Summary
Samenvatting lessen 'Geschiedenis van de wereldpolitiek'
- Course
- Institution
Samenvatting van syllabus, slides en lessen van geschiedenis van de wereldpolitiek
[Show more]
Seller
Followalexdecort
Reviews received
Content preview
GESCHIEDENIS VAN DEWERELDPOLITIEK
LES 1
HET JAAR 1815
ERFENIS VAN DE FRANSE REVOLUTIE
- Voordien: periode van (meer dan) 20 jaar ( Franse 1789)
revolutie en oorlog
- Vanaf 1792 Revolutionaire expansie: Franse revolutionairen
valllen België en andere gebieden binnen
- Napoleontische expansie: ( tot 1812) : Nog nooit eerder
geziene situatie in Frankrijk
- Op die moment 2 staten die aan Napoleontische machtsgeep
ontsnappen: GB en Rusland
Al de rest zat in Napoleontische invloedsfeer
- Napoleon loopt vast in Rusland = nederlaag
1813: slag bij Leipzig
- Resultaat: destabilisering
Verbreking van Europees machtsevenwicht: Alle landen in 1 invloedssfeer
Bedreiging machtspositie van de vorsten: verbreking van de monarchie
NAAR EEN NIEUWE BENADERING
- Geen enkele staat moet te machtig zijn, is niet goed
Kan zeer cynische gevolgen hebben
Bv. Poolse delingen 18e eeuw: Pruisen, Rusland en Oostenrijk verdelen Koninkrijk Polen in 3
delen
( Zodat geen enkel deel te machtig kon worden, in naam van het ‘machtsevenwicht’ )
- Tijdens Napoleontische oorlogen: landen proberen deals te sluiten met Napoleon
Vaak ook proberen coalitie tegen hem te sluiten: lukt meestal niet
,NA 1815: ‘RESTAURATIE’
- Herstel van machtsevenwicht
- Herstel van rol van monarchen en aristocratie (tegen liberale ideeën)
Zou niet enkel gaan door oorlog te voeren, ook samenwerking nodig
Intens overleg op topniveau wordt geïnstitutionaliseerd
( besef dat er naast macht ook samenwerking nodig is)
- Monarchie moet hersteld worden om oorlog te voorkomen
- Beide zijn nauw met elkaar verweven !
- Revolutie, volkssoevereiniteit, republieken: buitenlandse avonturen, destabilisering Europees
internationaal systeem (zie Napoleon)
- Europese oorlogen: humanitaire ellende, politieke destabilisering
Revolutie, einde van dynastieën
- Tegelijkertijd: vorsten zijn beïnvloed door de Verlichting
cfr. Democratie in Groot-Brittannië, maar ook bv. tsaar Alexander of Tayllerand (FR)
Weten dat ze niet alles zomaar kunnen terugschroeven. Code Napoleon, grondwetten in
individuele staten
Iedereen zit gewrongen tussen eigen belangen als klasse en als staten + invloed van de
verlichting die iedereen is ondergaan
PARTICULIERE DOELSTELLINGEN
GROOT- BRITTANIË
- Wil rust op het continent
Machtsevenwicht zodat het zelf sterker kan zijn: Frankrijk + Rusland indammen
Maar ook niet al te streng, want wilt stabiliteit
- Heroprichting van Polen
Vreest dat Russische macht te groot aan het worden is
Polen als bufferstaat tegen Rusland
- Afstand houden van Europa, focussen op de wereld
Vele koloniale deals vooraf afgesloten: Bv. Kaapkolonie van Nederland naar GB
RUSLAND
- Alexander 1 wilt leidende rol in Europa
Wordt gezien als ambitieus en idealistisch: geen echte realpoliticus
Maakt afspraak met Pruisen om stuk van Saksen in te nemen
OOSTENRIJK
- Centraal gelegen en multi- etnisch: maakt het vrij kwetsbaar
- Wil leidende rol in Duitsland
- Metternich (conservatief politicus): wil machtevenwicht
