Summary
samenvatting tijdvak 5, 4/5 havo Feniks
- Course
- Level
- Book
deze samenvatting gaat over tijdvak 5, er zit ook een begrippenlijst en afbeeldingen bij! 4/5 havo, boek: Feniks
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
julia0307
Content preview
Tijdvak 5 samenvattingFeniks 4/5 havo geschiedenis. 1500-1600
In dit tijdvak gaat het over ontdekkers en hervormers, de vroegmoderne tijd. De handel nam toe en
zorgde voor culturele uitwisseling en het Christendom werd verspreid, dat zorgde ervoor dat de
Europeanen de wereld gingen verkennen. Er ontstond een nieuwe manier van denken en het leven
op aarde werd belangrijker dan het leven na de dood. Ook ontstond er kritiek op de kerk wat
uiteindelijk leidde tot splitsing van de kerk.
Paragraaf 5.1
Renaissance in Italië
In het noorden van Italië ging de handel goed, daardoor waren er relatief rijke
mensen/handelaren.
Reden renaissance Italië:
Groep geïnteresseerde mensen voor het laten maken van kunst. ( bewondering voor
de klassieke oudheid, huizen en paleizen laten verfraaien)
Veel klassiek erfgoed
Humanisme
In de middeleeuwen werd veel nagedacht, de denkwereld van toen was gericht op geloof en zorg na
de dood.
Filosofen/intellectuelen discussieerden over politiek, godsdienst en moraal. Zo leerden ze de wereld
beter begrijpen.
Levenshouding: humanisme
Humanisten bediscussieerden ook kerkelijke zaken --> Erasmus wilde een vertaling van de bijbel
maken, gaandeweg ontdekte hij vertaal fouten in de Vulgaat. Dat bracht de kerk in problemen
Sommige humanisten bestudeerde de mens als biologisch wezen - theorieën van de oudheid
Paragraaf 5.2
Wereldbeeld 1450 Europeanen
In 1450 een gedailtilleerdere kaart van het Middellands zeegebied (Europa, Noord-
Afrika en stukjes van Azië)
Er was nog geen complete wereldkaart, Toscanelli combineerde kaarten en kennis.
Handel werd steeds internationaler. Handelswaren naar Brugge --> knooppunt
handelsnetwerken.
Portugezen gaan voor
Aziatische producten in Spanje en Portugal erg duur, handel met Indië goedkoper maar
een onmogelijke landroute. De Arabieren en Ottomanen die wel die landroute hadden
weigerden toegang.
Dus organiseerden de Portugese koningen vaarroutes/ontdekkingsreizen. < 1488
Bartholomeus Diaz zuidpunt Afrika> < 1497 Vasco da Gama westkust India>
Toen hadden ze een zeeroute gevonden, vanuit factorijen dreven ze handel met de
inheemse bevolking.
, Spanje volgt Portugal
Christoffel Columbus kende de kaart van Toscanelli, hij meende dat hij via het westen
Indië kon bereiken. De Spaanse koning en koningin hadden interesse. In 1942 kon hij
met drie schepen op reis, na 5 weken arriveerde hij in de Caraïben. Hij noemde de
inwoners Indianen.
In 1494 voerde de paus het Verdrag van Tordesillas in om te voorkomen dat Spanje en
Portugal ruzie kregen. --> Spanje kreeg de westelijke helft en Portugal kreeg de
oostelijke helft.
De ontdekkingsreiziger Vespucci verkende enkele jaren na de reis van Columbus Zuid-
Amerika. Het bleek dus dat de oostpunt van Zuid-Amerika veel oostelijker lag dan
waarvan het sluiten van het verdrag van Tordesillas , daardoor kwam Brazilië
onbedoeld in Portugese handen
Ondergang van de Azteken
Conquistadores (verarmde Spaanse adel) trokken gewapend het binnenland binnen
van Amerika. <Herman Cortes 1519> viel het gebied van de Azteken binnen. De
conquistadores sloten bondgenootschappen met de inheemse stammen die vijanden
waren met de Azteken.
Er stierven veel Azteken doordat de Spanjaarden modernere wapens hadden en de
ziektekiemen die ze bij zich hadden. Na twee jaar gaven zich over, de
handelsnetwerken en steden etc. was vrijwel niets van over.
Spanje koloniseert Amerika
Conquistadores die gebieden veroverden kregen als beloning landgoederen. De lokale
Indianen werkten verplicht in plantages en mijnen, de uitbuiting zorgde voor veel
slachtoffers.
De pleidooi van De Las Casas (indianen sparen, Afrikaanse slaven) leidde in 1542 tot
nieuwe wetten. De Indiaan was een volwaardig mens als hij zich tot het christendom
bekeerd. In praktijk hielp de wetten niet.
Trans-Atlantische slavenhandel --> Afrikaanse slaven werden naar Amerika vervoerd.
De Spaanse overheid organiseerde het bestuur van de kolonie.
Het gebied was groot en had slechte verbindingen, bewoners hielden zich niet aan de
wetten. De samenleving werd ingedeeld op afkomst.
Gevolgen
De ontdekking van Columbus had rampzalige gevolgen voor de indianen, 90 % stierf.
Veel Indianen werden bekeerd tot het christendom.
Driehoeks handel tussen Europa, Afrika en Amerika.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julia0307. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.30. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50990 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now