Levensbeschouwing: religie, atheïsme en samenleving (UA.20_1004CPGVKA)
Institution
Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van het vak levensbeschouwing: religie, atheïsme en samenleving dat gegeven wordt als keuzevak (korfvakken) in de 3e bachelor aan de UA. Samenvatting van alle lessen. Behaald resultaat: 15/20
Levensbeschouwing: religie, atheïsme en samenleving (UA.20_1004CPGVKA)
All documents for this subject (1)
1
review
By: tinneadriaensen • 3 year ago
Seller
Follow
pauliena
Reviews received
Content preview
LEVENSBESCHOUWING: RELIGIE, ATHEÏSME
EN SAMENLEVING
INTRODUCTIE
à UAntwerpen is een actief pluralistische universiteit
- KUL = katholieke universiteit Leuven
- VUB = vrije universiteit Brussel: verwijst naar humanisme
- UGent = neutraal want het is een overheidsinstelling
- UA is een fusie-universiteit, hiervoor waren er 3 universiteiten die een andere
levensbeschouwelijke kleur hadden. Bij de fusie heeft men dan gekozen voor actief
pluralisme
ð Actief pluralisme = zelf geen levensbeschouwing maar een houding van de UA ten aanzien
van levensbeschouwingen
Pieter Gillis
= humanist uit begin 16e eeuw
à Vriend van Thomas More en Erasmus
- Thomas More: raadgever van Hendrik de 8e (koning van Engeland)
o Bekend als de auteur van Utopia à Utopia begint met de brief van Thomas More
aan Pieter Gillis (Utopia is ook opgedragen aan Pieter Gillis).
o Thomas More was in Brugge als raadgever van de koning en de onderhandelingen
liepen vast waardoor men een pauze inlaste. Thomas More kwam naar Antwerpen
en komt op bezoek bij Pieter Gillis, op zondagvoormiddag gaan ze naar de mis en als
ze buiten komen dan zien ze op het plein voor de kerk Hithlodeus (= Latijn voor
verhalenverteller), deze vertelt hen over het eiland Utopia.
§ Utopia à Eutopos = een goed plaats, maar ook utopos = geen plaats à dit
maakt duidelijk dat het een compleet fictief verhaal is
o Schilderij gemaakt door Kwinten Metsys, dit was een belangrijke
kunstenaar in begin 16e eeuw à gemaakt als cadeau voor Thomas More
- Erasmus: bekend humanist in de 16e eeuw, was 1 van de eerste intellectuelen die
Europa rondtrok
o Erasmus uitwisselingsprogramma heeft deze naam gekregen omdat hij
de eerste was die Europa rondgereist had
o Als hij in Antwerpen was verbleef hij bij Pieter Gillis
1
,à In het vak levensbeschouwing kijken we vanuit een
buitenperspectief = binnen tradities bestaat er veel
diversiteit en dit kan je waarnemen als buitenstaander.
Als je vanuit het buitenperspectief naar de verschillende
levensbeschouwingen kijkt, zie je dat er niet alleen
diversiteit is tussen de levensbeschouwelijke tradities
maar ook verschil tussen de historische periodes.
- Het christendom is een containerbegrip want
het staat voor verschillende tradities, binnen deze tradities is er nog veel diversiteit
- Binnen een traditie zoals de katholieke kerk zijn er ook vaak historische verschillen
Zou de wereld er beter of slechter aan toe zijn geweest met of zonder religie?
- Als je religie van buitenaf bekijkt dan komt het naar voor als een zeer ambivalent fenomeen.
Het kan het beste maar ook het slechtste in de mensen naar boven halen.
o Bv Pater Damiaan heeft, gedreven door godsdienst, zijn leven op het spel gezet ó
andere mensen hebben zelfmoordaanslagen gedaan in naam van de religie
- Religie is liefde, godsdienst is goed en alles wat niet goed is heeft niets met godsdienst te
maken à dit kan je vinden als je kijkt naar religie vanuit een binnenperspectief maar als je
vanuit een buitenperspectief kijkt moet je toegeven dat religie heel ambivalent is
LEVENSBESCHOUWELIJKE LANDSCHAP
à Levensbeschouwing en samenleving: we bestuderen levensbeschouwing om onze samenleving
die we vandaag hebben beter te leren kennen
Levenbeschouwelijke landschap op wereldvlak
à Als we een extrapolatie doen naar 2060, zal er dan meer of minder aan religie gedaan worden dan
nu het geval is?