Zowel Pruisen en Rusland indammen: afspraak met Britten
,PRUISEN
- Vrees voor Rusland maar is er afhankelijk van
- Wil zich versterken, serieuze gebiedsuitbreiding
- Vrees voor Frankrijk: Pruisen en Duitsers willen het verzwakt zien
Willen grotere positie in Duitsland voor zichzelf (hiervoor rivaliseren met Oostenrijk)
- Dilemma Duitse gebieden (was enorm versnipperd)
Te zwak: gevaar voor Franse expansie
Te sterk: gevaar voor machtsevenwicht in Europa
De ‘Duitse kwestie’ (Vooral problematisch omdat het centraal in Europa ligt)
FRANKRIJK
- Willen dynastieke legitimiteit herstellen
Niet gemakkelijk: nog steeds veel republikeinse aanhangers van Napoleon
- Lente 1814: Talleyrand en geallieerden laten Senaat Napoleon afzetten en Bourbon-koning
Louis XVIII aanstellen
- Lodewijk XVIII wil goede bedoelingen tonen
- Vreest te machtig Pruisen en te machtig Rusland
- Wil invloed in Italië (Napels)
GB- OOSTENRIJK VERSUS RUSLAND- PRUISEN
- GB en Oostenrijk willen orde en rust bewaren
- GB wilt Rusland indammen
- Oostenrijk wil Rusland en Pruisen indammen
- Coördinatie met Frankrijk tegen Russisch-Pruisische plan
over Polen/Saksen
Fr kiest kant van GB en Oostenrijk
- Zware spanningen binnen groep van 4 tijdens het Congres
van Wenen, dreiging van oorlog
Hebben het uiteindelijk kunnen vermijden
, LES 2
HET EUROPESE CONCERT IN ACTIE (1815 - 1830)
NATIONALISME EN LIBERALISME
- Verlichting, romantiek, Amerikaanse (1776) en Franse (1789) revoluties
- Liberalisme, nationalisme, vroeg-socialisme
- Nationalisme in GB en Frankrijk
- Nationalistische aspiraties voor eenwording in Duitsland en Italië.
Vaak maar niet altijd samen met liberalisme
Genootschappen, o.a. Burschenschaft (D) en carbonari (It)
- Polen: deling (RL, PR, O) ongedaan maken
- Hongarije: herstel van oude Hongaarse koninkrijk
- Oost-Europese en Balkan-nationalisten tegen Oostenrijk en/of Ottomaanse Rijk
- Panslavisme in Rusland
- Wat moet Concert doen? Binnenlandse aangelegenheid of niet
CONFERENTIE VAN AKEN 1818
- 29/9-21/11/18: Staatshoofden RL, O, Pr. + MinBuZa GB
- Ongerust over stabiliteit nieuwe Franse regime beslissing om geallieerde troepen uit F.
terug te trekken
- Tsaar Alexander I: voorstel pan-Europees bondgenootschap en internationaal leger met
Russisch kern
Om grenzen te garanderen, én de interne constituties
GB tegen: geen bescherming van om het even welk regime + tegen R dominantie op
Continent
- Frankrijk opgenomen in het Concert
ATLANTISCHE SLAVENHANDEL
- Sinds 15de eeuw
Miljoenen slachtoffers
- Port., Sp., NL, GB, F, DK, USA betrokken
- 1807: afschaffing slavenhandel in GB druk van Afrikaanse getuigenissen,
mensenrechtenactivisten, protestantse kerken, Britse parlementsleden = ‘Abolitionisme’
- Britse slavenarbeid gaat wel door.
- Europa/VS: Groeiende kritiek versus economische belangen.
- GB gaat unilateraal zeeën controleren + wil ook verbod bij andere mogendheden ethiek +
concurrentieel belang
- Na oorlogen: Franse en andere slavenhandel neemt weer fors toe
Zaak komt op internationale agenda
- Wenen 1815: principieel akkoord voor verbod, maar geen uitvoering
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alexdecort. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now