Summary
Samenvatting Oudheid
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het boek dat nodig is voor het vak Oudheid.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Summary: an introduction to the Ancient World II
Seller
Followstijnwillemvantland
Content preview
Archaïsche periode, 750 – 500 v. ChrKey Points Notes
Heropbloei cultuur na Vroege Ijzertijd/Donkere Eeuwen (1200 –
750 v. Chr)
o Bevolkingsgroei vindt gestaag vanaf 10e – 5e eeuw plaats
Ontwikkelingen in landbouw zorgen voor meer
voedsel
o Monumentalisering van bebouwing (stenen huizen,
muren, tempels, etc.)
Polis (meervoud: Poleis) De Griekse Polis:
Politai: Burgers Vertaald: Stadstaat, is echter meer dan alleen een stad, en heeft
Oikos: zelfs soms geen duidelijk stadcentrum (vb: Sparta)
Huishouden/familie o Bestaat voornamelijk wel uit territorium met stedelijke
kern, omringd door platteland met dorpen
o Polis ontstond door strategische plek met duidelijk
geografische grenzen (bergen, zee, etc)
Meeste poleis hebben Aristocratisch bestuur
o Aristoï (‘besten’); Bestuur door de meest geschikten =
Apoikia: Griekse Kolonie afhankelijk van geboorte, status, rijkdom, etc.
Groot-Griekenland: Polis wordt gezien als ideaal bestuur: Autonomie en vrijheid van
Grootschalige Griekse grotere mogendheden
kolonisatie in Zuid-Italië Griekenland is nooit politieke eenheid geweest, enkel zelfstandige
poleis die wisselend samenwerkten
o Grieken voelden zich wel verbonden met elkaar omdat zij
taal en godsdienst deelden
Acropolis: Versterkte burcht op hooggelegen gebied in
stadscentrum
Tholos: Ronde tempel
Agora: Vergaderplaats/marktplein
Kolonisatie (2e Griekse Expansie):
Spreidde zich van Zwarte Zee-gebied tot aan de westkust van
Klein-Azie, Cyprus, Noord-Afrika, Zuid-Italië en Sicilië (Groot-
Griekenland).
Verschillende mogelijke redenen:
o Uitlaatklep voor bevolkingsgroei
o Uitlaatklep voor interne conflicten/mogelijkheid voor
bedreigde groepen om nieuw bestaan op te bouwen
o Grieken worden meer actief op zee
Meeste kolonies zijn agrarische kolonies, enkele zijn met
handelsmotieven gesticht
Woord ‘kolonie’ is misleidend: Het waren nieuwe zelfstandige
poleis, in plaats van afhankelijke nederzettingen van bestaande
poleis
o Hadden enkel religieuze en morele banden met
moederstad
Door kolonisatie kan voedsel uit andere gebieden worden
geimporteerd waardoor handel bevorderd
, o Andere gewassen zoals olijfolie kunnen worden verbouwd
Nijverheid en specialisatie wordt gestimuleerd: Er
moet bijvoorbeeld aardewerk komen om olijfolie
in op te slaan, de scheepsbouw ontwikkeld zich.
o Stadsbewoners blijven echter in feite boeren, die
familieleden of slaven op hun land buiten de stad hebben
werken
Veranderingen op sociaal terrein:
Nouveaux Riches ontstaan: Rijkere burgers
Nouveaux Riches o Rijkdom vergaard dmv handel, overstappen op andere
gewassen.
o Autarkische boeren krijgen het moeilijker
Autarkie: o Door bevolkingsgroei word land door erfdeling minder
Zelfvoorzienend o Waren niet rijk genoeg om over te stappen op verbouwen
van bijvoorbeeld wijn of olijfolie
o Hielden jaarlijks niet genoeg graan over om vervolgens
voldoende in te zaaien waardoor zij bij moesten lenen,
opbrengst bleef krimpen en lening werd groter
Belandden in schuldgebondenheid
Schuldgebondenheid:
slavernij Veranderingen op militair terrein:
o Elite verliest monopolie op militair terrein
o Nouveaux Riches kunnen nu zelf uitrusting betalen en ook
Hopliet: Soldaat toetreden tot het hoplietenleger
(vernoemd naar schild: o Falanx biedt solidariteit en samenhorigheid, strijden als
Hoplon) eenheid
Falanx: Militaire o Oorlogen tijdens Archaïsche periode zijn kleinschalig, betreft
formatie
voornamelijk plunderingen ipv. conflicten
Veranderingen op politiek terrein:
o Aristocratie brokkelt af door opkomende middenklasse
o Er worden nieuwe politieke eisen gesteld:
1. Optekening van het recht om willekeur van
adel te voorkomen
2. Niet-adellijke rijken willen toetreden tot de
ambten
3. Afschaffing van schuldknechtschap en
landverdeling
Val van aristocratie gaat vrijwel overal gepaard met tirannie:
Tiran: Alleenheerser die
o Tirannen zijn vaak zelf deel van Aristocratische families
absolute macht naar
o Tirannie duurt vaak niet lang, waarna er vervolgens
zich toetrekt zonder er
recht op te hebben democratische of oligarchisme staatsvormen ontstaan
,Polytheisme
Key Points Notes
Polytheisme = Veel verschillende goden
Animalisme Animalisme: Natuurgodsdienst
Goden representeren ‘onverklaarbare’ natuurlijke/kosmische
verschijnselen
o Zon, maan, hemel, lucht, aarde, etc.
