Summary
Samenvatting Rechten in de creatieve industrie
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het boek Rechten in de creatieve industrie. Rechten is het vak wat in het tweede jaar van Creative Business word gegeven aan de HvA.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followtamaraklein
Content preview
RechtenHoofdstuk 1 inleiding in het recht
1.1 Waarom recht?
Waar conflicten zijn, is behoefte aan regels die deze conflicten
beheersbaar maken. Het recht zorgt voor vrede, veiligheid en gelijkheid in
onze samenleving. Het recht weerspiegelt onze normen, waarden en
idealen. Het recht zorgt voor voorkomen conflicten en bestaande
conflicten oplossen.
Het recht komt vaak terug als er iets misgaat, in conflicten.
1.2 Functies recht
Er zijn vier functies van het recht:
1. Normatieve functie: normen die aangeven wat wenselijk en
onwenselijk gedrag is. Normen zijn gedragsregel.
2. Instrumentele functie: instrument van de wetgever om bepaald
gedrag bij mensen te realiseren. Bijvoorbeeld een rood stoplicht.
3. Aanvullende functie: terugvallen op het recht
4. Geschil oplossende functie: twee of meer partijen kunnen hun
conflict zelf niet oplossen, rechter neemt beslissing.
1.3 Rechtsbronnen
De wet is de codificatie van regels, in de 19de eeuw is het pas
opgeschreven. De jurisprudentie is de verzameling uitspraken rechter. Een
rechter mag nooit een rechtszaak afwijzen en zal altijd op zoek moeten
gaan naar hoe kunnen we de wet interpreteren en zo naar een uitkomst
zoeken. Gewoonterecht is niet gecodificeerd, gedragslijn of rechtsplicht.
Dit zie je maar in een bepaald aantal specifieke branches waar de
gewoonte al zo oud is dat de rechter het geaccepteerd. Zoals bijvoorbeeld
hand schudden bij koeienhandel. Het recht vind je dus in de wet, de
jurisprudentie en in het gewoonterecht.
De wet wordt gemaakt door de formele wetgever: de regering (koning en
ministers) en de staten generaal (Eerste en Tweede kamer). Wetten in
formele zin zijn dus opgesteld door de formele wetgever bijvoorbeeld
artikel 1. Grondwet – verbod op discriminatie.
Je hebt ook wetten in materiele zin. Dit zijn bepalingen die volgens hun
inhoud als een wet gezien kunnen worden. Deze wetten zijn niet opgesteld
door de formele wetgever maar bevatten algemeen verbindende
voorschriften bijvoorbeeld provinciale en gemeentelijke verordeningen.
Samenwerken kan door middel van verdragen, hierin kunnen
verplichtingen worden opgenomen bijvoorbeeld Verdrag van Versailles
waarin een land wordt opgesplitst. Dit kan niet in verklaringen maar een
verklaring is dan ook gemakkelijker te bereiken. De inhoud van verdragen
is als volgt:
1. Rechten en plichten -> UNESCO-verdrag waarin cultureel erfgoed
niet zomaar van een land verkocht mag worden aan het buitenland.
, 2. Staten rechten opnemen die gaan over hun burgers -> kinderarbeid
verbieden
3. Internationale organisaties of internationale tribunalen (tijdelijke of
permanente gerechtshoven) in het leven geroepen -> verenigde
naties - internationale organisatie
Op twee manieren in het nationale recht van een land doorwerken:
- Transformatiesysteem: regels vanuit het verdrag zijn pas geldig
nadat land deze heeft omgezet en in zijn eigen wetten opgenomen
zijn.
- Incorporatiesysteem: het verdrag heeft een rechtstreekse werking,
regels uit verdrag zijn direct van toepassing, dit hebben we in
Nederland.
Een verdrag is een officiële overeenkomst tussen landen. Verdragen zijn
internationale rechtsbronnen, zo werken soevereine landen samen (aan
een doel). Dit is het hoogste recht. Internationaal dus boven nationaal
recht.
1.5 Nederlands recht
Recht is echt iets van een land, ieder land maakt/mag zijn eigen regels
maken. Dit komt doordat elk land soevereiniteit heeft. (Regels maken voor
eigen grondgebied.) Territorialiteit is het grondgebied van een land
waarbinnen regels worden bedacht. In Nederland heb je een onderscheidt
tussen privaatrecht (afspraken tussen burgers onderling) en publiekrecht
(afspraken tussen staat en burger).
Publiekrecht
Regelt de verhouding tussen de staat en de burger en de
overheidsorganen onderling. Bijvoorbeeld regels over inrichting van
Nederlandse staat, maar ook strafrechtelijke veroordelingen. Het
publiekrecht bestaat uit:
1. Staatsrecht: regels over organisatie van Nederlandse staat:
stemmen voor nieuw cabinet, grondwet
2. Bestuursrecht: regels waar de overheid zich aan moet houden bij het
nemen van beslissingen, staat, provincie, gemeente en waterschap
3. Strafrecht, welke feiten zijn strafbaar en wat is de straf. Bekeuringen
of gevangenisstraffen
Privaatrecht
Is het burgerlijk recht tussen burgers onderling (in het recht heten burgers
natuurlijke personen), tussen burgers en bedrijven en tussen bedrijven
onderling. Er zijn twee rechtsgebieden:
1. Verbintenisrecht: verbintenis is een handeling van een of meer
personen. Dit is het oudste recht bedacht door de romeinen. Het
aangaan van een overeenkomst behoort hierbij. In creatieve
business dienen goede en duidelijke overeenkomsten te worden
gesloten.
