Samenvatting van de stof voor het vak Grondrechten in het arbeidsrecht 2021
75 keer bekeken 2 keer verkocht
Vak
Grondrechten in het arbeidsrecht
Instelling
Universiteit Van Amsterdam (UvA)
Dit is een zeer uitgebreide samenvatting (83 pagina's) van de stof voor het vak Grondrechten in het arbeidsrecht. Ik heb een 8,5 gehaald voor dit vak met deze samenvatting. Het gaat onder meer over vrijheid van meningsuiting, klokkenluiden, AVG, wanneer je je kunt beroepen op grondrechten, Europese...
Hoorcollege grondrechten in het
arbeidsrecht
Klassieke grondrechten (vrijheid van meningsuiting/godsdienst)
Introductie
Wat is het recht op vakantie? Klassiek of sociaal?
-staat opgenomen in art. 7 Richtlijn 2003/88 + in 31 EU Handvest.
-Schimizu/Max-Plank heeft gezegd dat het geen grondrecht is, maar bijzonder
belangrijk beginsel.
“de weigerambtenaar”
Ambtenaren die weigerden om mensen van gelijke geslachten te huwen, op grond
van hun geloof.
-wel of niet ontslaan van die weigerambtenaar?
-bijv. 21 trouwambtenaren, waarvan 1 weigert. Moet je die ene ontslaan?
-art. 6 Gw (godsdienstvrijheid/gewetensvrijheid) botst met 1 Gw
(discriminatieverbod).
-1e beroept ambtenaar zich op, 2e beroept Gemeente zich op.
-rechter zegt: man is terecht ontslagen.
Man die weigert bierkratjes op te tillen op zijn werk
-ontslaan of niet?
-nou eerst herplaatsingsonderzoek doen, kan hij naar de versafdeling?
-zo niet, ontslaan wegens gewetensbezwaren 7:699 lid 3 sub f BW
Voorbeelden:
19 Gw
Lid 1 bevordering van de werkgelegenheid door overheid
Lid 2 bescherming van rechtspositie werknemer
Lid 3 recht op vrije arbeidskeuze
→ beperkt door bijv. concurrentiebeding.
21 Gw: de zorg v.d. overheid is gericht op de bewoonbaarheid van het land en
bescherming en verbetering van het leefmilieu
→ maar toch kan je niet afdwingen dat er oude benzineslurpende
gasuitlatende auto’s v.d. weg worden gehaald.
,Klassieke grondrechten in Gw. = terughoudende overheid.
Functie
-het zijn afdwingbare rechten
-kun je eigenlijk niet in de belangenafweging betrekken: want op het moment dat dat
gebeurt, dan wordt er een grondrecht minder belangrijk gevonden dan het andere
grondrecht en dat kan ertoe leiden dat grondrechten minder belangrijk worden.
=
Grondrechten niet rechtstreeks toepasbaar in een horizontale verhouding → de
beperkingsgrondslag leent zich daarvoor immers niet. Het moet gaan om een beperking bij
wet, die wetgever in een verticale verhouding kan uitvaardigen. In horizontale verhoudingen
is dat ondenkbaar; een belangenafweging moet plaatsvinden. Als grondrechten bij een
belangenafweging worden betrokken, loopt je het risico dat ze worden ‘weggewogen’ en dit is
niet wat past bij een grondrecht als je kijkt naar het karakter van z’n recht.
-in verticale verhoudingen alleen bij of krachtens wet beperken.
=directe werking grondrechten
-in horizontale verhouding kun je niet beperken: want leidt tot verwatering van het
belang van grondrechten
=alleen indirecte werking grondrechten
Staatrechtelijke leer:
Klassieke grondrechten zijn:
-onveranderlijk
-mogen niet in
belangenafweging worden
betrokken
-alleen beperkt worden bij of
krachtens wet.
Visie Verhulp:
-grondrechten worden soms
wel in de belangenafweging betrokken
(zie brugwachters)
-grondrechten worden naarmate verandering van tijd anders geïnterpreteerd
(zie janmaat vs. wilders)
Goed werkgeverschap
Een goed werkgever houdt rekening met de achterliggende gedachte van een
grondrecht. Die gedachte erachter is fundamenteel, maar het grondrecht zelf niet. Je
kunt je als werknemer niet rechtstreeks beroepen tegenover andere werkgever, maar
wel zeggen ik vind het geen goed werkgeverschap.
