Summary
Samenvatting Mens & mensenrechten (h1 t/m 14 + 17)
- Course
- Institution
- Book
Hele goede samenvatting van het boek. Overzichtelijk!
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
28 reviews
By: elias_0093 • 2 year ago
By: rc1 • 3 year ago
Very concise
By: daveymeeng • 4 year ago
By: h_us_na • 4 year ago
By: yasmin_heijink • 4 year ago
By: BlackberrygebruikerSammie • 5 year ago
-
By: nvrijsen • 5 year ago
Seller
Follow
ebru26
Reviews received
Content preview
Samenvatting Mens &mensenrechten (h1 t/m 14 + 17)
geschreven door:
ebru26
De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen
Op Stuvia vind je het grootste aanbod aan samenvattingen en collegeaantekeningen. De
documenten zijn geschreven door jouw medestudenten, specifiek voor jouw opleiding!
www.stuvia.com
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen
Samenvatting mens & mensenrechten (basisboek rechtsfilosofie)
Hoofdstuk 1: rechtsfilosofie en mensenrechten
Rechtsfilosofie is onderdeel van 2 academische disciplines:
1. Filosofie
2. Rechtsgeleerdheid
Filosofie: de a) theoretische aangelegenheid die zich bezighoudt met vraagstukken zoals die over de mogelijkheid van
kennis en wetenschap en b) praktische aangelegenheid die zich bezigt met de mogelijkheid van het goede voor mens
en samenleving
Filosofie = wetenschap. Belangrijke grondleggers hierbij zijn Aristoteles en Kant.
Praktische filosofie: filosofie over de praktijken waarin mensen verwikkeld zijn, filosofie over het handelen van
mensen > wordt ook vaak ‘ethiek’ genoemd. Ethiek stamt af van het Griekse woord ‘ethos’ (gewoonte/zeden).
Ethiek: de manier waarop we in onze omgeving met elkaar en met onszelf omgaan. Gaat over vragen over goed en
kwaad.
Rechtsfilosofie
Rechtsfilosofie = onderdeel van de praktische filosofie/ethiek. Richt zich op vragen m.b.t. de juridische inrichting van
de samenleving. Onderscheid tussen praktische filosofie & rechtsgeleerdheid: praktische filosofie richt zich op het
goede van de mensen als privépersoon en burger in de politieke sfeer vs. rechtsfilosofie waarbij de burger in politieke
sfeer centraal staat.
De mogelijkheid van een mens om een goed leven te leiden wordt bepaald door het milieu en samenleving waarin
hij/zij wordt geboren > daarmee kunnen burgers en mensen niet van elkaar worden gescheiden
De rechtsfilosoof is op zoek naar een moreel goede en juridische inrichting van de samenleving > raakvlak met de
politiek(e filosofie).
Rechtsfilosofie gaat ‘over’ het recht > er wordt van ‘buitenaf’ naar het recht gekeken.
Rechtsfilosofie is descriptief, niet prescriptief: het gaat namelijk vooral om de waarden die in het recht een rol spelen.
Tegenwoordig zoekt men de waarden van het recht en het criterium om te bepalen wat rechtvaardigheid is in de
mensenrechten.
Simpele definitie van Recht: wanneer het gaat om conflicterende aanspraken (die conflicten moeten worden
opgelost. Heeft vaak te maken met hoe men vindt dat recht moet worden begrepen) en conflicterende waarden.
: vanwege deze moeilijkheden kiezen velen voor een beperkte definitie van recht, het positieve recht, maar deze kent
3 problemen:
1. Het begrip ‘recht’ neemt het begrip ‘bevoegdheid’ met zich mee
2. Een simpele definitie van recht zegt dat het recht uit regels bestaat, uit algemene bepalingen die op concrete
gevallen moeten worden toegepast. In de huidige samenleving is dat onmogelijk. Ook bestaat er een
taakverdeling. De uitkomst van een rechtsconflict wordt in de praktijk niet bepaald door de regel, maar door
de wijze waarop dat conflict door een rechter in bepaalde concrete omstandigheden wordt geïnterpreteerd.
3. De simpele definitie van recht spreekt over een onderscheid tussen regelende en afdwingende regels > dat
verwijst naar het onderscheid tussen vrijwillig verkeer van burgers vs. onvrijwillig verkeer.
Een simpele definitie van het recht schept uiteindelijk wel duidelijkheid over de status van het recht. Toch is er
aandacht nodig voor een klassieke tegenstelling: het positivisme vs. natuurrecht. Het onderscheid gaat onver de
vraag: bestaat er een noodzakelijk verband tussen de rechtsorde en morele normen? Natuurrecht: ja, positivisme: nee. >
is het recht geldig als het niet aan bepaalde minimale morele voorwaarden voldoet? Natuurrecht: nee, positivisme: ja.
De tegenstellingen (positivisme en natuurrecht) geven antwoord op twee vragen:
- Is het recht willekeurig ingesteld of is het aan een hogere norm gebonden?
- Reflecteert het recht altijd op de morele opvattingen binnen de maatschappij? (sociologisch)
Positivisme
Positivisme: sterk onderscheid tussen het recht zoals het is en zoals het volgens morele opvattingen behoort te zijn,
de vraag naar rechtvaardigheid maakt geen deel uit van wat als recht geldt
Volgens het positivisme maakt de vraag naar de morele fundering geen deel uit van het recht > de vraag naar de
fundering van het recht moet anders worden beantwoord, namelijk door te kijken of er een norm is gesteld of wordt
gehandhaafd. De rechtsnorm wordt zowel van buitenaf als van binnenuit afgedwongen.
