Summary
Samenvatting Biologie voor Jou 5VWO H1 Stofwisseling
- Course
- Level
Dit document is een samenvatting over Biologie voor Jou 5VWO vijfde editie H1 Stofwisseling.
[Show more]
Seller
Follow
YentevdStel
Content preview
Thema 1: StofwisselingBasisstof 1 verzuurde spieren
Spieren verzuren door zuurstoftekort na 12 minuten rennen.
Basisstof 2 stofwisseling in cellen
Stofwisseling (metabolisme) is het het geheel van chemische omzettingsprocessen in
de cellen van een organisme. Enzymen maken de omzettingsprocessen mogelijk.
Chemische energie is de energie in energierijke stoffen.
Assimilatie en dissimilatie
De opbouw van organische moleculen uit kleinere moleculen noem je assimilatie.
Door assimilatie ontstaan de organische stoffen waaruit de cellen van een organisme
bestaan. Door de afbraak van organische moleculen komt energie beschikbaar. De
afbraak van organische moleculen noem je dissimilatie. De energie die voor
assimilatie nodig is kan van dissimilatie komen.
Organische stoffen zijn koolstofverbindingen. Bevatten 1 of meerdere koolstofketens.
Die kunnen duizenden C-atomen bevatten. Bevat vaak ook H, O, N, S, P.
Anorganische stoffen zijn stoffen die niet tot organische stoffen behoren. Ze bevatten
slechts enkele koolstofverbindingen waarin slechts 1 C-atoom voorkomt.
Glucose is een organische stof.
Planten en cyanobatcteriën zijn autotroof. Ze zijn in staat om uit CO2 en water
glucose te vormen. Dit heet koolstofassimilatie. De energie die daarvoor nodig is
wordt gevormd door fotosynthese.
Heterotrofe organismen zijn niet in staat organische stoffen te vormen uit alleen
anorganische stoffen. In voortgezette assimilatie is glucose de grondstof voor
vorming koolhydraten, vetten, eiwitten en DNA. Voor autotrofe organismen zijn
mineralen nodig voor deze assimilatie.
Energietransport in cellen
Stofwisselingsprocessen waarbij energie nodig is, zijn gekoppeld aan de splitsing van
ATP. Moleculen van de stof ATP (adenosinetrifosfaat) transporteren chemische
energie naar plaatsen in de cel waar dat nodig is. ATP is een nucleotide, 1 van de
bouwstenen van nucleïnezuren. Het bestaat uit adenosine (adenine en ribose) en drie
fosfaatgroepen.
Als ATP afgesplitst wordt, ontstaat er ADP(adenosinedifosfaat). De energie die hierbij
vrijkomt, wordt gebruikt voor allerlei levensprocessen. ATP kan gevormd worden door
dissimilatiereacties. De energie die hierbij vrijkomt wordt gebruikt om een
fosfaatgroep te binden aan ADP. Hierbij ontstaat ATP. Dit wordt fosforylering
genoemd.
Evolutie
Er is een periode geweest dat leven onbestaanbaar was. Leven moet dus ontstaan
zijn uit niet-leven = biogenese.
, Basisstof 3 enzymen
In cellen vinden veel stofwisselingreacties plaats. Deze verlopen erg traag op
zichzelf. Enzymen katalyseren stofwisselingsreacties zonder daarbij zelf te worden
verbruikt. Enzymactiviteit is bepalend voor het verloop van de stofwisseling.
Bouw en werking
Enzymen zijn eiwitten. In een bepaald deel van het enzymmolecuul zit het actieve
centrum met een specifieke ruimtelijke structuur. De stof waar het enzym op inwerkt,
heet een substraat. Een stof die bij een reactie ontstaat, noem je het product. In twee
richtingen verlopen geef je aan met een dubbele pijl in de reactievergelijking.
Als een enzym voor zijn werking een ander molecuul nodig heeft wordt dit molecuul
cofactor genoemd. Het eigenlijke enzymmolecuul wordt dan apo-enzym genoemd.
Als de cofactor een organische stof is, spreekt men meestal van een co-enzym. Veel
vitamines zijn co-enzymen.
Activeringsenergie
De energie die moet worden toegevoegd, heet activeringsenergie. Hierdoor gaan de
moleculen sneller bewegen. Chemische energie die bij verbranding vrijkomt noemen
we de reactie-energie.
Elk enzym kan slechts inwerken op 1 soort stof.
Enzymactiviteit
De snelheid waarmee een enzym een reactie versnelt, wordt enzymactiviteit
genoemd. Deze wordt beïnvloed door de temperatuur, ph-waarde, concentratie van
deelnemende stoffen en door bindingen van enzymen met stoffen die de activiteit
kunnen verhogen of remmen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller YentevdStel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73091 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now