Deze samenvatting bevat de cursus communicatieve ontwikkeling logopedie en audiologie (thomas more Antwerpen). De volgende delen worden besproken:
Een model voor communicatie tussen mensen
Prenataal – prelinguale periode (eerste levensjaar)
Vloeiendheid
Gehoor
Spraak
Stem
Ouderen
...
Een model voor communicatie tussen mensen ...................................................................................2
Prenataal – prelinguale periode (eerste levensjaar).............................................................................4
Vloeiendheid .................................................................................................................................... 10
Gehoor ............................................................................................................................................. 13
Spraak .............................................................................................................................................. 15
Stem ................................................................................................................................................. 17
Ouderen ........................................................................................................................................... 21
Fonologische processen .................................................................................................................... 25
, Een model voor communicatie tussen mensen
Communicatiemodel
Waarom?
- Communicatiemoeilijkheden (het probleem)
te situeren
- Te weten welke vaardigheden nodig zijn voor
een normale communicatie
- Op welke disciplines/ specialisatiedomeinen
kunnen we beroep doen om een probleem op te
lossen
Wat?
Er zit een boodschap in de gedachten van de zender
die we willen omzetten in taal. Er gaan woorden
ontstaan waar we zinnen mee vormen, omzetten in
taal (in ons hoofd). Deze taal gaan we via spraak overbrengen, de boodschap. Twee belangrijke
dingen in de spraak zijn de intonatie en articulatie. De spraak wordt omgezet in luchtpartikels (in het
medium lucht) en via geluid gaat dit naar het oor van de ontvanger. Dan gebeurt het omgekeerde
proces. We gaan in onze hersenen de boodschap ontleden in taal (via ons auditieve systeem).
Daarnaast is er ook visuele informatie, bv gebaren of houding, die onze spraak ondersteunen en heel
belangrijk zijn. Ze kunnen ervoor zorgen dat de spraak anders geïnterpreteerd wordt. De observatie
van het totale gedrag in de communicatie is cruciaal.
Communicatie via geluid -> Auditieve communicatie
Communicatie via concrete vorm of handelingen -> Visuele communicatie
Communicatie via spraak -> Oraal-auditieve communicatie
Problemen in het communicatiemodel
Op elk niveau van het model kan er een probleem voorkomen. Er is dan ruis die de communicatie
verstoord. Om een probleem te detecteren heb je:
- Kennis van de normale ontwikkeling van alle spraak- en taalvaardigheden, gehoorfuncties,
stem en vloeiendheid gedurende de levensloop nodig
- Kennis van alle voorwaarden om tot een vlotte verbale communicatie te komen
Het volwassen communicatiemodel is het doel van een kind om te ontwikkelen. De voorwaarden om
een normale menselijke communicatieve ontwikkeling via spraak en taal te doorlopen zijn bij de
geboorte aanwezig:
- Intacte zintuigen
- Intacte hersenstructuren en neurologische connecties
- Intacte structuur en functie van (spraak) organen en lichaamsdelen
, Volwassen model spraakproductie
Conceptualisatie semantiek
Het spreken start met een betekenis die de spreker wil meedelen.
Er wordt een concept gevormd, er is nog geen vorm van taal. Er
worden semantische eigenschappen van het doelwoord
opgeroepen (bv slurf). Het concept kan voor iedereen andere
kenmerken bezitten.
Lexicon morfosyntaxis
Het concept is er, maar nog niet het woord (bv olifant). Om tot het
woord te komen wordt ons lexicon getriggerd om het meest
geschikte woord te vinden. (=> proces = lexicale selectiestadium)
De eigenschappen van het concept activeren lexemen en lemma’s
met de meeste overeenkomsten en activeren zo een lexicaal item.
Fonologische encodering fonologie
Er worden voor het lexicale item (olifant)
betekenisonderscheidende spraakklanken (/o/, /l/,…) geselecteerd
en in de juiste volgorde gezet. Daarnaast wordt het metrisch frame
(klemtoon) geselecteerd (strong/weak/weak -> o.li.fant).
Motorische planning fonetiek
Het selecteren van articulatorische bewegingsdoelen. Het is een dynamisch proces waarin de
overgang van de ene klank naar de andere bepaald is. Deze bewegingen worden opgehaald uit het
spraakklankgeheugen in de vorm van syllaben. Elke beweging wordt conceptueel ingepland.
Motorische programmering fonetiek
Gebeurd enerzijds structuur specifiek (wijze, plaats en timing) en anderzijds spier specifiek (richting,
omvang, spanning en snelheid van de spierbeweging). De
programmering bevat ook de aanpassing en afstemming van
de motorische plannen.
Motorische executie (uitvoering) fonetiek
De motorische plannen en programma’s worden omgezet in
bewegingen van het spraakapparaat. Het woord (olifant)
wordt nu uitgesproken.
Volwassen model woordbegrip
Overdracht akoestisch signaal (spraakklanken
herkennen/onderscheiden en vasthouden) fonetiek
In de linkerhersenhelft worden spraakklanken waargenomen,
geïdentificeerd en dus van elkaar onderscheiden. (=>
auditieve analyse systeem)
Decoderen: fonologische fonologie en semantische
verwerking morfosyntaxis
Inkomende patronen worden vergeleken met het lange
termijn geheugen. De akoestische info wordt gelinkt aan de
lexicale representaties. Een functie die hieraan voorafgaat is
het herkennen van gesproken woorden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller feebourgeois. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.71. You're not tied to anything after your purchase.
