Class notes
Uitwerking hoorcolleges kennistoets Sociaal Functioneren Jeugd
- Course
- Institution
- Book
Alle hoorcolleges uitgewerkt voor de kennistoets van vak Sociaal Functioneren Jeugd Hogeschool Utrecht.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Selienn
Content preview
Jeugd sociaal functioneren – verdiepingUitwerking hoorcolleges
A2 Ouderschap, gezin, opvoeding en gehechtheid
Lezen: hoofdstuk 6 en 18 P & B
Doel kennistoets: uit bereiden kennisbasis jeugd
- ouderschap, gezin, opvoeding, gehechtheid en kindermishandeling
- ontwikkeling en psychopathologie
Voorbeeld vraag 1
Welk(e) van de onderstaande stellingen over risicofactoren voor het ontwikkelen van
psychopathologie is/zijn correct?
We spreken alleen van een risicofactor wanneer deze voorafgaand aan de uitkomst is.
Sommige risicofactoren zijn met name in één bepaalde leeftijdsfase voorspellend voor de
ontwikkeling van psychopathologie.
Voorbeeld vraag 2
Processen die zich afspelen in et gezin als geheel, zijn van belang voor het ontstaan en
instandhouden van probleemgedrag van het kind. Hieronder staan 4 gezinsbeschrijvingen. Bepaald
voor elk van de beschrijving, van welk type disfunctioneel gezinsproces of disfunctionele
gezinsstructuur dit een correct voorbeeld is.
Gezinsbeschrijving: de ouders van Flip (10 jr) hanteren duidelijke regels en grenzen: Flip weet al van
jongst af aan dat hij na schooltijd meteen naar his moet komen, waarna hij buiten mag spelen maar
wel in zicht van zijn ouders. Bij een vriendje spelen mag als één van zijn ouders mee kan gaan. Na het
avondeten mag hij niet meer naar buiten. Sinds kort komt Flip tegen deze regels in opstand, maar
zijn ouders houden eraan vast omdat duidelijkheid en consequent zijn volgens heb belangrijk zijn in
de opvoeding.
Rigide gezin
Voorbeeld vraag 3 (P & B hfst. 1)
Casus: Bram (2 jr) zit twee dagen in de week op een kinderdagverblijf in een groep met tien andere
peuters. De leidster van de groep heeft aan de ouders van Bram verteld dat Bram de laatste weken
een paar keer per dag flink driftig is. Hij huilt en gilt dan hevig, en schopt en slaat om zich heen. Dit
gebeurt vooral als hij iets moet wat hij niet wil of als hij ruzie heeft met een andere peuter. Laatst
heeft hij een meisje gebeten toen zij iets van hem afpakte. De ouders van Bram maken zich zorgen
en bespreken dit met jou.
Welke kenmerkende gedraging(en) vertoont Bram, passend bij wat hij in deze leeftijdsfase moet
leren?
De heftige ruzies met andere peuters horen bij het leren een plaats te delen met anderen.
Het huilen en gillen als hij iets moet wat hij niet wil hoort bij het ontwikkelen van een eigen
gedragsstijl.
,Hoofdstuk 6 Gezin en afwijkende ontwikkeling
Gezinsfactoren (P&B 6.2 en 6.3)
Gezinsfactoren onderscheiden naar ‘afstand’ tot het kind:
Proximaal factoren in directe, alledaagse interactie tussen ouders en kind
Distaal kenmerken van ouder
Contextueel factoren die betrekking hebben op overige relaties in het gezin
Globaal structurele kenmerken van het gezin
2 dimensies van opvoedingsgedrag
1. Ondersteuning
2. Ouderlijke controle
- Gedragscontrole: gedrag sturen
- Psychologische controle: gedachten sturen, persoon veranderen
Negatief: autoritaire controle, machtsuitoefening, restrictiviteit.
Positief: autoritatieve controle, uitleg geven, beroep doen op verantwoordelijkheid kind
Plenair discussie-vraag: wanneer is ouderlijke controle juist wel of juist niet gunstig voor de
ontwikkeling van autonomie van kinderen/tieners? Noem een concreet voorbeeld.
Opvoedingsstijlen
Autoritair weinig ondersteuning, veel controle
Autoritatief veel ondersteuning, veel controle
Laisser-faire weinig ondersteuning, weinig controle
Permissief veel ondersteuning, weinig controle
Gezinsprocessen en gezinsstructuur
Disfuntionele gezinsstructuur en gezinsprocessen
Betrokkenheid
Los-zand gezin
Kluwengezin
Aanpassingsvermogen
Rigide gezin
Chaotisch gezin
Coërciviteitstheorie (Patterson)
Cyclys van coërcieve interacties zorgt voor ontstaan van externaliserend probleemgedrag.
Herhalende negatieve en vijandige interacties waarin ongewenst gedrag van het kind onbedoeld
bekrachtigd (beloond) wordt.
, Coërcieve interacties komen in elk gezin voor.
In gezinnen waarin dit heel vaak voorkomt kan dit tot extranaliserend probleemgedrag leiden:
Kind probeert ouder te dwingen eis/grens los te laten
Ouder probeert kind te dwingen tot gehoorzamen
Kind wordt ouder en ouders verliezen in elke volgende fase meer controle
Kind laat het dwingende, aversieve gedrag ook in andere context zien.
Voorbeeld blz. 149 boek: kind weigert aan bepaalde eisen te voldoen en vertoont opstandig gedrag.
De ouder geeft de eis op (trekt zich terug). Ongehoorzaamheid levert voordeel op voor het kind
waardoor de kans groot is dat het in de toekomst weer niet zal luisteren. Het opstandig gedrag is fus
bekrachtigd: conditionering.
Als kinderen probleemgedrag laten zien, ligt de belangrijkste oorzaak dan vanzelfsprekend bij de
opvoeding?
Ouders hebben niet op alles invloed; sommige verschillen in gedrag van kinderen zijn bijv.
genetisch bepaald
Opvoeding is tweerichtingsverkeer: ouder beïnvloedt kind, maar kind beïnvloed ook de
ouder
Effecten va opvoeding hangen mede af van kindkenmerken: bijv. kind met moeilijk
temperament heeft ‘andere aanpak nodig’ dan kind met makkelijk temperament.
Het gezin is niet de enige sociale omgeving voor het kind.
Benader psychopathologie daarom vanuit een transactioneel perspectief.
Hoofdstuk 18 Gehechtheid en kindermishandeling
Gehechtheid meten
Gehechtheidskwalificaties & wereldwijde prevalentie
Veilig gehecht 60%
Onveilig-vermijdend gehecht 15%
Onveilig-ambivalent gehecht 10%
Gedesorganiseerd 15%
Zorg dat je voor elk type gehechtheid kunt beschrijven hoe een kind zich tijdens VSP gedraagt.
- wanneer de moeder weg is
- wanneer de moeder weer terug is
Gehechtheid
Gaat over de kwaliteit van de relatie tussen ouder en kind
Kind vormt o.b.v. ervaringen in vroege kindertijd een intern werkmodel van gehechtheid
bepalend voor andere relaties
Evolutionair: kind heeft gehechtheidsfiguur nodig voor overleven.
Belangrijk voor ontwikkeling van emotieregulatie.
Veilige hechting is een beschermende factor:
Minder (ernstig) probleemgedrag
Positief zelfbeeld, hoger welbevinden
Betere relaties met anderen
Mishandeling en gehechtheid
Mishandeling vormt een groot risico voor het ontwikkelen van gedesorganiseerde en onveilige
gehechtheid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Selienn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.64. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now