Monitoraat II–Kenmerken van de Belgische staatsinrichting
Te herhalen leerstof voor dit monitoraat:
- rnrs 102-108; 701-703: volksraadpleging
- rnrs 181-201: einde federale en deelstatelijke zittingsperiode
- rnrs 215-238: parlementaire onschendbaarheden
- rnrs 337: politieke verantwoordelijkheid
- rnrs 183-195; 344-356: moties van wantrouwen en vertrouwen
- rnrs 357-377: onderzoeksrecht
- rnrs 418-419; 440-442: benoeming regering
- rnrs 478-488: regeringsontslag
- rnrs 489-497: lopende zaken
- rnrs 498-507: onschendbaarheden regering
OEFENING 1
Dries Van Langenhove richtte in 2017 de studentenbeweging Schild&Vrienden op die wilde staan
voor een ‘positief’ nieuw Vlaams-conservatisme met anti-migratiestandpunten. Sinds de ‘Pano’-
reportage in september 2018, waarin het magazine van de VRT na maandenlange infiltratie heel wat
gesprekken uit de geheime chatgroepen van Schild&Vrienden openbaar maakte, ligt de heer Van
Langenhove onder vuur voor de radicale en soms ronduit racistische standpunten en memes die
door de leden gedeeld werden. Ook tips over schietlessen, wapenvergunningen en wapens werden
er gedeeld. Van Langenhove is daarna ook effectief in verdenking gesteld door het parket van Oost-
Vlaanderen.
Stel dat na het zien van de ‘Pano’-reportage enkele parlementsleden besluiten om een
parlementaire onderzoekscommissie op te richten om te onderzoeken hoe sociale media omgaat
met politieke propaganda en of er wel voldoende opgetreden wordt tegen hate speech op het
internet.
1. Wat is het doel van een parlementaire onderzoekscommissie?
= Om in de Kamer alle nodige informatie te verschaffen
→ de Kamer wil deze informatie hebben om 2 belangrijke taken uit te voeren :
- Wetgevende taak : maken v. nieuwe wetten
- Controlerende taak : controleren v. Regering
Art. 56, 1e lid GW
→ uitmonden in openb. verslag met versch. conclusies
ev. nieuw wetsvoorstel (indien parl. onderzoekscommissie dit nodig vindt)
1
, 2. De parlementaire onderzoekscommissie heeft dus een ruim onderzoeksrecht, toch is
deze niet onbeperkt. Wat zijn beperkingen op dit onderzoeksrecht?
1. Mag gn vrijheidsberovende maatregelen nemen
→ enkel RM mag dit doen
2. Gn oordeel vellen over schuld / onschuld in strafzaken
3. Nooit verloop v/e lopende gerechtelijke procedure hinderen
= scheiding der machten
4. Eerbiediging mensenrechten (recht op eerlijk proces, recht v. verdediging ...)
→ ook nadat parl. onderzoekscommissie handelingen heeft gesteld
Op 9 januari 2019 maakte de heer Van Langenhove bekend dat hij de lijsttrekker wordt voor het
Vlaams Belang in de provincie Vlaams-Brabant voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers voor de
verkiezingen op 26 mei 2019. Op de persconferentie zei hij o.a. het volgende: “Alles wat ik zeg of doe
als parlementslid wordt beschermd door de parlementaire onschendbaarheid.” Hij raakte op 26 mei
2019 verkozen en zetelt sindsdien in de Kamer. → federale niveau : WM binnen de Kamer
1. Beoordeel deze uitspraak. Op welke artikels zou hij zich kunnen beroepen?
- Alles wat hij als parlementslid zegt binnen het halfrond
= gedekt door parl. onverantwoordelijkheid / vrijheid v. meningsuiting
Art. 58 GW
▪ ‘Kunnen de andere parlementsleden die onverantwoordelijkheid afnemen ? Zodat zijn
uitspraken nt meer gedekt zijn door parl. onverantwoordelijkheid.’
Neen, een vervolging op een onderzoek n.a.v. een mening kan nooit.
▪ ‘Zou hij na zijn ambtstermijn nog vervolgd kunnen w. voor zijn uitspraken ?’
Neen, de onverantwoordelijkheid blijft gelden. Indien dit wel mogelijk zou zijn, zou dit
de onverantwoordelijkheid uithollen.
▪ ‘Wat als wat hij zegt en doet strafbaar is ?’
Art. 59 GW : bevat parl. onschendbaarheid
→ beschermt voor strafrechtelijke vervolgingen
! Gn burgerrechtelijke vervolgingen : kan hiervoor wel voor rechter gedaagd w.
= beperkt tot duur mandaat parlementslid
→ na mandaat : kan wel strafrechtelijk vervolgd w.
↔ Art. 58 GW
▪ ‘Biedt parl. onschendbaarheid de zekerheid dat DVL nt meer zal kunnen vervolgd w. ?’
Neen, Art. 59 GW laat toe dat onschendbaarheid wordt opgeheven door andere
parlementsleden
+ onschendbaarheid geldt enkel tijdens parlementair mandaat, na afloop v.
mandaat is vervolging wel mogelijk
▪ ‘Moet de Kamer altijd toestemming geven om parlementslid te kunnen vervolgen ?’
In principe wel, maar nt bij betrapping op heterdaad
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JuDu. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.