De verpleegkundige als communicator H1;
Communicatie
Referentiekader = Hoe we dingen waarnemen en interpreteren wordt sterk hierdoor bepaald. Dit
bestaat onder meer uit onze waarden, normen, behoeften, kennis en ervaring.
Wat is communicatie? =
Communicatie is de uitwisseling van symbolische informatie die plaatsvindt tussen mensen die zich
van elkaars aanwezigheid bewust zijn. Deze informatie wordt deels bewust, deels onbewust gegeven,
ontvangen en geïnterpreteerd.
Symbolische informatie =
Hiermee wordt zowel de verbale als non-verbale communicatie bedoeld.
Wat is verbaal communiceren?
Verbaal communiceren is alles wat je zegt in woorden. Verbale communicatie kan je manipuleren>
zelf zo draaien zoals je het wilt.
Wat is non-verbaal communiceren?
Non-verbaal is alles qua lichaamstaal:
- Gezichtsuitdrukkingen (mimiek)
- Gebaren
- Intonatie van de stem > dat je bijvoorbeeld zegt ik ben niet boos > dit dan schreeuwend
roepen geeft toch een andere indruk
- Uiterlijk en kleding > open en gesloten houding > armen over elkaar
- Persoonlijke afstand
Non-verbale communicatie is moeilijker onder controle te houden. Het is vaak een afspiegeling van
wat je echt voelt.
’non-verbale communicatie is een systeem van symbolen, teken en gebaren, dat ontwikkeld is en
gebruikt wordt door de leden van een bepaalde cultuur om heel nauwkeurig specifieke boodschappen
tot uitdrukking te brengen’
Universeel teken = bijvoorbeeld wenkbrauwsignaal wanneer je met een vriend(in) in gesprek bent.
Dit geeft aan ‘ik ben een vriend’.
Uitwisselen van symbolische informatie =
- Zender en ontvanger: Om informatie uit te wisselen zijn er twee personen nodig. Beide
personen zijn zender en ontvanger in het gesprek. Beide personen beïnvloeden elkaar tijdens
het gesprek d.m.v. emoties etc.
- In een gesprek met de ander ontvangen we (onbewust) allerlei signalen. Niet vanuit de
gesprekspartner maar ook vanuit de omgeving. Of signalen wel of niet doordringen hangt af
van ons referentiekader en welke betekenis ze voor ons hebben.
Professionele communicatie =
De verpleegkundige heeft vanuit haar functie te maken met de patiënt. Hun relatie is dus
beroepsmatig en krijgt inhoud vanuit de functie.
, De verpleegkundige die beroepsmatig met de patiënt kan communiceren; is alert op de verbale en
non-verbale signalen die de patiënt uitzendt.
De focus van professionele communicatie van de verpleegkundige is gericht op het bevorderen van de
gezondheid, herstel, groei en ontwikkeling, en het voorkomen van ziekte, aandoening of beperking bij
patiënt/cliënt. Wanneer mensen ziek of gehandicapt worden, is de professionele communicatie van
de verpleegkundige gericht op ondersteuning om lijden en pijn te minimaliseren en mensen in staat te
stellen hun ziekte, handicap, de behandeling en de gevolgen daarvan te begrijpen en daarmee om te
gaan. Wanneer de dood nabij is, is professionele communicatie ondersteunend bij het verplegen om
het handhaven van de best mogelijk kwaliteit van leven tot aan het eind mogelijk te maken
Bij professionele communicatie is de communicatie gericht op het realiseren van een duidelijk doel.
Het is gericht op de gezondheidsproblematiek of behandeling.
Hierbij staat het begeleiden van de patiënt centraal. Dit vraagt om openheid aan de kant van de
patiënt. Voorwaarde hiervan is een luisterend oor bieden en een gevoel van veiligheid.
Bij professionele communicatie wordt het referentiekader van de patiënt als uitgangspunt genomen.
Het gaat daarbij om hoe de patiënt de gezondheidsverstoring ervaart en wat dat voor hem betekent.
Vriendschappelijke communicatie =
Hierbij is er geen sprake van een doel. De gevoelens die je voor elkaar hebt, staan centraal in de
communicatie. Het is belangrijk dat beide partijen tot hun recht komen wat betreft het uitwisselen
van gedachten en gevoelens, en dat beiden daarin ook investeren.
Het referentiekader van de verpleegkundige =
Met referentiekader wordt de algemene samenhang van alle factoren bedoeld die voor een persoon,
of zelfs een hele gemeenschap, de psychische werkelijkheid op een zeker ogenblik vormt. Oftewel:
alle regels, normen en waardes die, vaak onbewust, bepalen hoe je iets beoordeelt.
Referentiekader speelt een belangrijke rol bij het interpreteren van de signalen die op ons afkomen.
Waarden en normen =
Onder waarde wordt verstaan: datgene wat belangrijk voor iemand is, wat betekenis voor iemand
heeft. Waarden zijn gebaseerd op persoonlijke ervaringen en op opvoeding.
Onder norm wordt verstaan: Een regel, een maatstaf, wat hoort wel en wat hoort niet. Normen
geven aan hoe je je behoort te gedragen. Normen zijn gebaseerd op persoonlijke en
maatschappelijke waarden.
Maximale nabijheid met behoud van afstand = Hiermee wordt bedoeld dat de verpleegkundige
enerzijds in staat moet zijn zich in te leven in de belevingswereld van de patiënt. Anderzijds wordt
van de verpleegkundige verwacht dat zij de juiste afstand kan bewaren opdat er sprake blijft van een
hulpverlenersrelatie.
Overdracht = is het overbrengen van gevoelens en verwachtingen op anderen. Als de patiënt
gevoelens en verwachtingen overbrengt, noem je het overdracht. Als de verpleegkundige gevoelens
en verwachtingen overbrengt, noem je het tegenoverdracht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller robs1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.