o Seizoenen en oogsten
Elke stad/staat hadden meestal eigen beschermgod met eigen
tempel
o Assyrië: Assur
o Babylon: Marduk
o Oud-Egypte: Ra
Dogma: Enige juiste leer o Middenrijk: Amon
o Nieuwe Rijk: Amon-Ra
Geen dogma’s
Goden zijn vaak antropomorf
o In Egypte ook als half-dier, tot verbazing Grieken en
Romeinen
Tevreden houden dmv offers
o Do ut es: ‘Ik geef opdat jij geeft’
Gilgamesepos Koningen zijn vaak opperpriesters (taak is om de goden tevreden
te houden) en/of zelfs direct goddelijk
In Egypte is leven na dood prettig mits het lichaam geconserveerd
wordt (mummificatie), in Babylon onprettig en grauw
Henotheïsme: Erkenning van meerdere goden maar met maar
maar een oppergod, de rest wordt waardeloos geacht
o Achnaton verhief Aton tot oppergod en verwierp Amon,
veranderde zijn naam naar hem, na zijn dood weer
verworpen
In Griekenland:
Beschermgod van Polis heeft vaak tempel op de Akropolis
Hades Hiernamaals is ook relatief grauw
Styx o Hades
Orfisme
o Styx
Afwijkende stroming: Orfisme
Orpheus
Scheiding tussen lichaam en ziel, ziel moet na de
Demeter
dood vrijkomen van lichaam dat ‘kerker’ is
Persephone
Demeter: Graangodin
o Jaarlijkse heropbloei van graan werd verklaard door
Persephone, Demeter’s dochter, die jaarlijks terug naar
haar moeder mocht wederkeren uit de onderwereld.
Beeld van Griekse godenwereld vooral toe te wijden aan Homerus
, Goden hebben niet alleen menselijk uiterlijk, maar ook menselijke
karakteristieken
o Konden ook seksueel contact hebben met mensen
waardoor er ook halfgoden zijn
Herakles
Ajax
Achilles
Theogonie: Ontstaansgeschiedenis van de Goden
Theogonie Verhaal van hoe Zeus zijn heerschappij verkrijgt via strijd met de
oergoden
Olympianen
GREEK ROMAN GOD OF... SYMBOL
Thunderbolt, eagle
1. Zeus Jupiter/Jove King of the Gods
and oaktree
Peacock, cow,
2. Hera Juno Queen of the Gods
wedding ring
Sea, trident, horse,
3. Poseidon Neptune The Sea
dolphin
4. Demeter Ceres Wheat/Agriculture Wheat/Grain
5. Hestia Vesta Hearth/Home Fireplace
Owl, olive, tree,
6 Athena Minerva Wisdom/War
plow, loom
Moon, deer,
7. Artemis Diana Moon/Hunt silverbow and
arrows
Lyre, sun, mice,
8. Apollo Apollo Light/Music/Prophecy
Laurel tree
9. Aphrodite Venus Love/Beauty Dove, swan, roses
10.
Vulcan Fire/Forge Hammer, quail
Hephaestus
Dog, wildboar,
11. Ares Mars War
vulture
Messenger/Divine
12. Hermes Mercury Caduceus, crane
Herald
Olympische spelen ook verering van de Goden
Epos: Heldengedicht
Epos o Ilias van Homerus
o Aeneis van Vergilius
Mythen: Verhalen over goden en halfgoden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller stijnwillemvantland. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.29. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now