Summary
Hoofdstuk 2.4-2.6 samenvatting thema's Maatschappijleer VWO
- Course
- Level
- Book
Samenvatting van de paragrafen 2.4, 2.5 en 2.6 van het boek 'Thema's Maatschappijleer' voor vwo.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
jrva
Reviews received
Content preview
Maatschappijleer H. 2.4-2.6§4: Trias politica: scheiding en evenwicht van machten
Trias politica:
Wetgevende macht stelt de wetten op;
Uitvoerende macht voert de wetten uit;
Rechtsprekende macht oordeelt over de juiste toepassing van de wet.
Dit systeem is bedacht om machtsmisbruik te voorkomen. Om machtsmisbruik
binnen een van de drie categorieën te voorkomen, bedacht Montesquieu
(contractfilosoof, §1) het systeem van checks and balances. Daarbij controleren
de machten elkaar en werken ze samen.
De wetgevende macht (bv. Tweede Kamer) controleert de uitvoerende macht
(bv. minister), de rechterlijke macht (bv. rechters) controleert de wetgevende
macht en de wetgevende macht controleert de rechterlijke macht.
Wetgevende macht: De volksvertegenwoordigers (de partijfracties) kunnen een
wetsvoorstel indienen waarover het parlement stemt. De regering (ministers)
kunnen ook wetsvoorstellen indienen. Daardoor hebben we geen strikte
scheiding van de machten. De Tweede Kamer wordt weer gecontroleerd door de
Eerste Kamer.
Uitvoerende macht: ministers voeren met hun ambtenaren de goedgekeurde
wetten uit. Vierde macht: omdat ministers ook aanvullende regels bij de wetten
mogen stellen en het beleid uitvoeren worden zij de vierde macht genoemd.
Parlementaire enquêtecommissie: ministers overleggen vaak met
particulieren en bedrijven. Als er een groot schandaal bekend wordt, kan er
onderzoek worden gedaan of de ambtenaren niet bijvoorbeeld te veel de
belangen van een bedrijf hebben behartigd. Discretionaire bevoegdheid: een
ambtenaar/minister heeft de bevoegdheid om in sommige gevallen zelfstandig
beslissingen te nemen over hoe een wet wordt toegepast wordt.
Rechterlijke macht: rechters, die worden voor het leven benoemd. Rassen- of
klassenjustitie: wanneer een rechter zich laat leiden door het ras/de sociale
afkomst van een van de partijen. De rechterlijke macht controleert de
wetgevende macht door wetten juist toe te passen. Interne controle in de
rechterlijke macht: een van de partijen kan in hoger beroep gaan.
Kaderwetgeving: de wetgevende macht formuleert wetten waarna de
uitvoerende macht die wetten in kan vullen door aanvullende regels.
Jurisprudentie: alle eerder uitspraken van alle rechters samen over een
onderwerp
§5: Rechtsgebieden
Globaal twee rechtsgebieden: privaatrecht en publiekrecht
Privaatrecht = burgerlijk recht = civiel recht: wederzijdse rechten en plichten,
beschreven in het Burgerlijk Wetboek. De verschillende gebieden:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jrva. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now