Thema
In week 3 staat de straftoemeting centraal. We verdiepen ons in de eigenaardigheden van
straftoemeting door de Nederlandse strafrechter, en het juridisch kader dat die
straftoemeting normeert. Zo kijken we naar de LOVS oriëntatiepunten, naar hun juridische
aard, en naar het taakstrafverbod. Ook bezien we welke vrijheid de rechter heeft om zelf
invulling te geven aan de voorwaarden bij een voorwaardelijke veroordeling. Een
belangrijk juridisch aspect van de straftoemeting is de samenloopregeling, waar dan ook
uitgebreid bij stilgestaan zal worden.
Voor het donderdagcollege verdiepen we onze algemene kennis over straftoemeting door
specifiek te kijken naar de TBS maatregel, alsook naar de psychiatrische rapportering die
deel uitmaakt van de oplegging van onder meer TBS.
Voorgeschreven studiemateriaal
1. Dinsdag
- F.W. Bleichrodt en P.C. Vegter, Sanctierecht, Deventer: Kluwer 2016.
Algemeen: par. 2.5-2.9; 2.12.
Specifiek per sanctiesoort: par. 4.3 tot aan 4.3.3;
5.2.2; 5.3.2; 5.4.3;
8.2.3; 8.3.3; 8.4.2; 8.5.2;
9.2.3; 9.3.3;
10.2.3-10.2.4; 10.3.3-10.4.3;
11.2.3; 11.3.3-11.3.4; 11.4.3.
- P.M. Schuyt, Verantwoorde Straftoemeting, 2009, hoofdstuk 2, tot en mét par. 2.3.
- Kamerstukken II, 2014-2015, 34 129, nr. 3 (MvT bij Herziening Regeling Meerdaadse
Samenloop in Strafzaken);
én Wijziging van het Wetboek van Strafrecht in verband met de herziening van de
regeling inzake de meerdaadse samenloop in strafzaken (herziening regeling
meerdaadse samenloop in strafzaken) (Gewijzigd voorstel van wet)
- M.J.F. van der Wolf en P.A.M. Mevis, Beschouwingen over weigeren en beveiligen n.a.v.
de zaak Michael P, DD 2018, 27.
- H.J.C. van Marle en S. Roza, ‘Het strafrechtelijk psychiatrisch
gedragskundigenonderzoek (‘pro justitia’)’, in: B.C.M. Raes en F.A.M. Bakker, De
psychiatrie in het Nederlandse recht, Wolters Kluwer, Deventer 2017, Ho. 7, par. 7.5.2-7.5.3
en 7.6.3.
Dinsdag: algemene kenmerken straftoemeting.
Donderdag: aandacht richten op nog 2 aspecten van die straftoemeting, waardoor aan
onze bestudering van ons sanctiestelsel (den de toepassing daarvan door de rechter)
compleet is.
Volgende week verschuift de aandacht naar de interne rechtspositie van de gedetineerde,
het tenuitvoerleggingsrecht.
Gedragskundigonderzoek en weigerende observandus, en ontwikkelingen daaromtrent.
Daar zijn wetswijzigingen die niet in het handboek zijn verwerkt.
En we kijken naar art. Van der Wolf & Mevis.
Vervolgens kijken naar de oefenopgaven.
Aan het einde van de cursus komen 2 oefententamens online met modelantwoorden.
I. Gedragskundige onderzoek
Gaat veelal om inschatten van recidivegevaar.
- Verschillende titels
- Voorspelling delictgevaar: Van Marle & Rosa: voorspelling van gevaar kan je niet met
mathematische formules berekenen. Zelfs niet met een grote mate van
waarschijnlijkheid. Geen discipline is hierin alwetend. Er is gekozen voor die
multidisciplinaire aanpak: zo breed mogelijk weten wat we hier voor iemand hebben en
wat diens risico’s zijn.
