Deze samenvatting gaat over maatschappijleer, en dan specifiek over parlementaire democratie. Alle hoofdstukken worden behandelt....
Inhoud: trias politica, dagelijks bestuur, EU, politieke besluitvorming, regering en parlement, politieke stromingen
Samenvatting maatschappijleer
H1
Soeverein: het recht van een bestuursorgaan om het hoogste gezag uit te oefenen zonder
dat verantwoording is verschuldigd aan een ander orgaan. Bepaalt o.a religie.
Politiek: het maken van keuzes waaraan iedereen in een staat aan is gebonden. De
onderwerpen zijn vaak van algemeen belang (iedereen heeft ermee te maken). Zorg,
onderwijs, energie, defensie, privacy, economie.
Efficiënt besturen: Vooral naar het doelmatig resultaat kijken
Maximale participatie: Proces van democratische besluitvorming.
Grondrechten: vrijheid meningsuiting, recht op privacy, kiesrecht en gelijke behandeling.
Regel politieke besluitvorming uit Nederlandse grondwet: wetten worden vastgesteld door de
regering en de staten-generaal samen. Je moet je houden aan de grondwet.
DEMOCRATIE
Representatieve (indirect) democratie: regeringsvorm waarbij het volk een aantal
vertegenwoordigers kiest die het bestuur uitvoeren.
Direct: Bestuursvorm waarbij burgers zelf direct invloed uitoefenen op het wetgevingsproces.
Parlementair stelsel: rechtstreeks gekozen parlement het hoogste rechtsorgaan
Presidentieel stelsel: bevolking kiest parlement, maar ook de president, die veel macht heeft.
Constitutionele monarchie: een niet-gekozen staatshoofd die weinig macht heeft door de
grondwet, waarbij het staatshoofd een koning is.
actief kiesrecht: het recht om te stemmen
passief kiesrecht: het recht om op gestemd te worden.
Dit draagt bij in de representatieve samenleving, omdat het volk mag stemmen op de
mensen waarop gestemd kan worden.
Evenredige vertegenwoordiging: alle uitgebrachte stemmen worden verdeeld
over het beschikbare aantal zetels → stoel in bijv. 2e kamer of gemeenteraad.
3% van de stemmen = 3% van de stoelen. kiesdeler: hoeveelheid stemmen
nodig voor 1 zetel. voordeel: stemmen tellen even zwaar mee. nadeel: al die
partijen hebben spreektijd in de tweede kamer → debatten kunnen lang duren en
onoverzichtelijk worden. kiesdrempel: minimumpercentage nodig voor 1 zetel.
meerderheidsstelsel: het land wordt verdeeld in districten en per district zit 1 afgevaardigde
in het parlement. dat is de kandidaat die in het district de meerderheid van de stemmen
haalt. voordeel: de kiezers en de kandidaten kennen elkaar beter omdat ze uit dezelfde regio
komen. nadeel: de afgevaardigde denkt misschien teveel aan wat goed is voor het district,
en niet voor het algemeen belang.
dictatuur: alle macht ligt bij 1 persoon of partij.
POLITIEKE STROMINGEN
links: wilt de ongelijkheid tussen mensen verminderen met goede uitkeringen en andere
voorzieningen. De overheid is er om de zwakkeren te helpen.
rechts: zo weinig mogelijk bemoeienis van de overheid op sociaal economisch gebied. Zelf
verantwoordelijk voor een beter bestaan
progressief: de samenleving op een vernieuwende manier verbeteren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jhbos. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.63. You're not tied to anything after your purchase.