- Er zal MEER aan religie gedaan worden dan vandaag.
- Er zijn verschillende boeken die verwarring tonen
o God is dead (Nietsche): dit gaat over het Westen, hier zal religie inderdaad
achteruitgaan maar dit is niet representatief voor wat er op wereldvlak gebeurt
o Seculariseringstheorie = de moderniteit en de wetenschap zullen ervoor zorgen dat
er minder aan religie gedaan zal worden à het blijkt dat dit zich enkel in het Westen
voordoet en in de VS maar in veel andere regio(s in de wereld is dit niet het geval
o God is back: rare titel want God is nooit weggeweest
o Desecularisering
2
,à PEW report (EXAMEN)
- 31,5% (1/3e) van de wereldbevolking is christelijk
- 23,2% (1/4e) van de wereldbevolking is moslim
- 15% hindoes
- 16% unafiliated = deze mensen behoren tot geen
van de grote godsdiensten en wereldreligies
o Er zijn minder atheïsten dan unafiliated à
hoeveel atheïsten er zijn op deze wereld
weten we niet maar ze behoren tot de
unafiliated (dus minder dan 16%)
o Ook mensen die niet geloven in de god van
de katholieke kerk of van de islam maar die
wel denken dat er iets is en het niet kunnen
benoemen = ietsisten , behoren ook tot
deze groep
- 7% boeddhisme
- Jodendom wordt een wereldgodsdienst genoemd maar numeriek gezien is het geen
wereldgodsdienst
o Klein percentage van de wereldbevolking hangt deze traditie aan
o Het wordt als een wereldgodsdienst beschouwd omdat het een van de eerste
monotheïstische godsdiensten is en omdat uit het Jodendom het christendom en in
zekere ook de Islam ontstaan zijn
à Wat voorspelt men?
- Men voorspelt dat het christendom
ongeveer even groot zal blijven, de
islam zal stijgen van 1/4e vandaag
naar 1/3e in 2060
o De islam is de sterkst
groeiende godsdienst op
wereldvlak en dit heeft
vooral te maken met
demografie
o Er zullen meer moslim
kindjes geboren worden in
de komende 30-40 jaar dan
kindjes van andere
godsdiensten (= vergroening
van de bevolking). En het
heeft ook te maken met het
feit dat het
3
, vruchtbaarheidscijfer bij de moslims hoger ligt dan in andere tradities
§ Hierdoor zal de religie een inhaalbeweging maken en even groot wordt als
het christendom
- Christendom is een containerbegrip en gaat niet enkel over de katholieke kerk
o Sommige christelijke kerken stijgen sterk bv evangelische kerken in Midden- en
Zuid-Amerika
- Unafiliated: deze groep zal numeriek stijgen maar procentueel een kleiner deeltje van
bovenstaand taartdiagram innemen
- Boeddhisme daalt een beetje à last van vergrijzing (ó islam)
- Andere religies blijven ongeveer constant
Het gaat niet over religion switching (= mensen die van religie
veranderen) maar over geboortecijfers en demografie
- Het christendom heeft vooral last van religion switching
o Dit heeft vooral te maken met de secularisering
hier in West-Europa à men voorspelt dat in de
komende tijd mensen hun geloof zullen kwijt
geraken
§ Alles wat het christendom verliest aan
percentage gaat naar de groep unafiliated
o Door natural increase zal het christendom blijven
stijgen
à Secularisering te zien: vooral bij
het christendom en niet bij andere
godsdiensten
! Binnen de 50 jaar zal er meer aan religie gedaan worden dan nu het geval is
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pauliena. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.21. You're not tied to anything after your purchase.
