Themakatern Het Midden-Oosten
Honderd jaar brandhaard van de wereldpolitiek
Hoofdstuk 1. De nadagen van het Ottomaanse Rijk
Verval, verdeling, vernieuwing 1870-1923
Deelvraag: Welke langetermijnproblemen vloeiden voort uit de liquidatie van het
Ottomaanse Rijk aan het eind van de Eerste Wereldoorlog?
H1 De nadagen van het Ottomaanse Rijk
Vanaf 18e eeuw raakte het Ottomaanse rijk in verval. Dit had diverse oorzaken:
● Technologische achterstand op het Westen. Conservatieve geestelijken verzetten
zich tegen elke vorm van modernisering, ook tegen de komst van de drukpers! Voor
Atatürk dé reden om een seculiere staat te stichten.
● De opkomst van Rusland die de Ottomanen terugdrongen en vrije toegang kregen tot
de Bosporus en de Dardanellen.
● Ten tijde dat de wereldeconomie ontstond raakte het Rijk economisch op
achterstand. Geen producten om deel te nemen aan die wereldeconomie,
● Sultans uit de 18e en 19e eeuw waren slechte bestuurders. Harem belangrijker dan
hun rijk.
● Opkomend nationalisme onder volken in Ottomaanse Rijk: Grieken, Roemenen,
Bulgaren en Serven riepen onafhankelijkheid uit
● Ook Noord-Afrika ging verloren doordat Westerse mogendheden volop in de race
waren tijdens het modern imperialisme. Hun rijk uitbreiden met koloniën,
invloedssferen en steunpunten. Het Suezkanaal was zo’n strategisch punt. De Britten
kregen dit in handen, terwijl de Fransen hun invloed uitbreiden in West-Afrika, Syrië
en Libanon. Italië veroverde Libië.
, Twee ontwikkelingen die er voor zorgden dat het Midden-Oosten in de spotlights kwam te
staan:
1. Suezkanaal. Dit kanaal zorgde voor een snellere verbinding naar Azië. (8000
kilometer korter) GB kreeg dit kanaal in handen doordat de Egyptische heerser in
geldnood raakte en zijn aandelenpakket verkocht aan GB.
2. Olie. De opkomende auto-industrie had brandstof nodig. GB investeerde in
olie-concessies in Irak en Iran, Later ging de VS ook deelnemen.
Onder de Turken ontstond het nationalisme: de Jong-Turken genoemd. Zij streefden naar
modernisering om de Westerse landen tegen te houden in hun overheersing van het gebied.
In hun land geen plaats voor andere nationaliteiten, turkificatie moest desnoods met dwang
uitgevoerd worden. In 1908 pleegden zij een staatsgreep en gingen hun beeld uitvoeren. De
turkificatie leidde tot onderdrukking van Armeniërs (Armeense genocide van 1915) en van
Arabieren (arabisme kwam op).
Tijdens de Eerste Wereldoorlog kozen de Jong-Turken de kant van
Duitsland/Oostenrijk-Hongarije en leden verliezen tegen de Geallieerden. De aanleiding van
de Armeense genocide ontstond toen de Turken de christelijke Armeniërs ervan verdachten
de zijde van de Russen te kiezen in het conflict. Deze genocide staat ook wel bekend als de
Eerste Holocaust.
De Eerste Wereldoorlog zorgde voor de verdeling van het Midden-Oosten. Britten gingen
steun zoeken bij de Arabieren. Ze beloofden hun een eigen Arabisch rijk als het Ottomaanse
Rijk zou verliezen. De Arabieren hielden zich aan hun belofte en kwamen in opstand, de
Britten hielden zich niet aan hun belofte. Zij sloten in 1916 de Sykes-Picot-overeenkomst
met de Fransen waarin zij beiden het Midden-Oosten zouden beheren. Fransen kregen
Syrië en Libanon en de Britten het gebied van Palestina tot aan Irak (zei bron 11). Dit werd
bevestigd in het Verdrag van Sèvres. De Arabische rijken werden mandaatgebieden en
kwamen onder toezicht van de Volkenbond/lees GB en Frankrijk Arabische leiders waren
teleurgesteld en dit wakkerde de haat tegen het Westen aan.
Turkije werd o.l.v. Mustafa Kemal een zelfstandige republiek. Zijn beleid was gericht op
modernisering, secularisering en nationalisme. De Koerdische minderheid werd zwaar
onderdrukt. Het beleid van Atatürk is te vergelijken met een fascistische dictatuur; er werd
maar één partij toegestaan, persoonsverheerlijking, beleid werd gedwongen doorgevoerd.
Veel conservatieve krachten hielden niet van modernisering die te veel gericht was op de
westerse cultuur.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joeyson02. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.