complete samenvatting van het vak anatomie en fysiologie deel 2, onderdeel van plantkunde. opleiding agro en biotechnologie hogent. met glans geslaagd. samenvatting is gemakkelijk te lezen, waaruit ook belangrijke onderdelen aangeduid worden met een uitroepteken of vermelding 'examen'.
1 Cel
1.1 Inleiding
Cel = vermogen levensprocessen te besturen en te coördineren.
Plantencellen: protoplast omringd door een stevige celwand. Cytoplasma +
celorganellen die gespecialiseerde functies uitvoeren.
1.2 Plantencellen vs. Dierlijke cellen
1.2.1 Structuur plantencel
Weefsels = groep van gelijke cellen.
Mazen = wanden van de cellen.
Plantencellen:
- Celwand (regelmatige vorm)
- Plasmamembraan (jonge cellen → chemische stoffen afgeven naar buiten
(cellulose en pectine) → celwand opbouwen, volgroeide cel: cellulose, pectine,
lignine, cutine en suberine)
- Plasmamembraan ligt tegen de celwand (zichtbaar na plasmolyse = vocht uit
de celinhoud onttrekken)
- Protoplasma (protoplast), bestaat uit eiwitten, vetten en nucleoteïnezuren. =
het substraat van de actieve levensprocessen. Protoplasma: alle celdelen
behalve de celwand.
- Vacuole: omgeven door membraan : tonoplast. Vacuolen vormen holten in de
protoplast, gevuld met celvocht (water, suikers, eiwitten,…) geen levende
stoffen.
- Kern: essentieel voor groei en vermenigvuldiging.
- Jonge cellen: protoplast niet wandstandig → bevatten meerdere kleien
vacuolen.
- Oudere cellen: protoplast wel wandstandig → meerdere kleine vacuolen
meestal versmolten tot 1 grote vacuole.
- Gamma van plastiden: plasten = kleurkorrels
- Intercellulaire ruimten of intercellulairen: holten tussen de cellen, doorgaans
gevuld met water in de wortel en lucht in de stengel of bladeren.
Volgens Van Cotthem:
- Protoplast = cytoplasma + kern
- Cytoplasma onderverdeeld in een schijnbaar
ongestructureerde grondsubstantie: de cytosol en
zogenaamde cytoplasmatische structuren.
- Cytoplasma + kern: levende cellen en celwand +
vacuole = levenloos.
Afmetingen heel uiteenlopend.
1
,1.2.2 Structuur dierlijke cel
- Omgeven door celmembraan
- Nooit een celwand = onregelmatig van vorm
- Celkern meestal relatief groot
- Geen grote vacuole, soms meerdere zeer kleine
- Nooit plastiden.
1.3 prokaryotische cel vs. eukaryotische cel
1.3.1 prokaryotische cellen
- Eenvoudig van structuur
- Erfelijk materiaal ligt vrij in het centrale gedeelte van de cel = geen kern
- Primitief celtype
Bacteriën en cellen van cyanobacteriën (‘blauwwieren’)
1.3.2 Eukaryotische cellen
- Erfelijk materiaal wordt van de rest van de cel gescheiden = kern aanwezig
- Door dubbele membranen omgeven celorganellen aanwezig (mitochondriën,
golgi-apparaat, plastiden,…)
Cellen van zwammen, plantaardige- + dierlijke organismen, eencelligen.
2
, 2 Onderdelen van de cel
2.1 Celwand
2.1.1 Structuur
functie = stevigheid (vb. tegen turgordruk)
→ een door de cel gesynthetiseerd product, bestaat uit niet-levende bestanddelen.
Na celdeling → starten celwandopbouw, na de kerndeling → verdeling van het
cytoplasma (cytokinese) = plasmamembraan en het eerste celwandmateriaal worden
afgezet. → vind plaats in het scheidingsvlak van 2 nieuwe cellen.
Dit scheidingsvlak = fragmoplast (dikke hyaline zone, glasachtige eiwitmassa uit
weefseldelen). Fragmoplast bevat korte eiwitbuisjes (mircrotubuli) → golgiblaasjes
groeperen en vastleggen.
Dictyosoomblaasjes (dictyosoom = celorganel dat deel uitmaakt van het
Golgiapparaat.) zijn omgeven met toekomstig plasmamembraan (toekomstig
celwandmateriaal + middenlamella). Middenlamella = houdt 2 naburige cellen aan
elkaar. Golgiblaasjes, gecentraliseerd in de fragmoplast, versmelten en vormen
celplaat = structuur toekomstig plasmamembraan met daartussen materiaal voor
celwand. Inwendige celplaat = dunne vloeibare film die opstijft door afzetting van
pectine, groeit vanuit het midden naar de oude wanden toe.
Middenlamella ontstaat uit celplaat → pectinestrengen aan elkaar kitten door Ca⁺⁺ of
Mg⁺⁺ (calcium- of magnesium-pectaat). Middenlamella: amorfe bouw (= zonder
duidelijk geordende structuur).
2 dochtercellen zetten een verdikking af tegen de nieuwe middenlamella = primaire
wand. Bevatten microfibrillen (elastische vezels) bestaande uit cellulose en zijn
gerangschikt tot een los netwerk. → ingebed in een matrix van hemicellulose
(verzamelnaam voor een reeks zeer nauw verwante koolhydraten die worden
gemaakt in planten). Primaire wand = elastisch, groei cel.
Microfibrillen samengesteld uit 20tal elementaire fibrillen, die op hun beurt zijn
samengesteld uit een 100tal cellulosefibrillen. Cellulosefibrillen bevatten ongeveer
50-100 cellulosemoleculen.
Cellulose-precursoren (glucose)(precursor = uitgangstof) worden enzymatisch
aaneengekoppeld door synthetases. Precursoren en matrix- materiaal worden
aangevoerd door dictyosoomblaasjes.
Tegen einde celgroei: afzetten secundaire wand tegen primaire laag. Secundaire
wand, gebonden door overgangslamel aan primaire wand. (overgangslamel =
vlechtwerk van microfibrillen). Secundaire wand: meer cellulose (tot 94%) en
evenredig minder matrix- stoffen + microfibrillen parallel gerangschikt.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JoyceRyckaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
