“De reis naar het onderbewuste”
Het gebruik van ayahuasca en DMT.
Inleiding
Een tiental sessies met de geestverruimende drank ayahuasca overtuigden journalist Nils
Elzenga (37) van de helende werking. Geen ander middel bracht hem zó direct bij zijn
onderdrukte pijn. Hij merkte op dat steeds meer mensen nieuwsgierig zijn naar deze
‘slingerplant van de ziel’ (Elzenga, 2018).
De laatste jaren wordt ayahuasca in Nederland steeds populairder. Verslavingszorginstelling
Jellinek (2017) constateert dat er de afgelopen drie jaar een groei te zien is in Nederlandse
organisaties die ayahuasca aanbieden door middel van therapeutische ceremonies. Een
zoektocht op internet levert een lijst op van zeker twintig organisaties die openlijk adverteren
met ayahuasca ceremonies (Stoffelen & Bouma, 2017). “Ayahuasca-weekend, inclusief
overnachting en maaltijden: 395 euro per persoon." Dit stond op een van de websites die in
Nederland ceremonies met dit psychedelische brouwsel aanbieden (Houthuijs, 2019).
Organisaties in Nederland mochten aan de hand van een vergunning ayahuasca
ceremonies aandragen. Dit waren de twee Santo Daime-kerken in Amsterdam en in Den
Haag. Zij hadden de vergunning voor het houden van deze ceremonies. De rechter stond
het gebruik alleen toe als dit onder de juiste begeleiding gedaan werd. Echter deed de Hoge
raad in Nederland op 1 oktober 2019 een uitspraak waardoor het gebruik van ayahuasca
definitief verboden werd (Recht, 2019). De rechter achtte de drug schadelijk voor de
volksgezondheid (Houthuijs, 2019).
Ayahuasca is een geestverruimende thee dat een trippend effect geeft en zijn oorsprong
vindt in het Amazonegebied (Apud & Romaní, 2017). Het drankje bestaat uit twee
bestanddelen die zich in twee verschillende planten bevinden. De ene plant bevat een
werkzame stof die zorgt voor het gewenste trippende effect genaamd N,N-
Dimethyltryptamine, oftewel: DMT. De andere plant is een slingerplant en bevat remmers die
ervoor zorgen dat de werkzame stof in de thee niet door het lichaam wordt afgebroken.
Wanneer het gebruik van ayahuasca precies is begonnen is niet bekend, maar er wordt door
onderzoek aangenomen dat de plant al sinds 1000 N.Chr wordt gebruikt (Blakemore, 2019).
In dit artikel zal eerst worden toegelicht wat ayahuasca is, waar het vandaan komt en hoe
het wordt gebruikt. Vervolgens zal er verder worden ingegaan op de werkende stof DMT en
wat er in de hersenen gebeurt na het gebruik van dit middel. Voor dit artikel zijn twee
interviews afgenomen die je meenemen in het verhaal van ayahuasca en DMT. De
geïnterviewden zijn Janneke (60) die ervaring heeft met het gebruik van ayahuasca en Rosa
(24) die ervaring heeft met het gebruik van DMT. Om hun privacy te waarborgen zijn fictieve
namen gebruikt.
“’Ik vind het stom dat ayahuasca sinds kort illegaal is geworden. In ons geval werd er heel
goed mee omgegaan en het kan mensen ook echt helpen (Janneke, persoonlijke
communicatie, 29 november 2019).’’
DMT staat op lijst 1 van de opiumwet. Het in bezit zijn, verhandelen en vervoeren van de
stof is sinds 1 oktober 2019 daarmee strafbaar geworden. Op lijst 1 staan harddrugs met,
zoals de wet dat noemt, een onaanvaardbaar risico (Trimbos-instituut, z.d.). Ondanks het
verbod op DMT, blijft er interesse voor de drug. Bijzondere verhalen over dit tripmiddel doen
de ronde. Onlangs is er door Drugslab (2019), een educatief Youtube kanaal over drugs,
een driedelige ‘Ayahuasca Special’ opgenomen waar de drie presentatoren van het
programma deelnemen aan een ceremonie. Nu rijst de vraag: is deze Zuid-Amerikaanse
, hallucinogene drank de zoveelste partydrug, of is het meer dan dat en heeft het een
therapeutische waarde?
