Summary
Samenvatting H5 Inleiding in de persoonlijkheidspsychologie
- Course
- Institution
- Book
Ideaal voor het vak Algemene Psychologie van het NCOI.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followmaaikeschothorst-emmaneel
Content preview
De rol van persoonlijkheid in het leven van alledagFalse consensus effect - het onterechte idee dat andere mensen ongeveer hetzelfde zijn als wijzelf
(zoals dezelfde mening).
Sekseverschillen in persoonlijkheid
Vrouwen scoren hoger op de eigenschappen vriendelijkheid en neuroticisme. Meisjes zijn ook
zorgvuldiger dan jongens, maar dit verschil verdwijnt op latere leeftijd.
Vrouwen zijn empathischer (accurater dan mannen -> empathic accuracy).
Mannen zijn fysiek en verbaal agressiever. Vrouwen tonen vaker agressie in relaties. Mannen
veroorzaken grotere lichamelijke schade. Vrouwen voelen zich schuldiger over agressie. Indirecte
agressie komt vaker voor bij vrouwen (buitensluiten, rodelen etc.).
Vrouwen ervaren meer negatieve emoties en ervaren emoties intenser. In westerse culturen uiten
vrouwen hun emoties ook makkelijker dan mannen, die zich eerder trots voelen en een hogere
zelfwaardering hebben. Mannen hebben een meer onafhankelijk zelfbeeld. Vrouwen zien zichzelf
meer als onderdeel van een groep of een persoon – interdependent zelfbeeld. Hoe onafhankelijker
mensen zijn, hoe meer zelfwaardering ze meestal hebben.
Mannen lijken iets beter in cognitieve taken en ruimtelijk inzicht, maar dit kun je trainen. Vrouwen
kunnen beter lezen en schrijven. Meisjes doen het beter op school door motivatie en zorgvuldigheid.
Mannen hebben meer behoefte aan seksuele variatie. Vrouwen zijn meer gericht op langdurige
seksuele relaties.
Vrouwen lopen ongeveer twee keer zo veel risico op een depressie. De oorzaken van depressie zijn
bij vrouwen een ervaren gebrek aan liefde, bij mannen teleurstellingen. Probleemgerichte coping
blijkt beter te werken tegen stress dan emotiegerichte coping. Vrouwen zijn eerder geneigd naar
emotie gerichte coping en mannen naar probleemgerichte coping.
Mannen scoren hoger op de dark triad van eigenschappen. De kern is gebrek aan empathie en
eerlijkheid. De drie eigenschappen zijn:
- Machiavellisme – liegen en manipuleren voor eigen gewin zonder schuldgevoel.
- Narcisme – superieur voelen, ijdel, egocentrisch.
- Psychopathie – impulsief en roekeloos, zonder stil te staan bij gevolgen en morele kant.
Theorieën over sekseverschillen
De evolutionaire theorie – overleving en voortplanting. Mannen willen meer seks omdat ze in theorie
meerdere vrouwen per dag kunnen bevruchten, genen succesvol doorgeven. Vrouwen willen een
emotionele band voor de kwetsbare periode van zwangerschap en steun bij opvoeding.
Hormonale theorie – verklaart de verschillen dus mannen en vrouw door hormonale verschillen. Het
probleem is alleen dat het niet zeker is of hormonen het gedrag veroorzaken of dat ze hand in hand
gaan. Hormoonniveaus zijn ook afhankelijk van de omgeving en gebeurtenissen.
Sociale roltheorie – nurture, maatschappelijke normen aangeleerd via straf en belonen. Sekse-
typerend gedrag aangeleerd. Sociaal leren: leren hoe iets moet door te kijken naar wat anderen doen
en dat imiteren. Wat doen de ouders en media? Gedragen naar voorbeelden.
