In deze samenvatting zijn er 10 hoofdstukken terug te vinden over de hedendaagse pedagogie. Het omvat verschillende thema's zoals: Wat is opvoeding?, opvoedingsvariabelen, pedagogische stromingen, opvoedingsmodellen, pedagogische civil society, opvoedingsondersteuning, mediaopvoeding, pesten en opv...
Pedagogie blok 1
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Inleidend hoofdstuk.................................................................................................................. 3
1.2. Leerdoelen bij dit hoofdstuk...........................................................................................................................3
1.3 Wat is pedagogiek?.........................................................................................................................................3
1.4. De pedagogiek als wetenschap......................................................................................................................5
1.5. Kan iedereen opvoeden?................................................................................................................................5
1.6. Waarom pedagogiek?....................................................................................................................................5
1.7. Orthovisie.......................................................................................................................................................9
1.8. Besluit...........................................................................................................................................................10
Hoofdstuk 2: Wat is opvoeding?................................................................................................................... 10
2.2. Leerdoelen bij dit hoofdstuk.........................................................................................................................10
2.4. Een definitie van opvoeding.........................................................................................................................10
2.5. Drie dimensies van opvoeding.....................................................................................................................11
2.6. Over ouders gesproken….............................................................................................................................12
Hoofdstuk 3: Opvoedingsvariabelen............................................................................................................. 13
3.2. Leerdoelen....................................................................................................................................................13
3.3. De opvoedingsvariabelen.............................................................................................................................15
3.4. De opvoedeling............................................................................................................................................15
3.5. De opvoeder.................................................................................................................................................17
3.6. Het opvoedingsprogramma.........................................................................................................................19
3.7. De opvoedingscontext..................................................................................................................................20
Hoofdstuk 6: Opvoedingsmodellen.............................................................................................................. 28
Wat is een opvoedingsmodel?............................................................................................................................28
Hoofdstuk 7: Pedagogische civil society & opvoedingsondersteuning...........................................................38
7.2. Leerdoelen bij dit hoofdstuk.........................................................................................................................38
7.3. Pedagogische civil society............................................................................................................................39
1
, 7.4. Wat is opvoedingsondersteuning?..............................................................................................................39
7.5. Noodzaak van opvoedingsondersteuning....................................................................................................40
7.6. Doelgroep.....................................................................................................................................................41
7.7. Doel van de opvoedingsondersteuning........................................................................................................42
7.8. Functies van opvoedingsondersteuning.......................................................................................................44
7.9. Uitgangspunten...........................................................................................................................................45
7.10 Vormen van opvoedingsondersteuning......................................................................................................46
Gastcollege 1: Opvoedingswinkel Hasselt..................................................................................................... 46
Informatie en voorlichting..................................................................................................................................46
Pedagogisch adives: individuele ondersteuning.................................................................................................46
Spel en ontmoeting: Peuternestje en speelnest..................................................................................................47
Groepsaabod en vorming....................................................................................................................................47
Materiële ondersteuning....................................................................................................................................48
Gevangenis Hasselt.............................................................................................................................................49
Hoofdstuk 8: Mediaopvoeding..................................................................................................................... 50
Mediaopvoeding naar leeftijd.............................................................................................................................51
Digitale geletterdheid en mediawijsheid in het basisonderwijs.........................................................................51
Hoofdstuk 9 (gastcollege 2): Pesten.............................................................................................................. 54
Hoe, wat, waartoe van (cyber)pestgedrag.........................................................................................................54
Oorzaken en gevolgen.........................................................................................................................................55
Negatieve lange termijneffecten........................................................................................................................56
De wenselijkheid van groepsgerichte aanpak....................................................................................................57
KiVa als evidence-based praktijkvoorbeeld........................................................................................................57
............................................................................................................................................................................57
Hoofdstuk 10: Opvoeden en genderdiversiteit.............................................................................................58
Inleiding...............................................................................................................................................................58
Mannen en vrouwen anders bekijken.................................................................................................................58
De waarom-vraag: de voordelen en valkuilen....................................................................................................59
De hoe-vraag: drie bouwstenen..........................................................................................................................60
2
,Hoofdstuk 1: Inleidend hoofdstuk
1.2. Leerdoelen bij dit hoofdstuk
- Verschil tussen pedagogie, pedagogiek, agogiek uitleggen en illustreren adhv voorbeelden
- Verschil tussen bachelor in orthopedagogie en master (ortho)pedagogie uitleggen
- Verschillende taken van een opvoeder kennen, uitleggen en illustreren adhv voorbeelden
- Uitleggen: waarom is pegagogiek een toegepaste wetenschap + handelingswetenschap?
