r.k. Godsdienst 1
r.k. Godsdienst
1 BALO
, Pagina |2
Inhoud
1 Wat is levensbeschouwing?.................................................................................................................5
2 Levensbeschouwing in de basisschool.................................................................................................5
2.1 Levensbeschouwelijk onderwijs op de basisschool......................................................................5
2.2 Doelen van levensbeschouwelijk onderwijs op de basisschool....................................................5
2.2.1 Visie 1: Kennisoverdracht over Levensbeschouwingen.........................................................5
2.2.2 Visie 2: Socialisatie in een Levensbeschouwing.....................................................................5
2.2.3 Visie 3: Ontwikkeling van Levensbeschouwing......................................................................5
3 Wat is levensbeschouwelijk leren?......................................................................................................6
3.1 Definitie van levensbeschouwelijk leren.......................................................................................6
3.2 Wat is betekenis geven?...............................................................................................................6
3.3 Doelen van levensbeschouwelijk leren.........................................................................................6
3.3.1 Doel 1: Persoonlijke betekenis ontdekken.............................................................................7
3.3.2 Doel 2: Omgaan met verschillen............................................................................................7
3.3.3 Doel 3: Thuisraken in Levensbeschouwelijke verhalen..........................................................7
3.4 Verhalen vertellen........................................................................................................................7
3.4.1 Narratieve benadering van levensbeschouwing....................................................................7
3.4.2 Het leren ‘kennen’ van personages in een verhaal................................................................7
3.4.3 Verhalen als ‘antwoorden’ op levensvragen..........................................................................8
3.4.4 Verhalen uit Levensbeschouwingen......................................................................................8
3.5 Vragen stellen...............................................................................................................................8
3.5.1 Vragen van leerlingen aan leerkrachten................................................................................8
3.5.2 Vragen van leerkrachten aan leerlingen................................................................................8
3.5.3 Vragen stellen als didactische ingreep...................................................................................8
3.6 Levensbeschouwelijk leren...........................................................................................................9
3.6.1 Groeien naar een eigen levensbeschouwelijke identiteit......................................................9
3.6.2 Groeien naar dialoog met andere levensbeschouwingen......................................................9
3.6.3 Groeicomponenten van levensbeschouwelijk leren..............................................................9
3.6.3.1 Fundamentele bestaanscondities.................................................................................10
3.6.3.2 Verbondenheid.............................................................................................................10
3.6.3.3 Groeien in gevoeligheid voor goed en kwaad...............................................................10
3.6.3.4 Groeien in je openstellen voor symboliek.....................................................................10
4 Verhalen vertellen en vragen stellen in de praktijk...........................................................................11
4.1 Hoe formuleer je een lesdoel?....................................................................................................11
4.2 Je lesdoel in de praktijk van de les..............................................................................................11
4.3 Verhalen vertellen in je les.........................................................................................................12
, Pagina |3
4.3.1 Leerlingen hun verhalen laten vertellen..............................................................................12
4.4 Vragen stellen in je les................................................................................................................12
4.4.1 De functie van vragen in je didactisch onderwerp...............................................................12
4.5 Typen vragen voor levensbeschouwelijk leren...........................................................................12
4.5.1 Verhelderingsvragen............................................................................................................13
4.5.2 Ervaringsvragen...................................................................................................................13
4.5.3 Betekenisvragen..................................................................................................................13
4.5.4 Levensbeschouwelijke vragen.............................................................................................14
4.5.5 Verwerkingsvragen..............................................................................................................14
4.6 Ontwerpen en stellen van vragen in de praktijk.........................................................................14
4.7 Je rol als leerkracht bij levensbeschouwelijk leren.....................................................................15
5 Jozef, de dromenkoning....................................................................................................................16
5.1 De aartsvaders............................................................................................................................16
5.2 De belofte van het Beloofde Land..............................................................................................16
5.3 Situering van de Jozefverhalen...................................................................................................16
5.4 Rode draad doorheen de Jozefverhalen.....................................................................................16
5.5 Symboliek...................................................................................................................................17
5.6 Verwachtingen van het leerplan.................................................................................................17
6 De weg van Mozes.............................................................................................................................18
6.1 De Nijldelta.................................................................................................................................18
6.2 De Egyptische goden...................................................................................................................18
6.3 Situering van de Mozesverhalen.................................................................................................18
6.4 Rode draad doorheen de Mozesverhalen...................................................................................18
6.5 Symboliek...................................................................................................................................19
7 Scheppingsverhalen...........................................................................................................................20
7.1 Interpretaties..............................................................................................................................20
7.2 Twee Scheppingsverhalen..........................................................................................................20
7.2.1 Oudste verhaal.....................................................................................................................20
7.2.2 Jongste verhaal....................................................................................................................20
7.2.2.1 Protestlied.....................................................................................................................20
7.2.2.2 Toekomstdroom...........................................................................................................20
7.3 De schepping als gave en opgave...............................................................................................21
7.3.1 Gave.....................................................................................................................................21
7.3.2 Opgave.................................................................................................................................21
7.4 Verwachtingen van het leerplan.................................................................................................21
8 Kerstverhalen....................................................................................................................................22
