HC 3 – Geschiedenis van het recht en rechtvaardigheid
DE HERONTDEKKING VAN HET ROMEINSE RECHT IN DE MIDDELEEUWEN
MIDDELEEUWEN
VROEGE MIDDELEEUWEN -> 500-1000
HOGE EN LATE MIDDELEEUWEN -> 1000-1500
=> Renaissance van de 12de eeuw (1075-1225)
EUROPA in het jaar 1000
– Economische heropleving (door warmer klimaat en landbouwinnovaties), dit gebeurt in
steden en deze gaan herleven
– 12de-eeuwse renaissance
– Herontdekking Romeins recht
Ontstaan Europese rechtswetenschap
– Uitbouw van Corpus Iuris Canonici
(= uitbouw van een canoniek recht als een apart rechtsstelsel)
– Ontstaan universiteiten (door rechtswetenschap)
– Ontwikkeling van de scholastiek
Scholastiek = verwijst naar kenleer en methode
Kenleer = Scholastiek = Epistemologie Scholastiek = Methodologie
Doel = WAARHEID Doel = WAARHEID
Eind 11de eeuw Middel = logica en dialectiek
Houdt zich bezig met de vragen: - Sic en non-methode (ja en nee-methode)
“Hoe ontstaat kennis?” -> Petrus Abelardus
“Hoe kom ik tot de waarheid?” Gratianus: Concordia discordantium
canonum
Vroege middeleeuwen -> bijbel lezen Resultaat = boekenwijsheid
De eerste filosoof die begint met een rol
van de rede Anselmus van Canterbury,
motto: credo ut intelligam = ik geloof opdat
ik zou begrijpen
Geloof komt nog steeds op de eerste plaats Voorbeeld sic en non-methode:
en rede blijft secundair, het dient om het Zijn vrouwen handelingsbekwaam?
geloof te begrijpen Sic Non
Petrus Abelardus draait het systeem om en - Weduwen zijn - Jonge
maakt de rede primair, motto: intelligo ut handelingsbekwaam koopvrouwen niet
credam = ik begrijp opdat ik zou geloven - Koopvrouwen - Getrouwde
Geloof op de tweede plaats - Getrouwde vrouwen niet
koopvrouwen - Vrouwen zijn
Thomas van Aquino, motto: credo aut - Vreemde vrouwen zelden handel.bekw
intelligo = ik geloof of ik begrijp, hij plaatst
ze naast elkaar, 2 evenwaardige manieren Verschil (tussen een vrouw en een weduwe,
om tot kennis te komen tussen een vrouw en een koopvrouw …)
wordt benadrukt => distinctio
Conclusie: vrouwen zijn niet
handelingsbekwaam tenzij ze koopvrouw,
weduwe … zijn
, Monastieke lezing/vorm van lezen
Scholastieke lezing/vorm van lezen
= herhalen, voorlezen, herhalen
= men moet gericht op zoek kunnen
gaan
naar verschillende passages, er worden
paginanummers toegevoegd en
hoofdstukken
Een tweede belangrijke verwezenlijking van de renaissance is het ontstaan van de universiteiten
11de eeuw:
Onderwijs speelde zich eerst af in kloosters
Bij de vorming van steden kwamen er kathedraalscholen in een kathedraal (in Noord-Frankrijk)
In Noord-Italië waren er stedelijke scholen
12de eeuw:
Ontstaan van universiteiten
7 artes liberales -> lager onderwijs
Hoger onderwijs
Daarboven heb je de hogere faculteiten:
Salerno (medicijnen), Bologna (Romeins recht) en Parijs (theologie) -> belangrijkste universiteite n
Universitas verwijst naar de gemeenschap van professoren en studenten
=> ze spraken van studium generale = de school waar de gemeenschap/universitas actief was
Studenten kwamen van over heel Europa naar deze universiteiten, dit was heel gemakkelijk
want ze spraken dezelfde taal-> Latijn = lingua franca
2 types mbt het ontstaan van universiteiten:
Bologna-model Parijs-model
Studentenuniversiteit Bestaande kathedraalscholen
= ontstaan door initiatief van ontwikkelen zich verder en er
kandidaat-studenten, ontstaan universiteiten
studenten leiden en besturen Je hebt ook universiteiten die door
de universiteit een kerkelijke of wereldlijke overheid
in het leven worden geroepen
Ontwikkeling onderwijs:
Eerst bij leermeester thuis -> later in collegiae
Eerst artes liberales (soort van bachelor) -> later hogere faculteiten (soort van master)
Kern = dagdagelijkse lectura; 7-9u = codex en digesten lezen, 14-16u = lexturae extraordinariae
Voordat je kan spreken van een ‘Europese rechtswetenschap’ is het belangrijk om te weten dat
Europese rechtswetenschap krijgt langzaamaan vorm
het Romeinse recht herontdekt werd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinevanw62. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.71. You're not tied to anything after your purchase.