Samenvatting Biologie Nectar Hoofdstuk 9 en 10: Genetica/Erfelijkheid en evolutie. Havo 4 en Havo 5
43 views 1 purchase
Course
Biologie
Level
HAVO
Book
Nectar / Biologie 4 Havo / deel Leerboek
Samenvatting van twee hoofdstukken biologie over hoofdstuk 9 en 10. Hoofdstuk 10 gaat over Erfelijkheid en Genetica. Hoofdstuk 10 gaat over evolutie. Deze twee hoofdstukken zijn vaak de theorie van één proefwerk.
Hoofdstuk 9 & 10 (genetica/erfelijkheid en evolutie)
January 31, 2021
8
2020/2021
Summary
Subjects
erfelijkheid
evolutie
genetica
fossiele brandstoffen
chromosomen
stamboomonderzoek
allelen
ouderdomsbepaling
fossielen
gidsfossielen
soorten veranderen
fenotype
mutaties
nieuwe soorten
eilandtheorie
o
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
More summaries for
Summary chapter 6 species and populations - Nectar biology 4 vwo
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
HAVO
Biologie
4
All documents for this subject (1995)
Seller
Follow
joppewekamp
Content preview
Hoofdstuk 9 Erfelijkheid (genetica)
Samenvatting: H9, H10
9.1
Aantekening les:
Van een cel wordt tijdens de metafase van de celdeling eeen foto
gemaakt (binas 70A)
De chromosomen worden gesorteerd en op volgorde van grootte
gezet. 1 t/m 22 (autosomen) +X/Y (geslachtschromosomen) apart.
De homologe paren worden bij elkaar gezet.
Dit geeft het karyogram (binas 70B)
Het karyotype wordt bepaald;
• Totaal aantal chromosomen (getal)
• X en Y chromosomen apart (letters)
• Afwijking van normale man/vrouw
Meestal heeft een mens 46 chromosomen in elke cel met kernen.
Er zijn 23 homologe paren
Van elk homoloog paar is 1 van vader en 1 van moeder
De 22 gelijke paren worden autosomen genoemd.
Het 23e paar zijn de geslachtschromosomen:
XX voor meisjes, XY voor jongen.
In gameten bevinden zich 23 chromosomen.
De genen zijn over de chromosomen op diverse gen-locaties
verdeeld (binas 70D)
Begrippen 9.1:
Haploïde zaadcel: smelt samen met diploïde zaadcel.
Chromosomen bestaan uit DNA opgerold rond steuneiwitten.
, Homologe chromosomen: samengevormde paren in bevruchte eicel van vader en moeder.
Chromatiden: twee stokjes aan een chromosoom.
Centromeer: plek waar twee chromatiden elkaar aanraken en een chromosoom vormen.
Karyogram: afbeelding van een chromosoom.
Autosomen: gewone chromosomen van 2 t/m 22.
Geslachtschromosomen: het 23e paar chromosomen.
Trisomie: als je in plaats van twee chromosomen nummer 21, 3 chromosomen van 21 hebt.
Gen: een stukje DNA met informatie voor een bepaalde eigenschap.
Allelen: dergelijke genvarianten, met verschillende informatie.
Fenotype: je combinatie aan eigenschappen.
Emergente eigenschappen: eigenschap dat iets extra's heeft, dat niet terug te leiden is uit
het DNA zoals kunnen pianospelen.
Aangeboren eigenschappen zijn al bij de geboorte aanwezig. Een menselijk karyogram
bevfat 22 paar autosomen en één paar geslachtschromosomen. De informatie voor een
eigenschap ligt in een gen bijeen op het DNA. Al het DNA in de celkern en de
mitochondriën vormen het genoom van een soort. Een gen-variant is een allel. Alle allelen
van een individu samen vormen zijn genotype. Een fenotype ontstaat onder invloed van
allelen en het milieu. Een emergente eigenschap is meer dan de som van de factoren die
invloed hebben.
Via celdifferentiatie specialiseren cellen in een bepaalde taak.
Genexpressie: het omzetten naar RNA-moleculen en het maken van eiwitten door de
ribosomen.
Celdifferentiatie ontstaat doordat in ieder celtype andere genen actief zijn. Genexpressie
is het omzetten van de genetische code in het DNA via een RNA-afschrift naar eiwitten.
Regulatorgenen schakelen structuurgenen aan of uit. Bij genexpressie spelen
regulatorgenen en factoren uit de omgeving van een cel een rol. Tweelingonderzoek
levert informatie over de mate waarin genotype en milieu bijdragen aan het fenotype.
9.2 stamboomonderzoek
Rondje: vrouw
Vierkantje: man
Lijntjes verticaal: biologische nakomelingen
Diverse kleuringen: fenotypische kenmerken.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joppewekamp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.30. You're not tied to anything after your purchase.