Class notes
College Aantekeningen Letterkunde van de Verlichting
- Course
- Institution
Aantekeningen van en bij de colleges van de cursus Letterkunde van de Verlichting, onder leiding van Bartholomeus Ramakers.
[Show more]
Seller
Followromyvandermolen
Reviews received
Content preview
Aantekeningen colleges Letterkunde van de VerlichtingIntoductie – 9/11/20
Hoorcollege 1 – 10/11/20
De lange achttiende eeuw
- Genootschap Felix Meritis (1788) = ‘Gelukkig door verdiensten’
o Je kwam er alleen in als je mensen kende
- Meritocratie: maatschappijmodel waarin de sociaaleconomische positie van elk
individu is gebaseerd op zijn of haar verdiensten
o Emancipatiestreven
- Voordracht over de anatomie door Andreas Bonn voor het departement der
Tekenkunde van Felix Merites (1792) – Adriaan de Lelie
o Menselijke anatomie tekenkundig en wetenschappelijk
- Koffiehuizen in de achttiende eeuw
o Publieke ruimte, publieke opinie, nieuws (kranten, spelletjes)
o Laagdrempeliger, openbaar, toegankelijk voor niet-leden
o Vermenging middenklasse met lagere klasse (geen geld voor eigen krant)
Wat is Verlichting?
- Immanuel Kant (1724-1804)
- Artikel ‘Beantwortung der Frage: Was ist Aufklärung?’ in Berlijns tijdschrift, groot
publiek
o ‘Antwoord op de vraag: wat is Verlichting?’
- Fysico-theologie: twee manieren om naar de mens te kijken; religieus (Bijbel,
openbaring) en verstand door observatie (inductie) => protestantisme
, - Kenmerkend Verlichting: verbetering van de samenleving en mens individueel,
nurture, betere wereld creëren, vooruitgangsgeloof
Verlicht mensbeeld
- Ontwikkeling van de capaciteit van de rede
- In combinatie met de zintuigen: empirisme
- Autonoom subject: zelfdenkend en zelfbesturend
- Sociaal wezen: religie en staat
- Kritisch t.o.v. autoriteit: religie en staat
- Geloof in voortuitgang en maakbaarheid
- 1700-1800: Buitenhuizen (rijkdom en handelsgeest)
- 1781: Planetarium Elise Eisinga
- 1780-1795: De patriotten
- 1672: Rampjaar, Willem III stadhouder
- 1747: Franse invasie; Willem IV stadhouder
Pruikentijd
- Marie Antoinette
‘Twee meisjes of kunst en natuur’ – Christian Fürchtegott Gellert
- Aandacht voor Duitse literatuur, reactie op dominantie Franse literatuur
1776: Onafhankelijkheidsverklaring Amerika
1780-1784: Vierde Engelse Oorlog
1795: De Nederlandse Revolutie
Jan Saliegeest
- Decadentie, hofleven
- Iemand in saliegeest: komt tot niet, kan niets
1804-1813: Geleidelijke inlijving bij het Franse Rijk
1815-1830: Koninkrijk der Verenigde Nederlanden
- Willem I (eerste koning), zoon van Willem V (laatste stadhouder)
De Nederlandse Republiek en de Verlichting
- Geen soeverein heerser, gewestelijke en lokale autonomie
- Hoge mate van verstedelijking (veel burgers)
- Religieus pluriform ‘omgangsoecumene’ (= als niet-gereformeerde kon men omgaan
met gereformeerden) (verborgen katholieke kerken)
- Toevluchtsoord voor vrijdenkers
- Voldoende fondsen voor kunst en wetenschap
- Florerend boekbedrijf
, Hoorcollege 2 – 17/11/20
Frans-classicisme en Radicale Verlichting
Twee Verlichtingen
De Republiek Frankrijk
- Gematigd Radicaal
- Klassieke bronnen Moderne wetenschap
- Geloof en wetenschap verzoend Antikerkelijk
- Consoliderend Revolutionair
Pierre Corneille (1606-1684)
- Advocaat en schrijver
- Grondlegger Frans-classicisme
- Le Cid (1636)
- La querelle du Cid
- 1647, lid Académie Française
Frans-classicisme
- Poëtische gerechtigheid: wie goed handelt wordt beloon, wie slecht handelt wordt
hiervoor bestraft
- Tragediekomedie: mengeling kenmerken tragedie en komedie; er zijn zowel
verliezers als winnaars, geen centrale held
- Agnitio > onthulling, kennistoename
- Vraisemblance (waarschijnlijkheid); wat er op het toneel gebeurd, moet
waarschijnlijk kunnen zijn / kunnen voorkomen
o Eenheid van tijd en plaats
- Bienséance (decorum); betamelijkheid, in overeenstemming met het fatsoen, de
moraal; geen geweld of overdreven hartstocht; rationaliteit, redelijkheid
o Geen geweld op het toneel
o Sociale klassen gehandhaafd
Nil volentibus arduum (1669-1681)
- Vertaling: ‘Niet is onmogelijk voor degenen die willen’
- Beschavingsoffensief
- Afkeuring hartstochten in aristotelische tragedie
- Uitbanning politieke en religieuze actualiteit
- Sterk moraliserende, veroordelende visie met onmiskenbare elitaire trekken
- Gebruik én misbruik des tooneels – Andries Pels
Balthasar Huydecoper (1695-1778)
- Aanhanger doctrine classique
o Achilles (1719)
o Arzases (1722)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romyvandermolen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.35. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now