Procedure Koningstijd (600 v.Chr. – 509/451 v. Chr.): Legisactioprocedure
Legisactio: rituelen waaruit het recht was onderbouwd die enkel door de pontifices mochten worden geïnterpreteerd.
Voor degenen die het verschil tussen de eiser en de verweerder niet kennen/of zich vergissen:
Eiser: degene die een zaak aanhangig maakt en een uitspraak van de rechter wenst.
Verweerder: degene tegen wie een zaak aanhangig wordt gemaakt (≈ gedagvaarde).
Eerste fase (≈ beginfase) Tweede fase (≈ vervolgfase)
In iure Apud iudicem
1) Zowel de eiser als de verweerder verschijnen voor de 1) Deze procedure kon slechts worden uitgevoerd als de
pontifex met de nodige argumenten om hun verhaal te beginfase (in iure) een correct verloop heeft gekend.
kunnen vertellen. 2) Beide partijen werden doorverwezen naar de Koning die de
2) Hierna moet de pontifex nagaan of de eiser al dan niet een rol van een rechter bekleedde (in een ivoren troon op een
legisactio kan gebruiken die in het ius civile staat geschreven. platform = tribunal).
Zo niet: de procedure kan niet worden aanhangig gemaakt. 3) Vooral de eiser, maar ook de verweerder moesten bewijzen
Zo ja: de eiser en de verweerder moeten het ritueel van de en genoeg argumenten voorleggen (vaak sacraal bewijs).
toepasselijke legisactio uitvoeren => dat waren meestal 4) Er waren oratores (= redenaars) die op basis van de door de
formules die de partijen plechtig dienden uit te spreken en partijen voorgelegde argumenten moesten pleiten.
doorgaans ook vaak samengingen met het stellen van
handelingen (formalistisch).
Uitzondering: wanneer de eiser de legisactio verkeerd
uitsprak voor de pontifex, dan werd de procedure ook
beëindigd.
Procedure Late Republiek – Voorklassieke periode (250 v.Chr. – 0): Formulaprocedure
Eerste fase (≈ beginfase) Tweede fase (≈ vervolgfase)
In iure Apud iudicem
1) De eiser dagvaardde de verweerder om voor de praetor te 1) De rechter leest de formula die door de eiser werd
verschijnen (= ius vocatio). voorgelegd helemaal voor.
Zo niet: de eiser kon de verweerder dwingen om voor te 2) Vervolgens moesten beide partijen bewijzen voorleggen:
schijnen. a. De eiser (actori incumbit probatio)
Zo ja: de procedure kan effectief starten. ➔ Voldoende bewijzen?
2) De eiser zette zijn standpunt uiteen en vroeg om een = de rechter oordeelt over exceptio, replicatio en
actio/vordering in een formula aan de praetor. Dit kon op duplicatio.
twee manieren gebeuren: ➔ Onvoldoende bewijzen?
a. Aan de actio toetsen: = de verweerder wordt niet veroordeeld.
➔ Opgenomen1/niet opgenomen2 in het edict? b. De verweerder (excipiendo reus fit actor)
Ongeacht wat ook, de praetor heeft de 3) Veroordeling: voornamelijk geldsom, nooit afgifte of
machtiging om een toetsing uit te oefenen van de teruggave (behalve bij noxale acties na het vonnis).
bewering van de eiser. 4) Weigert de verweerder het vonnis van de praetor na te leven,
➔ Is er een middel voor deze actio? dan kon de eiser naar de praetor gaan voor een actio iudicati
De praetor kijkt in het edict voor een welpassend (= de vordering of actio tot uitvoering van hetgene door de
middel voor de gegeven actio. rechter werd uitgesproken.).
Wanneer de eiser zelf een middel heeft, dan ging
de praetor nagaan of dat middel al dan niet in het
edict voorkomt. Zelfs als het er niet in voorkomt,
dan kon hij toch nog steeds beslissen om de actie
te verlenen.
b. De actio weigeren:
➔ Wanneer er geen actio bestaat in het edict, vooral als
de praetor vindt dat het niet de moeite waard is om
eentje te maken.
➔ Wanneer de eiser niet in aanmerking kwam met een
degelijk bestaande actie.
1
Actiones utiles
2
Actiones in factum
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lawstudentatVUB. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.
