Twee soorten hormonen: steroïdhormonen (geslachts- en bijnierschorshormonen) en peptiden
(passeren celmembraan van doelwitcel niet). Het hormoon bindt aan de cel waardoor in de cel cAMP
wordt aangemaakt. Die beïnvloedt celactiviteit: signaalcascade.
Negatieve terugkoppeling: bijsturen van een proces naar een evenwichtswaarde.
Positieve terugkoppeling: streeft naar toe- of afname
Toets: Hypothalamus-hypofyse-systeem. De hypothalamus handhaaft de normwaarden van veel
processen. Twee soorten werkingen:
- Neurosecretie: hormoonafgifte (ADH en oxytocine). Worden in de hypothalamus gemaakt en
via de hypofyseachterkwab aan het bloed afgegeven.
o ADH: bij een te hoge osmotische waarde stimuleert ADH de nieren om minder water
af te scheiden waardoor meer in het bloed blijft (->hogere bloeddruk);
o Oxytocine: veroorzaakt samentrekking glad spierweefsel. Bij zwangerschap houdt
progesteron dit tegen. Zodra progesteron-gehalte daalt->weeën. Beïnvloedt ook
samentrekking melkklieren in de borsten: positieve terugkoppeling.
- Andere hormonen worden via zenuwuitlopers naar de hypofyse gebracht. Daar
stimuleren/remmen ze de afgifte van een hormoon aan het bloed.
De hypofysevoorkwab produceert (oiv de hypothalamus) ook hormonen:
- Groeihormoon: stimuleert stofwisselingsprocessen en daarmee groei;
- Schildklierstimulerendhormoon: negatieve terugkoppeling met schildklierhormoon;
- Idem met bijnierschorsstimulerend hormoon en bijnierschorshormonen;
- Follikelstimulerend hormoon: stimuleert ontwikkeling eicellen/zaadcellen;
- Luteïniserend hormoon: stimuleert eirijping en eisprong, daarna verdere ontwikkeling van
het gele lichaam dat progesteron en oestrogenen gaat produceren. LH stimuleert bij mannen
de aanmaak van testosteron. Al die hormonen werken samen in negatieve terugkoppeling;
- Prolactine: stimuleert ontwikkeling borsten en daarna melkproductie.
De schildklier (in de keel) produceert thyroxine: stimuleert celstofwisseling.
De alvleesklier is een spijsverteringsklier en produceert alvleessap. De eilandje van Langerhans liggen
in de alvleesklier en produceren insuline (glucose->glycogeen) en glucagon (glycogeen->glucose).
Bijnier bestaat uit:
- Bijniermerg: produceert adrenaline/noradrenaline: bevordert afgifte glucose, verhoogt
hartslag, verwijdt bloedvaten. Werkt synergistisch met glucagon;
- Bijnierschors: produceert oiv bijnierschorsstimulerend hormoon twee hormonen: aldosteron
en cortisol (synergistisch met glucagon, en remt vorming van antistoffen).
Menstruatiecyclus
FSH->follikelcellen in ovaria gaan oestrogenen produceren. Die vergemakkelijken zwangerschap:
- Stimuleren ontwikkeling secundaire geslachtskenmerken;
- Laten pH-graad verlagen->minder infecties in vagina.
Progesteron remt productie van LH en FSH doordat het de hypothalamus en hypofyse remt.
Eisprong->LH stimuleert follikel om geel lichaam te worden->gaat oestrogenen en progesteron
produceren. Progesteron zorgt ervoor dat de zwangerschap intact blijft. Als er geen zwangerschap is,
daalt progesteron en stijgen LH en FSH.
Vier dagen (levensduur zaad) voor en twee dagen (levensduur eicel) na de ovulatie is er kans op
zwangerschap.
Dag 1-5: menstruatiefase: gele lichaam vergaat->progesteron daalt->verdikte slijmvlies in
baarmoeder sterft af en wordt afgestoten (pijnlijke krampen). De vrouw is nu totaal onvruchtbaar;
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jrva. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.48. You're not tied to anything after your purchase.