r.k. Godsdienst
1 BALO
, Pagina |2
Inhoud
1 Wat is levensbeschouwing?.................................................................................................................5
2 Levensbeschouwing in de basisschool.................................................................................................5
2.1 Levensbeschouwelijk onderwijs op de basisschool......................................................................5
2.2 Doelen van levensbeschouwelijk onderwijs op de basisschool....................................................5
2.2.1 Visie 1: Kennisoverdracht over Levensbeschouwingen.........................................................5
2.2.2 Visie 2: Socialisatie in een Levensbeschouwing.....................................................................5
2.2.3 Visie 3: Ontwikkeling van Levensbeschouwing......................................................................5
3 Wat is levensbeschouwelijk leren?......................................................................................................6
3.1 Definitie van levensbeschouwelijk leren.......................................................................................6
3.2 Wat is betekenis geven?...............................................................................................................6
3.3 Doelen van levensbeschouwelijk leren.........................................................................................6
3.3.1 Doel 1: Persoonlijke betekenis ontdekken.............................................................................7
3.3.2 Doel 2: Omgaan met verschillen............................................................................................7
3.3.3 Doel 3: Thuisraken in Levensbeschouwelijke verhalen..........................................................7
3.4 Verhalen vertellen........................................................................................................................7
3.4.1 Narratieve benadering van levensbeschouwing....................................................................7
3.4.2 Het leren ‘kennen’ van personages in een verhaal................................................................7
3.4.3 Verhalen als ‘antwoorden’ op levensvragen..........................................................................8
3.4.4 Verhalen uit Levensbeschouwingen......................................................................................8
3.5 Vragen stellen...............................................................................................................................8
3.5.1 Vragen van leerlingen aan leerkrachten................................................................................8
3.5.2 Vragen van leerkrachten aan leerlingen................................................................................8
3.5.3 Vragen stellen als didactische ingreep...................................................................................8
3.6 Levensbeschouwelijk leren...........................................................................................................9
3.6.1 Groeien naar een eigen levensbeschouwelijke identiteit......................................................9
3.6.2 Groeien naar dialoog met andere levensbeschouwingen......................................................9
3.6.3 Groeicomponenten van levensbeschouwelijk leren..............................................................9
3.6.3.1 Fundamentele bestaanscondities.................................................................................10
3.6.3.2 Verbondenheid.............................................................................................................10
3.6.3.3 Groeien in gevoeligheid voor goed en kwaad...............................................................10
3.6.3.4 Groeien in je openstellen voor symboliek.....................................................................10
4 Verhalen vertellen en vragen stellen in de praktijk...........................................................................11
4.1 Hoe formuleer je een lesdoel?....................................................................................................11
4.2 Je lesdoel in de praktijk van de les..............................................................................................11
4.3 Verhalen vertellen in je les.........................................................................................................12
, Pagina |3
4.3.1 Leerlingen hun verhalen laten vertellen..............................................................................12
4.4 Vragen stellen in je les................................................................................................................12
4.4.1 De functie van vragen in je didactisch onderwerp...............................................................12
4.5 Typen vragen voor levensbeschouwelijk leren...........................................................................12
4.5.1 Verhelderingsvragen............................................................................................................13
4.5.2 Ervaringsvragen...................................................................................................................13
4.5.3 Betekenisvragen..................................................................................................................13
4.5.4 Levensbeschouwelijke vragen.............................................................................................14
4.5.5 Verwerkingsvragen..............................................................................................................14
4.6 Ontwerpen en stellen van vragen in de praktijk.........................................................................14
4.7 Je rol als leerkracht bij levensbeschouwelijk leren.....................................................................15
5 Jozef, de dromenkoning....................................................................................................................16
5.1 De aartsvaders............................................................................................................................16
5.2 De belofte van het Beloofde Land..............................................................................................16
5.3 Situering van de Jozefverhalen...................................................................................................16
5.4 Rode draad doorheen de Jozefverhalen.....................................................................................16
5.5 Symboliek...................................................................................................................................17
5.6 Verwachtingen van het leerplan.................................................................................................17
6 De weg van Mozes.............................................................................................................................18
6.1 De Nijldelta.................................................................................................................................18
6.2 De Egyptische goden...................................................................................................................18
6.3 Situering van de Mozesverhalen.................................................................................................18
6.4 Rode draad doorheen de Mozesverhalen...................................................................................18
6.5 Symboliek...................................................................................................................................19
7 Scheppingsverhalen...........................................................................................................................20
7.1 Interpretaties..............................................................................................................................20
7.2 Twee Scheppingsverhalen..........................................................................................................20
7.2.1 Oudste verhaal.....................................................................................................................20
7.2.2 Jongste verhaal....................................................................................................................20
7.2.2.1 Protestlied.....................................................................................................................20
7.2.2.2 Toekomstdroom...........................................................................................................20
7.3 De schepping als gave en opgave...............................................................................................21
7.3.1 Gave.....................................................................................................................................21
7.3.2 Opgave.................................................................................................................................21
7.4 Verwachtingen van het leerplan.................................................................................................21
8 Kerstverhalen....................................................................................................................................22