Summary
Samenvatting Literatuurgeschiedenis havo 5
- Course
- Level
- Book
Overzichtelijke samenvatting, lesaantekeningen en antwoorden op belangrijkste vragen uit het boek!
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
reneedu
Reviews received
Content preview
Cursus 9-In de 18e eeuw was het streven van de burgerij naar politieke invloed en onafhankelijkheid
een drijvende kracht achter de Amerikaanse vrijheidsoorlog en de Franse Revolutie.
-In de 19e eeuw werd het nationalisme belangrijk.
-Einde 18e eeuw maakte de Bataafse Republiek een einde aan de Republiek van de Zeven
Verenigde Nederlanden. In de 19e eeuw werd Nederland een koninkrijk.
-In de 18e eeuw lag de macht nog bij de regenten. Door de nieuwe grondwet van Thorbecke
werd Nederland een parlementaire democratie.
-In de 19e eeuw brak in Nederland de moderne tijd aan.
-De verlichting benadrukte het belang van de ratio: het vermogen om zelfstandig en kritisch
na te denken.
-De kunst in de 18e werd gemaakt in opdracht, het moest een les bevatten.
-De kunst in de 19e eeuw werd steeds minder in opdracht gemaakt, kunst hoefde niet langer
een les te bevatten.
-De kunst in de 19e eeuw heeft verschillende stromingen. De romantiek benadrukte gevoel,
onvrede en verbeelding. Het realisme streefde ernaar de werkelijkheid weer te geven. Het
impressionisme suggereerde een momentopname van het moderne leven te presenteren.
Nederlandse literatuur geschiedenis (1800-heden)
Literatuurgeschiedenis als ideeëngeschiedenis:
Periode wereldtabel idee taal
Middeleeuwen theocentrisch “God is het middelpunt van de wereld” Middel-Nederlands
17e eeuw humanistisch “De mens is het middelpunt van de wereld” Nieuw-Nederlands
,18e eeuw rationalistisch “De wereld en de mens zijn maakbaar, geloof in het verstand” *
20e eeuw modernistisch “Geloof in verschillende werkelijkheden, werkelijkheid verbrokkeld”
postmodernistisch “De werkelijkheid kan niet worden gekend, geloof alles van relatief is”
21e eeuw algoritmisch “De werkelijkheid kunnen we zelf vormen”
Kenmerken van de Middel-Nederlandse literatuur:
-Schrijvers werkten in opdracht.
-Schrijvers willen vermaken en iets leren.
-Voorleescultuur: Middeleeuwse teksten worden voorgedragen.
-Tot de boekdrukkunst (1445) werden boeken met de hand geschreven.
-Teksten staan vol (religieuze) symboliek.
-Bekende auteurs Middel-Nederlandse literatuur:
*Karel en de Elegast (ridderroman)
*Van den Vos Reynaerde (dierengedicht)
Kenmerken van de 17e eeuwse literatuur:
-Teksten werden steeds meer als het gedrukte werk van een individuele auteur op de markt
gebracht.
-Schrijvers waren opvoeders en opinievormers, maar nooit ondermijnend of revolutionair: zij
verdedigden christelijke en humanistische levensidealen.
-De opkomst van Renaissance literatuur.
-Bekende auteurs 17e eeuw literatuur:
*Erasmus
Kunst in de 18e en 19e eeuw:
-Het is de tijd van de Verlichting: onderwerpen als onderwijs, opvoeding en kennis waren
destijds erg belangrijke onderwerpen.
-Een bekende auteur uit de 18e eeuw is Hieronymus van Alphen, hij staat vooral bekend om
zijn literatuur voor kinderen.
, -Kunstenaars zijn opvoeders en opinievormers en zij werken veelal in opdracht in de 18 e
eeuw. In de 19e eeuw werd steeds minder in opdracht gemaakt: kunst hoefde niet langer
een les te bevatten.
-Er wordt steeds minder gebruik gemaakt van symboliek.
Literaire stromingen en hun kenmerken in de 18e en 19e eeuw:
Etymologie=
Wetenschap die de geschiedenis en herkomst van woorden bestudeert.
* Romantiek, 19e eeuw, “De werkelijkheid moet worden doorvoeld, geloof in gevoel”.
De Romantiek ontstaat onder andere uit Weltschmerz (lijden aan de wereld), een gevoel
opgewekt door revoluties, armoede, grote kloof tussen arm en rijk.
Neoromantiek: Escapisme: de werkelijkheid willen ontvluchten. Hoofdpersonen hebben
bijna niet te gedreven verlangen.
Kenmerken:
-Verzet: persoonlijke vrijheidsdrang, rebelisme en kritiek.
-Humor: humor als verdedigingsmiddel bij gevoelens van onvrede.
-Liefde voor de natuur: terug naar de zuiverheid van de natuur; verhalen over
ontdekkingsreizen en over vreemde volkeren waren zeer in trek.
-Belangstelling voor het verleden: historische belangstelling (vooral Middeleeuwen).
-Aandacht voor droom en fantasie: verhalen over geheimzinnige gevoelens, mysterieuze
verlangens, angstvisioenen en obsessie voor de dood.
* Realisme, 19e eeuw, “De werkelijkheid moet zo realistisch mogelijk worden benaderd,
geloof in waarneming”.
De zware Romantiek is niet bij iedereen geliefd: veel lezers willen meer evenwicht tussen
verstand en gevoel. Het Realisme is een tegenreactie op de Romantiek.
Kenmerken:
-Een poging de werkelijkheid zo authentiek mogelijk weer te geven: verhalen over het
allerdaagse leven in het teken van deugdzaamheid, godsdienst en vaderland.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller reneedu. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.98. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now