Historisch-sociologische theorie over de opkomst en
ondergang van
(Niet verklaard vanuit bijv. de goede religie hebben maar vanuit sociale
verhoudingen.)
“beschavingen” alias “rijken”
“woestijn” versus “stad”:
– “barbaren” (=buitenlui) hebben sterkere ‘asabiyya’ = “solidariteit”, sociale
cohesie (want minder banden waardoor deze banden met andere mensen
zoveel sterker) waardoor ze bereid zijn om te vechten etc.
(~ religie, wat wijst op een loyaliteit en wat een revolutie kan ontketenen door
bereidheid om je op te offeren (denk aan de hemel))
Sociale opstanden/revoltes, vaak niet succesvol maar zorgen wel voor
opschudding
Nieuwe ideologieën (bijv. socialisme, conservatisme, liberalisme)
Massamedia (bijv. dagbladen)
Verzwakking v/d Kerk/kerken... ...en andere traditionele verbanden
(familie bijv.)
Versterking v/d Staat -> bijv. statistiek, overheidsbeleid...
Wetenschap, onderzoek (<- o.a. Verlichting, mensen gingen dus ook
denken over gezag en sociale verhoudingen)
Auguste Comte (1798-1857)
Frans filosoof, wiskundige &c
1838 munt ‘sociologie’
– vgl. “biologie”: Lamarck e.a., ca. 1800
– alias “sociale fysica”
, Wet v/d Drie Stadia,
Die elke vorm van kennis doorloopt:
1. Religieus; 2. filosofisch; 3. wetenschappelijk, “positief” (i’m
positive -> zeker)
• bijv. alchemie -> scheikunde
• bijv. astrologie -> astronomie
= “positivisme” (alias “sciëntisme”) !!! van niet-wetenschappelijke
kennis naar wetenschappelijke kennis (het weer werd eerst verklaard
door goden en nu door afmetingen).
• superioriteit van wetenschappelijke kennis ~ Verlichting)
• ...maar niet v/d exacte alias de natuurwet....
Comte : sociologie als “koningin der wetenschappen”
– in de toekomst; nu enkel soc. filosofieën (“maatschappijleer”)
^complexe, “geaggregeerde”
verschijnselen
• in bio- en sociologie : begin
met geheel
• .vgl. Herbert Spencer:“
structuur” en “functie”
Als iets niet op de politieke agenda staat is het niet belangrijk - hilgartner en
bos zijn het hier mee eens
HOORCOLLEGE 2 (sept 4 2020)
Comte’s zorg
Voordeel van “positieve wetenschap”: zekere, betrouwbare kennis
= superieur t.o.v. religieuze kennis
Nadeel: geen bezielend, verbindend geheel
- gebrek aan “altruïsme” (vooropstellen van een ander) en sociale
cohesie
oplossing:
Religion de l'Humanité (vgl. 1793 Culte de la Raison) alias église
positiviste
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ISWUVA202026. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.43. You're not tied to anything after your purchase.