stoffelijke aard tegen een bepaalde prijs. Geen gezag.
Aannemen/aanpakken stoffelijk van aard; tastbaar (bv. dakkapel)
3. Overeenkomst van opdracht
Rechtsvoorwaarden: arbeid, loon
Werkzaamheden verrichten, geen gezag, geen werk van stoffelijke aard
Niet tastbaar, dienst (bv. advocaat, accountant)
Wanneer gezag?
Werkgever kan eenzijdige instructies geven en de arbeidsprestatie is bij aanvang nog onbepaald,
tijdens het werk kunnen dus nog opdrachten en aanwijzingen worden gegeven.
Geen arbeidsovereenkomst?
Geen uitkeringen bij werkloosheid en loondoorbetaling bij ziekte volgens de wet.
De Hoge Raad
De Hoge Raad geeft aan dat er twee criteria zijn waaraan moet worden getoetst of een
arbeidsovereenkomst tussen twee partijen geldt:
1. Partijbedoeling
Wat hebben partijen ten tijde van het sluiten van de overeenkomst beoogd? We zeggen ook wel dat
de rechter moet vaststellen wat de partijbedoeling was.
2. Feitelijke uitvoering
Hoe hebben partijen vanaf het moment dat de overeenkomst is gaan ‘werken’, feitelijk uitvoering
gegeven aan de overeenkomst? Hebben de partijen dagelijks concreet gehandeld zoals ze hebben
afgesproken toen ze de overeenkomst sloten. Is hun handelen overeenkomstig met de
partijbedoeling.
Op basis van deze twee criteria wordt vastgesteld welk soort overeenkomst van werk van toepassing
is.
Ook wordt er nog gekeken naar:
1. Formele gezagscriterium
Hier staat de mate waarin de betreffende overeenkomst lijkt op de reguliere arbeidsovereenkomsten
in de organisatie centraal.
Er moet beoordeeld worden of en in hoeverre de overeenkomst lijkt op de arbeidsovereenkomsten
die de ondernemer gebruikelijk in zijn onderneming heeft gesloten. Deze werknemers moeten zich
aan allerlei formele regels houden: werktijden, pauzetijden, verplichte vakantiedagen etc. ook
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HRMstudent2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.