De slingerplant van de ziel: ayahuasca
De oorsprong van ayahuasca is terug te leiden naar Zuid-Amerika, waar het door Indiaanse
volkeren werd toegepast tijdens magische-religieuze rituelen. Deze rituelen bestonden uit
voorspellingen, waarzeggerij en tovenarij (Schultes and Farnsworth, 1980). Ook werd het als
traditioneel geneesmiddel gebruikt. Vandaag de dag wordt ayahuasca in Nederland gebruikt
als een zelfverwezenlijkings- en therapeutisch middel (Labate & Feeney, 2012).
Ayahuasca biedt een kijkje in je ziel en laat zien wie je werkelijk bent en kunt zijn. Het opent
deuren en geeft nieuwe inzichten. Gebeurtenissen die emotioneel veel indruk hebben
gemaakt kunnen opnieuw worden herbeleefd. Hierdoor kunnen er ook traumatische
gebeurtenissen worden verwerkt. Dit gebeurt op zowel op lichamelijk, mentaal en
emotioneel gebied (Innerlijke reis, 2019).
“Een week voor het ayahuasca weekend moesten we vasten. Ik herinner me nog dat
ik veel hoofdpijn had omdat ik geen koffie mocht drinken. Ik voelde me tijdens het weekend
wel heel kwetsbaar en ik vond het spannend. De eerste dag hebben we oefeningen gedaan,
wat ook een soort rituelen waren. Ze bestonden uit bijvoorbeeld ademoefeningen. Ik ging er
van hallucineren, wat ik al erg heftig vond. Ik kreeg door deze rituelen wel een veilig gevoel
in de groep omdat we alles samen deden (Janneke, persoonlijke communicatie, 29
november 2019).”
De ceremonie
Ayahuasca wordt gebruikt in een setting van een ceremonie. Een ceremonieleider, ook wel
een Sjamaan genoemd, begeleidt de deelnemers tijdens de ceremonie. Deze persoon heeft
meestal ervaring in het gebruik van ayahuasca. Voorafgaand aan de ceremonie is het van
belang dat de deelnemers zich aan een speciaal dieet houden. Hierbij mag er geen rood
vlees, chocolade, alcohol en cafeïne genuttigd worden. Dit dieet is bedoeld om het lichaam
puur te maken voorafgaand aan de ceremonie (Fotiou, 2012) Dit kan de effecten van
ayahuasca op het lichaam beïnvloeden (GGZnieuws, 2017).
De Sjamaan zorgt ervoor dat de deelnemers ‘open’ staan voor de innerlijke reis. Hij stelt
vragen en bereidt ze voor op de sessie. De omgeving waarin de ayahuasca sessie
plaatsvindt is rustgevend en donker (Drugslab, 2019). Op deze manier zijn de deelnemers
helemaal afgesloten van de buitenwereld en kunnen ze zich focussen op zichzelf en de
ayahuasca (Innerlijke reis, 2019). De Sjamaan bereidt de thee voor die tijdens de ceremonie
wordt aangeboden aan de deelnemers. De hoeveelheid van de thee betreft in de meeste
gevallen een klein kopje. Indien de deelnemers aangeven de effecten nog niet genoeg te
ervaren kan de Sjamaan besluiten om nog een extra kopje ayahuasca thee in te schenken.
Tijdens de sessie kan hij vragen stellen, zingen of de deelnemers bijstaan in situaties waarin
ze even vast komen te zitten (Drugslab, 2019).
“Tijdens de trip kreeg ik het een beetje moeilijk. Toen kwam de ceremonie leidster
naar mij toe en begon met mij te praten en mij aan te raken. Ze leidde me door een proces
(Janneke, persoonlijke communicatie, 29 november 2019).”
Het recept
Ayahuasca bestaat uit twee bestanddelen: de bast van de Banisteriopsis caapi en de
bladeren van de Psychotria Viridis (Sanchés & Bouso, 2015). Deze worden samen gekookt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Alisa777. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $16.98. Je zit daarna nergens aan vast.