Overzichtelijke samenvatting die de kern van het vak goed weergeeft, bepaalde details zijn weggelaten. Ideale aanvulling bij de voorbereiding van je tentamen, ikzelf heb een 8,3 gehaald.
Week 1: BEGINSELEN STRAFRECHT
Strafrecht:
De overheid heeft het strafmonopolie, verdachten moeten verantwoording afleggen aan de overheid
namens de samenleving. Strafrecht dient als ultimum remedium (laatste redmiddel).
Doelen:
1. Vergelding = Daders straffen voor hun daden.
2. Generale preventie = Gericht op samenleving/slachtoffer: geen eigenrichting.
3. Speciale preventie = Gericht op de dader: recidivist voorkomen.
4. Incapacitatie = Opsluiten, personen gevaar voor samenleving.
Beginselen:
- Legaliteitsbeginsel (art. 1 Sr) = Strafvordering mag alleen plaatsvinden op grond van een
formele wet.
- Habeas Corpus beginsel = Verbiedt overheid om willekeuring mensen op te pakken.
- Eerlijk proces beginsel = Strafvordering alleen op wijze bij de wet voorzien.
- Ultimum remedium = Dient slecht als het laatste redmiddel.
- Gelijkheidsbeginsel = Gelijke gevallen, gelijk beoordelen.
Formeel en materieel:
- Formeel = Bepaalt de regels en procedures van het strafproces. Verzekert een
juiste toepassing van het materiële strafrecht.
Grootste bron: Wetboek van Strafvordering (Sv)
- Materieel = Bepaalt welke gedragingen onder welke omstandigheden strafbaar zijn,
welke personen daarvoor kunnen worden gestraft en de maximaal op te
leggen sanctie door de rechter.
Grootste bron: Wetboek van Strafrecht (Sr)
Stafbepaling:
Alles strafbepalingen hebben dezelfde componenten:
1. Delictsomschrijving
Beschrijving van de strafbare gedraging etc. (Rood)
2. Kwalificatie
De betekenis/Omvattende woord van de delictsomschrijving. (Paars)
3. Strafbedreiging/Sanctie
De sanctie die de rechter kan opleggen voor de strafbepaling. (Groen)
Voorbeeld:
Hij die opzettelijk een ander van het leven berooft, wordt, als schuldig aan doodslag, gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste vijftien jaren of geldboete van de vijfde categorie.
,Strafbaar feit:
Menselijke gedraging die binnen de grenzen van een wettelijke delictsomschrijving valt, die ook
wederrechtelijk en verwijtbaar is. Dit vormt ook het materiële deel van het beslissingsmodel.
Componenten:
1. Menselijke gedraging
- Actief handelen en nalaten.
- Menselijke gedraging wordt opgenomen in de tenlastelegging.
- De gedraging moet worden bewezen.
2. Wettelijke delictsomschrijving
- Gedrag is pas strafbaar als het in een wettelijke strafbepaling terug te vinden is. (Art. 1 Sr.)
- Rechter moet bepalen of bewezenverklaarde aan alle bestandsdelen van DO voldoet.
3. Wederrechtelijk
- Een van de kernwaarden van strafrechtelijke aansprakelijkheid.
- Gedrag dat afkeuring verdient, dat in strijd is met geschreven of ongeschreven rechtsregels.
- Als er sprake is van een rechtvaardigheidsgrond, dan wordt de wederrechtelijkheid ontnomen.
- De gedraging is dan niet in strijd met het recht. Bijv. Noodweer art. 41 Sr.
4. Verwijtbaar
- Had de verdachte anders kunnen en moeten handelen.
- Als er sprake is van een schulduitsluitingsgrond, dan wordt de verwijtbaarheid ontnomen. De
gedraging kan je niet verweten worden. Bijv. Ontoerekeningsvatbaarheid art. 39 Sr.
Belangrijk: Als één van de componenten van een strafbaar feit wegvalt, dan is er geen strafbaar feit.
Bestanddelen van elementen:
Bestandsdelen van de DO moeten worden bewezen, de elementen (wederrechtelijkheid en
verwijtbaarheid) niet. Soms kan een element als bestandsdeel voorkomen, dan moet het wel bewezen
worden.
Rechterlijk beslissingsmodel: (Art. 348 jo. 350 Sv)
De rechter zal, voordat hij een uitspraak doet, het beslissingsschema doorlopen:
1. Formele vragen
1. Is de dagvaarding geldig?
2. Is de rechter bevoegd?
3. Is de OvJ ontvankelijk?
4. Zijn er redenen voor schorsing der vervolging?
2. Materiële vragen
1. Is het een menselijke gedraging? (Kan tenlastelegging bewezen worden?) MG
2. Valt deze gedraging onder een wettelijke delictsomschrijving? DO
3. Is deze gedraging wederrechtelijk? (Is feit strafbaar?) W
4. Valt deze gedraging de verdachte te verwijten? (Is verdachte strafbaar?) V
- Als de materiële MG-vraag niet kan worden bewezen = Vrijspraak
- Als de 1 van de 3 overige vragen ontkennend beantwoord wordt = OVAR
- Als alle 8 vragen positief worden beantwoord = Veroordeling art. 351 Sv.
- Als 1 van de 4 formele vragen negatief beantwoord wordt = Rechtsgevolg art. 349 Sv
, Geldigheid dagvaarding:
1. Interne Eisen: Opgave feit, tijd, plaats en strafbepaling. Art. 261 Sv
2. Externe eisen: geldige betekening. Art. 586 Sv
Bevoegdheid rechter:
1. Absolute competentie = waar in welke plaats? Art. 2-6 Sv
2. Relatieve competentie = welk gerecht is bevoegd? Wet RO
Ontvankelijkheid OvJ:
Was er sprake van een vervolgingsbeletsel? Zoals minderjarige verdachte of verjaring etc.
Reden tot schorsing der vervolging:
Is het wel zinvol om een procedure te voeren, bijv. verdachte met erge geestelijke stoornis.
Grammaticaal = Naar de letter van de wet, wat staat er letterlijk.
Teleologisch = Wat is doel/strekking van de bepaling?
Rechtshistorisch = Met beroep op de algehele rechtsgeschiedenis.
Wetshistorisch = Wat bedoelde de wetgever destijds rond totstandkoming?
Systematisch = Hoe moet de bepaling begrepen worden in het kader van het
wettelijk systeem en in relatie tot verwante bepalingen?
Rechtsvindingmodel:
Onderstaand model toepassen bij de beantwoording van tentamenvragen. Gebruik eventueel het
kladblaadje om schematische tekening te maken met voorwaarden en rechtsgevolg.
1. Stap 1
Wat is de rechtsvraag?
2. Stap 2
Welke rechtsregels zijn benodigd voor beantwoording van de rechtsvraag? Opties:
Wetgeving
Jurisprudentie
Verdragen
Literatuur
3. Stap 3
Hoe moeten deze rechtsregels worden toegepast op de feiten van de casus?
4. Stap 4
Afsluitende zin die antwoord geeft op de rechtsvraag.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller BrammieDijkstra. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.87. You're not tied to anything after your purchase.
