Anatomie van de lever:
De lever is een orgaan met veel verschillende functies. Behalve de aanmaak van galvloeistof
vindt hier ook de opslag van vitaminen en mineralen plaats. In de lever worden veel belangrijke
stoffen geproduceerd zoals eiwitten en vetten. Daarnaast maakt de lever giftige stoffen en
medicijnen onschadelijk en speelt de lever een belangrijke rol bij de energiehuishouding. De
lever heeft een grote reservecapaciteit en een groot herstelvermogen. Als een deel van de
lever verwijderd wordt, groeit het resterende deel weer aan. Een voorwaarde hiervoor is dat
het achtergebleven deel van de lever gezond en groot genoeg is. Vanwege de grote
reservecapaciteit van de lever geven leverziektes vaak pas in een laat stadium problemen. In
een vroeg stadium hebben veel mensen met leverziekten geen klachten. Dit komt doordat het
gezonde deel van de lever de verschillende functies goed genoeg kan uitvoeren. De lever ligt
rechtsboven in de buikholte, tegen het middenrif en onder de ribben. Bij volwassen mensen
weegt de lever ongeveer anderhalve kilo en is bijna zo groot als een voetbal.
Wat is Levercirrose?
Bij levercirrose is er littekenweefsel aanwezig in de lever, wat de structuur van de lever heeft
aangetast. Hierdoor gaan cellen eerst ontsteken en daarna sterven ze af. De afgestorven
levercellen worden vervolgens vervangen door littekenweefsel. De lever raakt steeds meer
beschadigd en gaat minder goed werken. Om het functieverlies van de lever te compenseren,
gaan de gezonde cellen zich delen. Bij beginnende levercirrose kan de lever daardoor eerst
groter worden. In een later stadium wordt de lever juist weer kleiner. De littekenvorming en
aantasting van de lever kan zich steeds verder uitbreiden, zolang de oorzaak niet wordt
weggenomen. Het is belangrijk dit proces op tijd te stoppen. Als er te veel gezond leverweefsel
verdwijnt en het bloed niet meer goed door de lever kan stromen, ontstaan er ernstige
problemen. Door op tijd de oorzaak te behandelen, kan levercirrose weer verdwijnen en
kunnen complicaties voorkomen worden. Als de oorzaak van levercirrose niet te behandelen
is, kan de levercirrose zich steeds verder uitbreiden. Uiteindelijk kan dit leiden tot leverfalen.
Oorzaak:
Dit kan komen door een chronische infectie, een vergiftiging of een chronische (lever)ziekte.
Enkele chronische ziekten die uiteindelijk kunnen leiden tot levercirrose zijn: chronische
hepatitis B, C of D, auto-immuun-hepatitis, Primaire Biliaire Cholangitis, Primaire
Scleroserende Cholangitis, chronische ontsteking door vervetting van de lever, chronische
leverbeschadiging door langdurig alcoholgebruik of hemochromatose (ijzerstapelingsziekte).
Klachten:
Levercirrose ontstaat langzaam. In het begin zijn er vaak niet of nauwelijks klachten of
symptomen. Deze ontstaan pas als de lever meer beschadigd raakt. Als de lever door
levercirrose zijn functie niet meer goed kan uitvoeren, kunnen er ernstige problemen ontstaan.
Levercirrose kan leiden tot een verhoogde druk in de bloedvaten van de lever. Hierdoor
ontstaat stuwing. Door deze stuwing in de bloedvaten neemt de druk in de poortader toe. De
poortader is het bloedvat dat bloed naar de lever aanvoert. Deze toenemende druk in de
poortader wordt ‘portale hypertensie’ genoemd. Klachten en symptomen zijn vaak in elk geval
weer anders maar de klachten en symptomen die kunnen ontstaan bij levercirrose zijn:
misselijkheid, verminderde eetlust, gewichtsverlies, verlies van spiermassa, vermoeidheid en
zwakte, buikpijn, geelzucht, jeuk, slechte adem, kleine spinvormige bloedvaatjes op de borst
en bovenarmen, donkere plekken in het gezicht en rode handpalmen, stoppen van menstruatie
bij vrouwen en borstvorming, en een erectiestoornis bij mannen.
, MAAG DARM LEVER AFDELING
Behandeling:
De behandeling van levercirrose is gericht op het stoppen van het proces van levercirrose, het
voorkomen van complicaties en het verminderen van klachten. Als levercirrose in een vroeg
stadium wordt vastgesteld, kan er nog een herstel van de leverfunctie optreden. Een
alcoholverbod en goede voedingsadviezen om ondervoeding tegen te gaan en de spiermassa
op pijl te houden, kunnen dan helpen. De schade aan de lever kan herstellen als de oorzaak
van de levercirrose behandeld kan worden. Door de oorzaak te behandelen wordt de
resterende leverfunctie behouden en verbeterd. Als de ziekte die de levercirrose veroorzaakt
onder controle is of geneest, stopt de vorming van nieuw littekenweefsel en beschadigt de
lever niet verder. Kan de oorzaak van de levercirrose niet behandeld worden, dan kan de
ziekte zich uitbreiden en ontstaat er steeds meer littekenweefsel. Levercirrose kan jarenlang
stabiel blijven, maar ook steeds erger worden. Uiteindelijk kan levercirrose tot leverfalen
leiden. Als een te groot deel van de lever beschadigd is, is een levertransplantatie nog de
enige mogelijkheid. Dit is een grote operatie met kans op complicaties.
Verpleegkundige observaties bij levercirrose:
- De temperatuur van de zorgvrager. Dit kan een teken zijn van een ontsteking.
- Geeft de zorgvrager veel pijn aan in de bovenbuik.
- Observeren eetlust en gewicht.
- Observeren gele kleur van de huid en het oogwit. Dit komt door het ophopen van
bilirubine (afvalstof oude rode bloedcellen).
- Observatie sufheid en verwardheid. Bij verwardheid wordt de hersenfunctie aangetast
door ophoping van giftige stoffen (ammoniak) in het bloed die normaliter door de lever
worden verwijderd.
- Jeuk door ophoping van toxines (giftige stoffen).
- Vocht dat uit de bloedbaan lekt en zich in de benen (enkeloedeem) en de buik (ascites)
ophoopt.
Verpleegkundige interventies bij levercirrose:
- Het meten van de vitale functies 3x daags – Aan de hand van de metingen is te zien
of het goed gaat met de zorgvrager. Wijken de metingen af, schakelen we de arts in.
Ook wanneer de metingen goed zijn, maar we hebben een “niet pluis-gevoel”
schakelen we de arts in.
- Toedienen van antibiotica in het geval van een infectie.
- Per order arts onderzoeken plannen de onderzoeken worden ingepland om de
diagnose te stellen. Bijvoorbeeld bloedonderzoek, een echo, gastroscopie of ct – scan.
- Toedienen vocht afdrijvende middelen (diureticum) in het geval van vocht in de buik.
- Pijnscore (VAS) 3x daags bijhouden.
- In gesprek gaan met de zorgvrager over hoe hij/zij zich voelt, soms is levercirrose een
gevolg van een alcoholverslaving. Hier kan je met de zorgvrager over in gesprek gaan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Stanja. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.82. You're not tied to anything after your purchase.
