Deze samenvatting omvat 10 hoofdstukken over het onderwerp recht. Hierin kan je de verschillende aspecten van het recht (in België) terugvinden. Het is een samenvatting van 32 pagina's lang.
Recht en maatschappij - recht
Inleiding
Recht en maatschappij
- Recht: wat de samenleving ordent en waarvoor er (overheids-)regels nodig zijn.
- Maatschappij: de samenleving. We kijken naar de wijze waarop mensen samenleven om
inzicht te krijgen in dat samenleven.
Recht, wat houdt dat precies in…
Hoe verhoudt recht zich tot politiek en democratie?
Hoe recht is Recht?
Recht is overal! – Dit zorgt ervoor dat de samenleving kan samenleven.
Maatschappij, wat houdt dat precies in…
Is samenleving hetzelfde als maatschappij?
Wat zijn nieuwe verschijnsels in onze maatschappij?
Boekje: houd afstand, raak me aan - Paul V.
Examen:
- Powerpoint = grote basis
- Zowel definities als grote lijnen
- Open vragen
- Casussen
1
,Hoofdstuk 1: Het recht en zijn bronnen
Waarom is recht juist nodig?
Recht is nodig om samen te leven!
“Geen gemeenschap zonder recht, geen recht zonder gemeenschap.”
1.1 Het begrip recht
Drie belangrijke elementen binnen “recht”:
- Gedragsregelen
- Afdwingbaar
- Via staatsapparaat (politie en rechtbank)
Recht ontstaat niet op zich, maar wordt beïnvloed door andere elementen.
Bv. Vroeger, tijd zonder voertuigen: geen regels zoals voorrang van rechts. Is ontstaan door het
drukker worden van de wegen. Recht op veiligheid.
1.2 Inleiding van het recht
Hoe delen we het recht op?
Publiek recht vs. Privaat recht
Voor een hele groep Tussen individuen, bv tussen 2 mensen
Nationaal recht vs. Internationaal recht
Binnen de staat Over de grenzen heen
Vier groepen:
- Nationaal privaat Burgerlijk recht: huwelijk
- Nationaal publiek Strafrecht: Hof van Assisen
- Internationaal privaat Vb.: Belg ongeluk in Nederland met een Duitser (welke wet?)
- Internationaal publiek Volkenrecht
Bijzondere gevallen:
Zowel publiek als privaat recht! Bijvoorbeeld: collectief arbeidsrecht.
Omvat regels voor een grote groep (publiek) EN ook regels die privaat gelden.
1.3 Bronnen van recht
De rechten zijn opgenomen in documenten en hier zijn er verschillende van. Natuurlijk kunnen deze
verwijzingen naar een recht soms tegenstrijdig zijn, maar naar wat moeten we dan luisteren?
2
,De hiërarchische opsomming:
1. Internationale rechtsbronnen Belangrijkste
2. Belgische federale wetgeving
3. Gewoonterecht
4. Rechtspraak en rechtsleer Minst belangrijkste
Internationale rechtsbronnen
België heeft een verdrag gesloten met één of meerdere staten! De regels die dan opgesteld worden,
moeten in BE ook nageleefd worden.
Voorbeeld: Verdrag van kinderrechten: BE moet de rechten van het kind nastreven
België wordt lid van een internationale organisatie, en leeft de regels van de organisatie na.
Belgische wetgeving
Hieronder valt een opdeling te maken tussen “Federale wetgeving” en “Regionale wetgeving”.
Onder beide valt een hiërarchie
Federale wetgeving Regionale wetgeving
- Grondwet - Decreten/ordonnanties
Bv. Abortuswetgeving, asielwetgeving Rechtsbronnen gemaakt binnen
gemeenschappen en gewesten
- Wet - Besluit van Gewest- of
Gemeenschapsregering
Verduidelijken van decreten
- Koninklijk Besluit - Provinciale regelementen/besluiten
Verduidelijken van de wet Rechtsbronnen gemaakt binnen een
provincie
- Ministerieel Besluit - Gemeentelijke regelementen/besluiten
Verduidelijken van KB Rechtsbronnen gemaakt binnen een
gemeente
Gewoonterecht
Dit is een rechtsbron die NIET terug te vinden valt op papier!
Deze zijn eveneens geldig, maar dit is algemeen gekend dus nemen we niet op in documenten.
3
, Voorbeeld: Hoe ver bomen in je tuin met de scheidingslijn met de buren mag staan.
Rechtspraak en rechtsleer
Alle uitspraken die rechters doen. Als hij een uitspraak doet, zal hij altijd uitleggen WAAROM hij dat
zegt. Een rechter baseert zich dus altijd op rechtsregels. Datgeen dat hij zegt is de rechtspraak.
Mensen schrijven boeken met hun eigen mening en uitleg geven over bepaalde wetgeving, dit is
rechtsleer.
Schematische voorstelling: hiërarchie van de rechtsbronnen (mogelijke vraag)
Internationale rechtsbronnen
(bv. EVRM, IVRK)
Belgische wetgeving
Federale wetgeving Regionale wetgeving
Grondwet
Decreten/ordonnanties
Wet Besluit van een gewest- of
Koninklijk besluit gemeenschapsregering
Ministerieel besluit Provinciale
reglementen/besluiten
Gemeentelijke
reglementen/besluiten
Gewoonterecht
4 Rechtspraak/rechtsleer
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ankemoors. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.39. You're not tied to anything after your purchase.
