Basisdocument
bewegingsonderwijs voor het
basisonderwijs
Hoofdstuk 1 Uitgangspunten: het vakconcept
bewegingsonderwijs in het basisonderwijs
1.1 Het vakconcept bewegingsonderwijs in het basisonderwijs
Algemene doelstelling van het onderwijs in bewegen
Brede introductie
Het onderwijs in bewegen op de basisschool is gericht op een verantwoorde deelname aan
bewegingsactiviteiten. Bewegen is van essentieel belang voor de ontwikkeling, vooral van
jonge kinderen. Het is een basiscompetentie die in onze bewegingsarmoedige samenleving
steeds meer onder druk komt te staan. De leerlingen moeten daarom de mogelijkheden
krijgen om op school een breed en wendbaar bewegingsrepertoire op te bouwen.
Ordening rond hoofdproblemen in het bewegen
Het is voor de ontwikkeling van een breed en wendbaar bewegingsrepertoire nodig dat de
leerlingen representatieve en voor de leeftijd aansprekende bewegingssituaties ervaren en
leren realiseren. Hiervoor zijn er twaalf leerlijnen opgesteld. Elke leerlijn heeft een eigen
bewegingsuitdaging. Het gaat om de volgende leerlijnen:
- balanceren
- klimmen
- zwaaien
- over de kop gaan
- springen
- hardlopen
- mikken
- jongleren
- doelspelen
- tikspelen
- stoeispelen
- bewegen op muziek
De twaalf leerlijnen omvatten gezamenlijk 31 bewegingsthema’s.
Met behulp van tussendoelen, welke heel concreet geformuleerd zijn, kan bij ieder kind
worden vastgesteld in hoeverre het kind al gevorderd is op een bepaalde leerlijn.
, Reguleringsdoelen
Om goed te kunnen deelnemen aan de bewegingscultuur is het belangrijk dat kinderen
ervaren en inzien dat de regels en omstandigheden veranderlijk zijn en dat de kinderen deze
mede bepalen. Het onderwijs in bewegen moet zo ingericht zijn dat kinderen de kans krijgen
om eigen mogelijkheden en grenzen te verkennen. Daarbij moeten zij ook leren rekening te
houden met andere kinderen. Dat kan alleen als de kinderen ook bewegingskennis opdoen.
Deze kennis is tevens een basis voor reflectie en voor het zelf kunnen reguleren van de
bewegingssituaties. Het gaat in de lichamelijke opvoeding dus om een meervoudige
deelnamebekwaamheid: leerlingen moeten leren om in verschillende rollen deel te nemen
aan bewegingssituaties. Dit alles is van groot belang voor een blijvende deelname aan
bewegingsactiviteiten, maar tegelijkertijd ook voor het kunnen opdoen van succeservaringen
en dus voor het behouden en uitbreiden van de positieve bewegingsattitude.
De plaats van onderwijs in bewegen op school
De school is een goede plek voor bewegingsonderwijs omdat:
1. via de school worden alle leerlingen bereikt;
2. kinderen kunnen gedurende meerdere jaren in hun bewegingsontwikkeling worden
gevolgd;
3. een school biedt een geschikt pedagogisch klimaat;
4. het onderwijs in bewegen vindt er op systematische, planmatige wijze plaats,
aangepast op de individuele behoeften en mogelijkheden;
5. de gebruikte onderwijsmethoden bieden ruimte voor exploratief en samenwerkend
leren;
6. overbelasting en nodeloze vergelijkingssituaties worden vermeden.
Het bewegen zou niet alleen in de school moeten gebeuren, maar juist ook in de directe
omgeving, zoals het schoolplein en dichtbij gelegen speeltuinen. Daarnaast is ook een
goede samenwerking tussen sportverenigingen en scholen van essentieel belang om de
opgedane ontwikkelingen op het gebied van bewegen ook te activeren in niet-schoolse
situaties. De brede school, naschoolse opvang en combinatiefunctionarissen, zijn hiervoor
heel geschikte verbinders.
De maatschappelijke betekenis van bewegen
Jonge kinderen bewegen graag en veel. Deze positieve attitude tegenover bewegen, moet
behouden en benut worden. Ongeveer tweederde van de Nederlandse bevolking doet aan
sport, op welke manier dan ook. Dat laat zien dat bewegen een onmisbaar onderdeel van de
maatschappij geworden is. Sport levert een belangrijke bijdrage aan de volksgezondheid:
1. in de bewegingsarme samenleving is bewegen van levensbelang;
2. maatschappelijk bindmiddel, zorgt voor sociale integratie en evenwicht;
3. biedt ontspanning, in de stressvolle samenleving;
4. vitale wijze van omgaan met anderen en eigen lichaam.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lea93. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.