Belang grondrechten
→zwaarwegend maatschappelijk belang: participatie aan de democratische
rechtstaat
-we moeten kunnen zeggen wat we vinden over van alles, als we die ruimte niet
hebben doordat die grondrechten wegvallen, hebben we maatschappelijk een groot
probleem.
Bijv. wat vinden we over coronamaatregels / wettelijk voorstel.
,→ alle grondrechten even belangrijk? Ja, geen rangorde. Er vindt geen inhoudelijke
toets plaats, ook niet als direct kenbaar is wat de maatschappelijke waarde van de
uiting is.
→ zwaarwegend persoonlijk individueel belang: je moet je niet tekort gedaan voelen
als individu, je moet je persoonlijke opvatting kunnen ventileren.
Verband met maatschappelijk belang: als iedereen vrij kan zeggen wat hij of zij vindt,
dan pas je binnen een maatschappelijke opvatting en dat is weer van belang voor
democratisch proces.
Klassieke grondrechten in Verdragen
Verenigde Naties
Commissie voor de Rechten van de mens:
-1946 international bill of rights
-1948 UVRM: universele verklaring van de rechten v.d. mens
-niet afdwingbaar, rechten zijn daarom in twee verdragen
onderverdeeld:
1.IVBPR:
Burgerrechten en politieke rechten
2. IVESCR
Economische, sociale en culturele rechten
8 kernverdragen ILO
1. recht op verenigingsvrijheid conventie 87
2. recht op collectief onderhandelen 98
3. verbod van kinderarbeid 138, 182
4. verbod van dwangarbeid 29, 105
5. verbod van discriminatie op de werkplek 100, 111
6. Verdrag nr. 189: Domestic Workers Convention
-heeft Nederland niet geratificeerd: in NL is huishoudelijk personeel uitgesloten van
bepaalde wetten.
-verdrag voor huishoudelijk personeel
, Europees Verdrag Voor de Rechten van de Mens EVRM
=Raad v. Europa
Burgerlijke en politieke rechten (ook in handvest VN)
Inhoud:
Art. 6 recht op een eerlijk proces
Art. 8 bescherming privéleven Uitspraak Lopéz Ribalda
Art. 9 Vrijheid van godsdienst
Art. 10 Vrijheid van meningsuiting.
Art. 11 vrijheid van vereniging
Art. 14 Discriminatieverbod
Art. 41 Schadevergoeding (als je een zaak wint bij EHRM)
Art. 1 Eerste Protocol: bescherming van eigendom
(Vaak aan de orde indien er een wet met terugwerkende kracht in werking treedt.)
EHRM
-alle nationale rechtsmiddelen moeten zijn uitgeput
-zaak tegen de staat, niet tegen de werkgever. Staat is dan ook aansprakelijk voor
onrechtmatige wetgeving of voor onrechtmatige rechtspraak
-individuen kunnen een zaak voorleggen aan EHRM
Europees Sociaal Handvest ESH =Raad van
Europa
Sociale en economische rechten.
Inhoud:
* Recht op arbeid *vrijheid van organisatie
* Billijke arbeidsvoorwaarden *collectief onderhandelen
* Billijke beloning * stakingsrecht (art. 6 aanhef lid 4 jo. art. G
ESH)
ESCR
-ziet op naleven van ESH
-jaarlijkse rapportages.
-vakbonden en NGO’s kunnen een klacht indienen bij ESCR.
-individuen kunnen geen klacht indienen.
Doorwerking van internationale verdragen in het Nederlandse recht
93 Gw = directe werking van verdragen die naar haar inhoud een ieder kunnen
verbinden
94 Gw = die bepalingen prevaleren over het nationale recht
Let op: sociale grondrechten zijn vaak niet ‘een ieder verbindend’ maar slechts
instructie aan de overheid.
-> Behalve art. 6 lid 4 ESH, dat is wel direct horizontaal werkend.
-> nationale rechters proberen ook vaak via open normen verdragen toe te passen:
Bijv. via 7:611 BW of 6:248 BW (dan werkt verdrag indirect door
belangenafweging).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kvb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $16.84. Je zit daarna nergens aan vast.
