Deze samenvatting gaat over maatschappijleer, en dan het stuk over rechtsstaat. Alles staat erin: rechtsstaat, grondwet, kiesrecht, strafrecht, trias politica, grondrechten, straffen, overtredingen en misdrijven, rechtszaak, vs en nl, en de belangrijkste artikelen in de grondwet
Samenvatting maatschappijleer
Hoofdstuk 2
Grondwet:
- begrenst de macht van de staat en garandeert daarmee de vrijheden van de burgers
- legt fundamentele rechten van burgers vast
- geeft aan hoe de belangrijkste organen van de staat in grote lijnen zijn georganiseerd
- drukt de eenheid van de natie uit.
1789 Franse revolutie
1798 Staatsregeling Bataafse Republiek→ iedereen gelijk voor de wet
1813 Val van Napoleon
1814 Nederland krijgt eerste echte grondwet waarin de macht van Koning Willem I
wordt vastgelegd
1815 Grondwetswijziging (België erbij)
1840 Grondwetswijziging (België weg)
1848 Grondwetswijziging door Thorbecke.
Constitutionele monarchie: positie van de koning staat in de Grondwet .
Kiesrecht in Nederland:
▪ Vanaf halverwege 19e eeuw vinden in heel Europa vinden revoluties plaats, gekeerd
tegen vorsten.
▪ 1848: Kamerlid Thorbecke stelt een grondwetswijziging voor. Koning Willem II stemt in
met een grondwet waarin zijn macht wordt ingeperkt.
▪ De democratie werd vergroot door censuskiesrecht: mannelijke burgers die belasting
betaalden mogen stemmen bij verkiezingen voor de Tweede Kamer.
Nachtwakersstaat: Staat die zich voornamelijk inzet voor bewaking van veiligheid van de
burgers en de noodzakelijke voorwaarden realiseert voor economische groei.
Klassieke grondrechten: bij klassieke grondrechten heeft de overheid een passieve rol
(behalve bij kiesrecht). Wanneer een burger vindt dat zijn grondrecht geschonden is, kan hij
naar de rechter stappen.
Gelijke behandeling: verbod op discriminatie
Persoonlijke vrijheid: Bijv. privacy, vrijheid van godsdienst, onderwijs
Politieke vrijheid: Bijv. algemeen kiesrecht, vrijheid van meningsuiting
Sociale grondrechten: overheid heeft een actieve rol, maar burgers kunnen sociale
grondrechten niet bij de rechter afdwingen.
Door deze grondrechten werd het van een klassieke rechtsstaat een verzorgingsstaat.
Wederkerige erkenning:
▪ De principiële erkenning van elkaars vrijheid en gelijkheid is een belangrijke
voorwaarde voor de rechtsstaat.
▪ Wederkerige erkenning: “Wat je voor jezelf opeist, moet je ook accepteren bij
anderen”.
▪ Uitoefening van je grondrechten mag andermans grondrechten niet aantasten. Achter
grondwetsartikelen staat daarom soms:
“behoudens ieders verantwoordelijkheid voor de wet”.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jhbos. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.67. You're not tied to anything after your purchase.