Expectancy value theorie (EVT) – verwachtingen over succes in de taak (expectancies) en de waarde
(value) die men aan de taak hecht. Dit hangt weer af van de opvattingen die men overneemt uit de
sociale omgeving. Minder hoge verwachtingen betekent minder waarde. Selffulfilling prophecy:
negatieve verwachting zorgt voor presteren conform de verwachting.
1
, Genderidentiteit – of iemand zich man of vrouw voelt. Als iemand sterke gevoelens van beide heeft
noemen we het androgyn, wat gepaard gaat met een grotere psychologische flexibiliteit. Geen van
beide voelen is ongedifferentieerd. Wat mannelijk of vrouwelijk is wordt door maatschappij en
cultuur bepaald.
Cultuurverschillen in persoonlijkheid
Het cultuurmodel van Hofstede en Hofstede, kijkt naar vijf waardedimensies waarop culturen van
elkaar kunnen verschillen:
1. Grote of kleine machtsafstand – gelijkheid en statusverschillen, dezelfde rechten. bijv. in
China grote klassenverschillen, in Nederland klein.
2. Hoge of lage onzekerheidsvermijding – hoeveel behoefte er is aan zekerheid (wetgeving en
geloof). Nederland kent een middelmatige onzekerheidsvermijding.
3. Collectivisme of individualisme – banden tussen het individu en de groepen waartoe het
individu behoort. Eigenbelang ondergeschikt aan dat van de groep.
4. Masculiniteit of femininiteit – nadruk op presteren, geld, succes en assertiviteit of nadruk op
zorgen, relaties, zorgzaamheid.
5. Lange of korte termijn gerichtigheid – veel West-Afrikaanse landen plannen niet vooruit,
leven in het hier en nu versus China waar ze ver vooruit plannen.
Cultuurmodel van Pinto
- Fijnmazige cultuur – gedetailleerde gedragsregels voor vrijwel iedere situatie. Traditionele,
arme en niet-westerse culturen, zoals Latijns-Amerika. Valt samen met collectivisme en
onzekerheidsvermijding.
- Grofmazige cultuur – algemene gedragsregels. Regels zelf vertalen naar specifieke situatie.
Nederland en VS. Relatief veel vrijheid het leven zelf in te richten. Individualisme.
- Mixed cultuur – en combinatie van de twee bovenstaande.
De rol van persoonlijkheid in (partner) relaties
Similarity attraction effect – een persoon kiezen waar we veel gelijkenissen mee hebben. Geeft een
goed gevoel en bevestiging. Mensen voelen zich begrepen en minder kans op conflict. Cliënten zijn
meer tevreden over therapeuten die op hen lijken en hetzelfde geldt voor op de werkvloer.
Convergentie – wanneer personen lang samen zijn zullen ze ook meer op elkaar gaan lijken.
Bij te veel gelijkenissen kan gevoel van competitie en afgunst ontstaan, omdat mensen ook uniek
willen zijn en zich willen onderscheiden.
Neuroticisme is meestal niet goed voor een relatie. Dit zorgt voor meer stress en relatieproblemen.
Positieve eigenschapen voor een relatie: niet erg neurotisch, vriendelijk, zorgvuldig en extravert.
Hechtingsstijlen
Een kind wil lichamelijk en emotioneel overleven. Daarom is veiligheid en geborgenheid van ouders
belangrijk. Op drie manieren kunnen ouders reageren op de behoefte van hun kind: responsief
(attent, lief en begripvol), weinig responsief (afstandelijk, afwijzend, verwaarlozing), wisselend
responsief (als ouder tijd/zin heeft).
Eenmaal uit de gezinsomgeving kunnen positieve ervaringen met anderen ervoor zorgen dat mensen
hun ideeën bijstellen en een zekerder hechtingsstijl ontwikkelen. Vaak hanteren we een mengeling
van hechtingsstijlen, waarbij één stijl dominant is. Ook kan de hechtingsstijl per persoon verschillen.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maaikeschothorst-emmaneel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now