Deze kernsamenvatting bevat alle leerpunten, die bondig en to the point zijn uitgelegd. Door enkel deze samenvatting te leren behaalde ik 17/20 op het examen. Deze samenvatting werd geschreven in academiejaar en bevat slechts 32 pagina's.
,Gedragstherapie: Deel 1 (NL/VL traditie)
1. Het gedragstherapie-effect = som van 3 factoren
1) Common-sense factoren: factoren die bij iedereen zouden helpen zoals een goed
gesprek, aandacht, …
2) Common factors: therapeutische alliantie, setting, patiënt variabelen à aspecifieke
factoren
- Werkrelatie, verstandhouding, vertrouwensrelatie waarbinnen zelfonthulling
mogelijk is
- Specifieke veilige ‘healing’ setting
- Wederzijdse gedeelde kennis: over probleem, denkkader, interventies
- Treatment procedure waarin patiënt en therapeut geloven
- Evenwicht in relatie vertrouwen/afstand
- Gekwalicifeerde, competente therapeut die mandaat heeft
3) Schoolspecifieke factoren: vooral nodig bij ernstige problematieken
2. Specifieke factoren voor de VL/NL traditie
1) GT als toepassing van experimenteel geverifieerde leerprincipes
2) GT als toepassing van wetenschappelijke, experimentele methode op klinische
problemen
- Maatwerk bij individu, niet bij stoornis (N=1 experiment)
- Komt voort uit gedragstherapeutisch proces
3) Steeds een verificatie van de effectiviteit van de therapeutische interventies en
programma’s
3. Behaviorisme als wetenschapsfilosofie
2 leerparadigma’s: Pavlov, Watson & Skinner
Foute basisparadigma’s die geleid hebben tot fouten in toepassingen en interventies:
- Objectieve methodologie: enkel het observeerbare telt (S-R psychologie, black
box van cognities)
- Darwiniaans perspectief: bevindingen bij lagere diersoorten zijn uit te breiden
naar de mens
- Tabula Rasa: alles is nurture (aangeleerd)
- Ozparadigma’s: Klassieke en Operante Conditionering
4. De gelaagdheid van het gedragstherapeutisch proces (= niet-specifieke factoren):
2 basishoudingen waartussen therapeut schakelt (complementariteit van de 2!)
- JOIN: rechtstreekse, directe benadering, congruent
o Ordening van cliënt volgen, nuanceren en werkbaar maken
o Direct, rechtstreeks op probleem richten en bewerken
o ACTIVEREN ‘vb. doe iets ipv slapen’
- JUDO: indirecte benadering, incongruent
2
, o Bij weerstand: niet trekken aan cliënten, er gebruik van maken
o Paradoxale interventies: interventie waarbij we de klacht van de persoon
gaan voorschrijven, aanmoedigen of tolereren
§ Gebruik bij anticipatieangst, weerstand, vermijding, machtsstrijd
§ Methode:
• Doel: ongewenst gedrag doen evolueren naar beter te
controleren gewenst gedrag
• Centraal: cognitieve heretikettering van ongewenst gedrag
waarbij positieve of copingsaspecten benadrukt worden
• Cliënt ervaart het advies als congruent en logisch
• Nauwkeurig gedragsvoorschrift: frequentie, wijze, …
• Toevoeging van andere elementen: humor, overdrijving, …
• Resultaat: mengeling van paradoxale en congruente
elementen
5. Fasen van het gedragstherapeutisch proces
Het gedragstherapeutisch proces (N=1 experiment) bestaat uit 6 fasen die niet strikt af te
bakenen zijn:
1) Taxatiefase:
o Therapeutische en psychiatrische diagnostiek: FA, BA, HT
o Kennismaking: motivering en relatievorming
2) Behandelplan
o Strategie inhoudelijk en interactioneel bepalen
o Keuze eerste probleemgebied
o Voorstellen therapieplan
3) Registraties
o Gebeuren in de loop van de therapie
§ Kwalitatief: info taxatiefase
§ Kwantitatief: effectiviteit van therapie
o Structureren van de behandelingssessies en impact geven van de therapie
4) Interventies
o Twee classificaties: S-R en leertheoretisch onderbouwd op grond van BA
en FA
5) Evaluatie
o Met meetinstrumenten of vragenlijsten
6) Afsluiting
6. Taxatiefase: wat, doelen
Doelstellingen:
- Kennismaking: “a two-way assessment”!
- Therapie-institutionalisering: uitleggen wat therapie inhoudt, verwachtingen, regels,
afspraken, deontologie, prijs, frequentie, …
- Diagnostiek: beschrijvende en therapeutische diagnostiek
o Beschrijvend: DSM referentiekader
§ Ziekte herkennen
§ Communiceren met andere hulpverleners
§ Richtlijn voor psychotherapie
3
, o Therapeutisch: Model-eigen diagnostiek (hypothesen)
§ HT (probleemtheorie): ordening probleemgebieden volgens onderlinge
causale relaties en functionele identiteit
§ FA en BA
§ Topografische analyses dat probleem omschrijft als een keten van
situaties, gedrag, gedachten, gevoelens en gevolgen (delictketens of
misbruikketting)
- Beslissen tot therapie of niet
o Geen psychotherapie:
§ Niet psychologisch probleem
§ Organische oorzaak probleem (tumor ipv depressie)
§ Opvang door sociaal netwerk is beter
§ Weerstand te groot
o Doorverwijzing:
§ Problematiek ligt de therapeut niet of meer systemische invalshoek nodig
§ Problematiek te ernstig voor psychotherapie
§ Klikt niet
- Afstandsregulatie: nabijheid/afstand bepalen
Taxatie van het probleem gebeurt in de eerste 3 sessies:
- Inhoudelijke concretisering van het probleem
- Historiek klachten
- Oorzaken en aanleidingen voor problematiek
- Ernstinschatting
- Antecedenten en consequenties
7. De holistische theorie
= Ordening van de probleemgebieden volgens functionele identiteit (onderkenning) en
onderlinge causale relaties (verklaring)
- Individueel, op maat
- Vorm: verhaal/narratief, ondersteund door schema
- Casusconceptualisatie: algemene probleemtheorie waarbinnen klachten begrepen
kunnen worden
- Functionele identiteit:
o Voorgeschiedenis
o Persoonlijkheidskenmerken/kwetsbaarheden
o Levensomstandigheden/stressoren
o Klacht
- Verklaring: iemand met bepaalde voorgeschiedenis heeft bepaalde
persoonlijkheidskenmerken en kwetsbaarheden ontwikkeld. Door in contact te
komen met levensomstandigheden en stressoren ontwikkelen zich klachten.
Belangrijke analyse: waarvoor?
- Referentiekader
- Theoretische onderbouwing
- Probleemgebieden bestaan uit transdiagnostische factoren, niet uit diagnoses
- HT à probleemgebied selecteren à BA en FA
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jhaelter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