- Risicofactoren en beschermende factoren: De uitkomst van de risico’s betreft een
persoon, en daarom wordt gewerkt met risicofactoren. Het gaat om te komen tot een
individuele afweging van risicofactoren en beschermende factoren. Van Marle & Rosa
wijzen op aspecten van de forensisch psychiatrische zorg, die die zorg uniek maken
t.o.v. reguliere GGZ. Ze noemen een viertal aspecten (die het soms voor een psychiater
ingewikkeld maken om ten behoeve van de strafrechtspleging een onderzoek naar de
persoon te doen):
, 1. Verschil in einddoelen van de reguliere GGZ en die van de forensische psychiatrische
zorg. De 2 werken samen, maar qua einddoel komen ze niet noodzakelijkerwijs
overeen.
- Einddoel reguliere GGZ: verstevigen/bereiken van de autonomie van een patiënt
- Einddoel forensische psychiatrische zorg: Beperken van recidivegevaar
2. Strafrechtelijke beginselen: vooral proportionaliteit (tussen oorspronkelijke delict waar
n.a.v. sanctie is opgelegd, en de duur van die sanctie) en subsidiariteit (maar ook de
uitvoeringsmodaliteiten moeten zo min mogelijk ingrijpend zijn) moeten in acht
genomen worden.
3. Samenwerking reclassering: daar heeft de reguliere GGZ niks mee te maken.
Reclassering die lokaal opereert, heeft meer kennis wat in een lokale omgeving
mogelijk is.
4. 'Stok achter de deur’: Van Marle & Rosa noemen , bij forensische psychiatrische zorg
dreigt er altijd iets (denk aan voorwaardelijke vrijheidsstraf, die kan ten uitvoer gelegd
worden, schorsing voorlopige hechtenis kan opgeheven worden, tbs met
voorwaarden kan veranderen in met dwangverpleging). Dat heb je in de GGZ niet.
Drietal specifieke problemen vgl. Van Marle & Roza in forensische psychiatrische zorg:
- Onderzoek bij allochtone verdachten: taalmoeilijkheden/culturele bepaaldheid
- Je hebt dus altijd een intermediair (tolk), je moet erop vertrouwen dat er goed wordt
vertaald.
- Sommige stoornissen komen in de westerse wereld bijv. niet voor, en dat je als
rapporteur iets over het hoofd ziet omdat je er geen weet van hebt.
- Ontkennende verdachten: gelijktijdigheidseis TBS? rol in bewijslevering?
- Wat ging er om bij de verdachte ten tijde van delict? Voor de gelijktijdigheid moet je
al gauw een milieu-onderzoek doen bij de verdachte of baseren op waarneming
getuigen.
- Weigerende verdachten:
- Opgelopen behandelduur
- Hoe kan nog wél gerapporteerd worden bij weigerende observandus?
- Moeilijk te verkrijgen informatie van voormalig hulpverleners (mogen niet zomaar
persoonsgegevens verstrekken; beroepsgeheim - maar dit is tegenwoordig
anders: wetgever wilde deze problematiek aanpakken m.b.t. oude gegevens) en
oude informatie?
- Art. 37a lid 3: eist van een gedragskundige een rapportage
Oude behandelgegevens reguliere GGZ
- Art. 37a Sr gewijzigd:
- Lid 4: "Het derde lid blijft buiten beschouwing, indien de betrokkene weigert
medewerking te verlenen aan het onderzoek dat ten behoeve van het advies moet
worden verricht. Voor zover mogelijk rapporteren de gedragsdeskundigen gezamenlijk
dan wel een ieder van hen afzonderlijk over de reden van de weigering. De rechter doet
zich zoveel mogelijk een ander advies of rapport overleggen dat hem over de
wenselijkheid of noodzakelijkheid van een last als bedoeld in het eerste lid kan
voorlichten en aan de totstandkoming waarvan .."
- Lid 6: schept een extra mogelijkheid bij een weigerende observandus.
“Indien betrokkene verdacht wordt van een misdrijf dat gericht is tegen of gevaar
veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam als bedoeld in art. 38e van Sr
en hij weigert medewerking te verlenen…”
- Lid 7: "De persoonsgegevens (lees: medische gegevens) van betrokkene die aan de
multidisciplinaire commissie zijn verstrekt, kunnen uitsluitend worden gebruikt ten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Amber95. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.