Introductie
Integratieve fysiologie: hoe reageert het menselijk lichaam of externe en interne stimuli? Daarvoor is
samenwerking tussen diverse orgaansystemen, een strikte regulatie (homeostase) door het centraal
zenuwstelsel en goede communicatie noodzakelijk. De communicatie gaat via verschillende wegen:
hormonen worden afgegeven door
de hypothalamus-hypofyse as. Deze
zit aan de onderkant van de hersenen
tegen de hersenstam aan. De
neurohypofyse (posterior,
achterkwab):
1. Neuronen in de hypothalamus produceren vasopressine (VP) of oxytocine (OT); of beide
polaire peptiden
2. Transport VP en OT in axonen via infundibulum naar neurohypofyse
3. VP en OT opslag in axon terminals in neurohypofyse
4. Afgifte aan bloed
Volgorde van processen in de adenohypofyse (anterior, voorkwab):
1. Neuronen in de hypothalamus produceren hypofysiotrope hormonen;
releasing (RH) en inhibiting hormonen (IH): afgifte aan capillairen in de
eminentie mediana.
2. Transport RH’s en IH’s naar de adenohypofyse via portale vaten in de
hypofysesteel
3. Regulatie activiteiten endocriene hypofyse cellen door RH’s?IH’s via
specifieke receptoren
Voortplanting
Kunnen benoemen welke organen betrokken zijn bij de humane voortplanting, en
het macroscopische en microscopische bouwplan van deze organen kunnen
schetsen
Bij vrouwen treedt de menopauze op als er
geen eicellen meer zijn. Bij mannen treedt de
andropauze op, de kwaliteit en de kwantiteit
van de sperma wordt minder.
Gameten: sperma en oocyten. Tijdens de
bevruchting fuseren de twee verschillende
gameten samen en vormen een zygote. Deze
,zygote kan in zoogdieren XX of XY zijn en in vogels WZ of ZZ. De gonadale seks is de ovarium of de
testis. De fenotypische seks is het inwendige (urogenitale systeem) en uitwendige (genitalia en
secondaire systeem) geslachtskenmerken, en op het niveau van de brein (brein seks, hormoon afgifte
en gedrag). De brein seks kan verschillen van de genetische seks.
Het SRY gen is verantwoordelijk voor het ontstaan van de
testes. Is dit afwezig dan wordt de zygote een meisje,
ondanks de aanwezigheid van het Y chromosoom.
MIS: mullerian inhibiting substance.
Neuronen in het brein projecteren naar de hypothalamus. Deze maakt
inhibiting en releasing hormonen, deze gaan via het bloed naar de
hypofyse en deze zorgt ervoor dat het bij de doelorganen komt.
Gonadotropins FSH/LH:
• Indirect betrokken bij de
spermatogenese/oögenese
• Gonadale hormoonproductie
• Continue afgifte in de man
• Cyclische afgifte in de vrouw
Cholesterol is een precursor voor
steroïde hormonen, en dus voor
progesteron, oestradiol en
testosteron. De seks-steroïden zijn
gonadale hormonen die worden geproduceerd in het glad
endoplasmatisch reticulum. Ze zorgen voor een negatieve feedback.
Mannelijke voortplanting
De testis is een verzameling van sterk
gekronkelde zaadbuisjes die uiteindelijk
bovenin de testis overgaan in de ‘rete
testis’ voordat ze fuseren en de testes
verlaten as ‘ductuli efferentes’. De
‘ductuli efferentes’ fuseren tot 1 buisje,
de ‘ductus epididymis’. In dit laatste
deel vindt de rijping van zaadcellen
plaats. De testis bestaat uit twee
compartimenten: de testis buisjes en het interstitieel weefsel. In het interstitieel weefsel liggen de
leydig cellen, deze maken testosteron en bloedcellen. Er is sprake van een bloed-testis barrière. Dit is
nodig omdat tijdens de meiose van de zaadcellen er haploïde cellen ontstaan. Deze ziet het
immuunsysteem als lichaamsvreemd en deze zal hij dus aanvallen zodra hij er bij komt. Door de
bloed-testis barrière in de testis zullen de haploïde cellen niet worden aangevallen. Een bijwerking
, van de bof bij jongens kan een ontsteking van de testis zijn,
hierdoor gaat de temperatuur omhoog end de bloed-testis
barrière kapot waardoor deze jongens dus onvruchtbaar
worden. In de Leydig cellen vindt er seks-steroïde
productie plaats onder invloed van LH. De sertoli cellen
brengen de sekssteroïden/androgenen tot uiting, als dit
niet werkt zal er ook geen sperma worden gevormd. Dit is
de endocriene regulatie.
Hypogonadotroop/hypogonadisme
Kallmann syndroom:
• Genotype XY
• Fenotype mannelijk, prepuberaal, soms micropenis soms cryptorch (testis wel aanwezig
maar niet op de juiste plek.
• Het is een genetische afwijking: de GnRH neuronen verplaatsen tijdens de foetale
ontwikkeling niet van achter de neus naar de hypothalamus.
• Er is een normale GnRH productie capaciteit, maar de afgifte is niet op de juiste plek →
hypogonadotroop hypogonadisme (laag LH, FSH, T)
• Geen of sterk verminderde reuk
• Behandeling:
o Pulsatie GnRH pomp, de hypofyse is intact dit start dus de puberteit en fertiliteit
o Dagelijks FSH en om de 2 dagen hCG injecties
GnRH heeft geen receptor voor testosteron. Kiss-1 heeft hier wel
een receptor voor: als er veel testosteron is wordt er geen Kiss-1
afgegeven en dus ook geen FSH en LH gevormd. De inhibine
speciaal voor FSH wordt gemaakt door Sertoli cellen, en dit is geen
negatieve terugkoppeling voor LH. De estrogeen productie is met
name perifeer in target-organen, vooral in het vetweefsel. Als er
veel testosteron is, wordt dit in vetweefsel omgezet in oestrogeen.
Als mannen veel vet hebben, zal er borstvorming ontstaan.
Puberteit
De triggers voor puberteit bij jongens zijn: maturatie van de hersenen, verhoogde GnRH-afgifte en
dus verhoogde LH en FSH-afgifte en verminderde negatieve feedback van testosteron. Er zijn veel
verschillende definities voor wanneer de start van de puberteit is bij jongens:
• Als het gedrag verandert
• Als de eerste ejaculatie optreedt
• Als de eerste spermacellen in het ejaculaat voorkomen
• Ejaculaat voldoende spermacellen bevatten voor het bevruchten van een eicel
• Als de secundaire geslachtskenmerken zich gaan ontwikkelen
Er kan vervroegde pubertijd optreden, oorzaken hiervan kunnen zijn:
• Vroegtijdig ongecontroleerde GnRH-afgifte. Behandeling: GnRH-agonist of antagonist
• Mutatie in de LH receptor, continue staat van activatie.
• Leydig-cel tumor, hierdoor een verhoogde afgifte van testosteron. De behandeling kan zijn:
het verwijderen van de tumor/testis
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MaaikeBVG. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.95. You're not tied to anything after your purchase.