John Austin: beweerde dat het recht een geheel van bevelen is zoals dat door een soeverein is ‘gesteld’ en dat
gewoonlijk wordt opgevolgd > het recht bestaat volgens deze benadering uit 3 componenten:
1. Gesteld door een instantie die daartoe in staat is
2. De instantie is zelf niet aan normen onderworpen, maar kan ze wel afdwingen
3. Het gestelde heeft het karakter van een bevel dat men gehoorzaamt, dus niet slechts aansporing
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen
Natuurrecht
Natuurrecht: visie waarin het noodzakelijk verband van het positieve recht met de ethiek (rechtvaardigheid) wordt
benadrukt
2 Argumenten die men tegen het positivisme kan inbrengen en natuurrecht daarmee een ‘betere’ visie maakt:
1. Is een rechtspositivistische definitie van recht voldoende?
Volgens het positivisme bestaat het recht uit normen, bevelen en/of regels > leidt tot een juridische
argumentatie waarin bepaalde principes een grote rol spelen. Die principes zijn van morele aard en kunnen
daarom niet in de vorm van regels worden gegoten > kan worden aangeduid met: Open structuur: het
geheel van normen, bevelen en wetten bevat een open structuur waarbinnen speelruimte bestaat voor de
rechter die een afweging moet maken wanneer bepaalde rechten met elkaar botsen
2. Lex iniusta non est lex: een onrechtvaardige wet is geen wet. Onrecht kan geen onderdeel zijn van het
positieve recht. De aard van het recht verzet zich hier tegen.
Maar, is dit argument wel juist? > aanhanger van het natuurrecht: regels kunnen enkel de schijn van recht
wekken, maar in werkelijkheid zijn ze geen recht en daarom mag men zich ertegen verzetten. Er moet
sprake zijn van een duidelijk criterium op basis waarvan het ‘echte’ van het ‘onechte’ recht kan worden
onderscheiden > het positieve recht moet daarom beantwoorden aan de minimale eisen die door de
mensenrechten worden gesteld. Mensenrechten zijn interessant, omdat ze enerzijds morele aanspraken zijn
aan het recht, maar anderzijds deel uitmaken van het positieve recht.
Mensenrechten als vorm van rechtvaardigheid
Waarom worden mensenrechten als huidige belichaming van het idee van rechtvaardigheid beschouwd? > Suum
Cirque Tribuere: iedereen moet het zijne krijgen, rechtvaardigheid is iets wat men toekomt en iedereen moet
datgene wat hem/haar toekomt ook ontvangen.
Bij mensenrechten moet het gaan om/vereisten voor mensenrechten:
- goederen die universeel deelbaar zijn
- een moreel belang
- geen afgeleid recht, maar een Ultiem recht: een recht dat geldt onafhankelijk van een nationale of
internationale wetgever > hoeft niet gesteld te worden, maar wel worden erkend
- rechten die aan alle mensen toekomen
- gerespecteerd door alle mensen
- geografisch en qua tijd onbegrensd
- deelbaar in 2 opzichten: 1) gewaardeerd door mensen uit verschillende culturen en 2) goederen waarvan
het genot door de een het genot van de ander niet uitsluit
3 Elementen van mensenrechten:
1. Universaliteit
2. Belang
3. Deelbaarheid
Hoofdstuk 2: De politieke en juridische context van de Universele verklaring
Een belangrijke preambule van de Universele Verklaring: ‘de terzijdestelling van en minachting voor de rechten van de
mens hebben geleid tot barbaarse handelingen, die het geweten van de mensheid geweld hebben aangedaan’ > hiermee
wordt terugverwezen naar de misdaden uit de Tweede Wereldoorlog.
Historisch kader
Binnen het Handvest van de VN staan niet de rechten van de mens centraal, maar het respect van de staten voor
elkaars politieke soevereiniteit en territoriale integriteit. Men stelde ten einde daarvan een orgaan in dat toeziet op de
internationale vrede en veiligheid: de Veiligheidsraad.
Op de Conferentie van San Francisco verklaarde Truman dat er binnen het kader van de VN een internationaal
verdrag over de rechten van de mens moest komen. Het bleef echter lange tijd bij een verklaring. Er waren veel landen
bij de verklaring betrokken. Op 8 december 1948 kwam uiteindelijk de verklaring tot stand. 8 Lidstaten onthielden
zich van stemming.
Het meest complexe binnen de discussie over de verklaring ging om de fundering: bij nationale rechten is de
fundering redelijk makkelijk te vinden. Ze ontlenen hun rechten aan de politieke afkondiging door de staat, die
democratisch is gekozen vs. bij mensenrechten waarbij de rechten mensen ‘van nature toekomen’. Maar, kan uit de
natuur wel iets worden afgeleid? Zou God niet als uiteindelijke wetgever aan de mensenrechten ten grondslag moeten
liggen? Wie zou op de naleving van de rechten moeten toezien?
UVRM
De institutionele betekenis van het UVRM is gering: er wordt niets gezegd over hoe een staat of een verdrag concreet
is ingericht of over de verhouding van de staat tot haar burgers. In de eerste preambule van de ‘barbaarse
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ebru26. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.56. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now