2. Intellectueel eigendomsrecht zoals auteurs- en merkenrecht
,1.6 handhaven recht
Het recht in Nederland wordt gehandhaafd door enerzijds toezicht van de
overheid op de burger (boete van politie) en anderzijds door toezicht van
de rechter.
De rechter vormt samen met de officier van justitie de rechterlijke
macht.
Als je moet voorkomen voor de rechter van de rechtbank (rechter in eerste
aanleg). Uitspraak van de rechtbank: vonnis. Partij die rechtszaak start is
de eiser, hij daagt wederpartij voor de recht. Wederpartij wordt gedaagde
of verweerder genoemd. Als je het dan niet eens bent met de vonnis ga je
in hoger beroep bij het gerechtshof. Zij bekijken zaak opnieuw en doen
nieuwe uitspraak (van gerechtshof wordt arrest genoemd). Als je het dan
niet eens bent met het arrest dan ga je incassatie bij de Hoge Raad. De
Hoge raad kijkt of de wet en de overige rechtsregels door het hof goed zijn
toegepast en of de uitspraak voldoende is gemotiveerd. Hoge raad kan
uitspraak van het hof vernietigen of in stand houden. Beslissing Hoge
Raad ook arrest genoemd.
Procedure bij rechtbank, gerechtshof en Hoge raad duurt zo’n anderhalf
tot twee jaar. Voorzieningenrechter behandelt spoedeisende zaken in kort
geding. Kort geding: snellere variant van een rechtszaak. Publicatie of
uitzending tegenhouden zodat iets niet verder wordt verspreid.
1.7 grondrechten
Grondrechten zijn de grondbeginselen van de menselijke waardering en
gelden voor iedereen. Deze beperken het staatsrecht. Je hebt klassieke
grondrechten en sociale grondwetten.
Klassieke grondrechten -> grondrechten die de overheid moet accepteren.
Ze beschermen de burger tegen bemoeienis van de overheid. Klassieke
grondrechten geven de burger een bepaalde vrijheid. (Zodra deze
grondrecht wordt aangetast kun je beroep doen). De overheid houdt zich
hier dus op afstand. De artikelen 1 t/m 18 zijn klassieke grondwetten zoals
bijvoorbeeld vrijheid van meningsuiting, verbod discriminatie, privacy.
Sociale grondrechten -> geven de overheid de opdracht om voorzieningen
te treffen voor maatschappelijke functioneren van de burger. Hier juist
bemoeienis van de overheid. Dit zijn artikelen 18 tot en met 23van de
grondwet zoals bijvoorbeeld recht op werk, onderwijs, wonen. Overheid
heeft hier inspanningsplicht en de burger kan geen beroep doen als de
overheid in gebreke blijft bij rechten.
1.8 Internationaal recht
Landen mogen zelf de regels bepalen vanwege soevereiniteit maar de
landen binnen de Europese unie leveren hun soevereiniteit in om te
kunnen samenwerken met andere lidstaten. Afspraken binnen de
Europese unie zijn; dezelfde munteenheid, vrij reizen binnen EU, vrij
verkeer van goederen, handel en personen en studeren in het buitenland
met een beurs. Europese unie is echt een blok.
, Je kan niet constant nieuwe verdragen maken dat duurt jaren al niet
decennia (Primair gemeenschapsrecht zijn verdragen). Daarom maakt de
Europese unie verordeningen en richtlijnen (Secundair
gemeenschapsrecht zijn verordening en richtlijnen). Verordeningen geeft
aan dat alle leden van de EU de wetgeving hetzelfde implementeren in
hun eigen land, deze zijn dwingend. Bij richtlijnen heb je meer vrijheid om
ervan af te wijken. Zo ontstaan er verschillen tussen landen in de EU.
1.9 intellectueel-eigendomsrecht
Alle rechtsregels die beschermen tegen ongeoorloofd gebruik van
creatieve werken samen vormen het intellectueel-eigendomsrecht IE of
IP (intellectual property). Bestaat uit verzameling wetten, verdragen,
richtlijnen, verordeningen en daarop gebaseerde jurisprudentie.
Intellectueel eigendomsrecht -> creatieve werken worden beschermd door
verschillende nationalen en internationale rechtsregels welke beschermen
tegen ongeoorloofd gebruik. Deze rechtsregels zorgen ervoor dat andere
niet aan de haal gaan met jou creatie. Al deze rechtsregels samen zijn het
intellectueel eigendomsrecht. Soorten IE rechten: IE bestaat uit
verschillende deelgebieden/ rechtsregimes:
- Auteursrecht
Letterkunde, wetenschap of kunst
- Portretrecht
Afbeelding van een persoon
- Merkenrecht
Teken dat dient om waren of diensten van een onderneming te
onderscheiden van die van andere ondernemingen
- Handelsnaamrecht
Naam waaronder onderneming wordt gedreven
- Octrooirecht
Nieuwe technische uitvinding
- Modellenrecht
Nieuwe uiterlijk van een bepaald voortbrengsel met een eigen
karakter
- Naburig recht
Inspanningen en prestaties van uitvoerend kunstenaars,
muziekproducenten, filmproducenten en omroeporganisaties.
Er is geen speciale wet die domeinnamen beschermt.
Om creatieve werken internationaal beter te beschermen is er regelgeving
op internationaal niveau vastgelegd in verdragen:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tamaraklein. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now