- Uitleggen: het bestaansrecht van de pedagogiek
- Uitleggen: geschiedenis van het kind, uitleggen en kennen
- Cursus situeren: begrippen van orthovisie (UCLL): begrijpen, in eigen woorden toelichten,
herkennen adhv en casus en illustreren adhv eigen voorbeeld
1.3 Wat is pedagogiek?
Definities
= De studie van de manier waarop volwassenen (ouders, onderwijzers, opvoeders, …) kinderen en
jongeren grootbrengen met een bepaald doel.
Het is de wetenschap die de opvoeding van de kinderen en jongeren bestudeert.
Andere woorden voor pedagogiek:
- Opvoedingsleer
- Opvoedingswetenschap
Etymologie en woordverklaring
‘Pedagogiek’ = Pais (: kind) + Agogein (: begeleiden of voeren tot)
- Pedagogiek: gericht op kinderen
- Agogiek: geen leeftijdsafbakening
= “Het is de wetenschap die bestudeert hoe mensen (van alle leeftijden) veranderen en
aanwijzingen geeft over de manier waarop deze veranderingsprocessen beïnvloed en
begeleid kunnen worden.
- Pedagogie: de praktijk van het opvoeden
- Gespecialiseerde opvoeder: bestudeert de opvoeding, ontwikkelingsfasen en de relatie
tussen kind en omgeving zoals: familieleden, school, vrienden, media, …
De nadruk ligt vooral op het handelen. Hij is een professional die systematisch kennis van
zaken heeft opgedaan door de pedagogiek te bestuderen.
- Orthopedagogen: pedagogen die zich gespecialiseerd hebben in Problematische
OpvoedingsSituaties (POS). Zij observeren en onderzoeken waarom de opvoeding moeilijk
verloopt en welke interventie nodig is. Deze laatste vorm van onderzoek wordt vooral
gedaan door universitaire pedagogen
3
, - (Master in de (ortho)pedagogiek). Aan de hand van hun onderzoek ontwikkelen zij nieuwe
theorieën en methodieken.
- Bachelor in de orthopedagogie: richt zich op de praktijk.
Denken en handelen wordt geïnspireerd en beïnvloed door de pedagogiek en andere
wetenschappen.
Opvoeden door gespecialiseerde opvoeder
De opvoeding kan je opdelen in 4 deeltaken:
1. Waarnemen, observeren en onderzoeken
2. Begeleiden
3. Behandelen
4. Voorlichten
Stap 1: Waarnemen, observeren en onderzoeken van een kind en/in zijn situatie
Gedrag en ontwikkeling van kind begrijpen + opvoedkundige betekenis aan geven
(oorzaak van gedrag achterhalen)
Stap 2: Begeleiden
Aanbieden van hulpmiddelen en adviezen als mensen gedrag willen veranderen.
(zorg niet overnemen, maar helpen)
Stap 3: Behandelen
Als opvoeder kan je training geven, geen therapeutische sessie.
(training: vaardigheden aanleren)
Stap 4: Voorlichten
Voorkomen is beter dan genezen!
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ankemoors. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.58. You're not tied to anything after your purchase.
