Gezondheidsbevordering en zelfmanagement door verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten
Stap 1-5 volledig uitgewerkt volgens de toetscriteria. Cijfer 8,9. De wijk Zuilen in Utrecht is uitgewerkt aan de hand van Windshield (uitgebreid), de verplichte voorbereidingsopdrachten en brief aan de wethouder en apa richtlijnen
Inleiding................................................................................................................................... 3
1. Voorbereidingsopdrachten..................................................................................................4
1.1 Voorbereidingsopdracht.................................................................................................4
1.2 Voorbereidingsopdracht.................................................................................................9
2. Wijkanalyse....................................................................................................................... 11
2.1 Stap 1: Wijk bepalen....................................................................................................11
.......................................................................................................................................... 12
2.2 Stap 2: Observeer de wijk............................................................................................14
Geschiedenis................................................................................................................. 14
Bevolkingssamenstelling................................................................................................15
Fysieke omgeving.......................................................................................................... 20
Economie....................................................................................................................... 25
Vervoer en veiligheid......................................................................................................25
Politiek en bestuur..........................................................................................................28
Communicatie................................................................................................................28
Onderwijs/ Educatie.......................................................................................................31
Ontspanning...................................................................................................................34
In gesprek met de wijkverpleegkundige Zuilen-Noord....................................................36
2.3 Stap 3: Verzamel relevante gegevens over jullie wijk of dorp, zoals demografische en
epidemiologische gegevens...............................................................................................38
Bevolkingssamenstelling van Zuilen...............................................................................38
Leeftijdscategorieën.......................................................................................................38
Culturele achtergrond.....................................................................................................39
Huishouden naar samenstelling.....................................................................................40
Geslachtssamenstelling Zuilen-West en Zuilen-Noord en -Oost....................................41
Sociaal Economische Status (SES) van verschillende bevolkingsgroepen in de wijk
Zuilen............................................................................................................................. 41
Opleiding........................................................................................................................ 42
Inkomen......................................................................................................................... 42
Woningen in Zuilen-Noord..............................................................................................43
Aantal inwoners met inkomen uit een uitkering (wijk Noordwest, Utrecht)......................44
Veiligheid in de wijk........................................................................................................45
Informele netwerken.......................................................................................................45
Gezondheidsproblemen.................................................................................................46
Buurtteam Zuilen............................................................................................................ 49
1
, 2.4 Stap 4: Breng de sociale kaart in beeld van een bepaald doelgroep...........................50
Sociale kaart..................................................................................................................50
Ouderen......................................................................................................................... 50
Welzijnsvoorzieningen voor ouderen in Zuilen...............................................................51
Zorgvoorzieningen voor ouderen in Zuilen.....................................................................52
Recreatie -en sportvoorzieningen voor ouderen in Zuilen..............................................53
Zorg, welzijn- en sportvoorzieningen buiten de wijk die hun diensten in Zuilen aanbieden
....................................................................................................................................... 54
2.5 Stap 5: Advies aan de wethouder................................................................................56
Wijkgezondheidsprofiel..................................................................................................56
Wijkdiagnoses................................................................................................................57
Gezondheidsfactoren die de gezondheid in de wijk positief beïnvloeden.......................59
Gezondheidsfactoren die de gezondheid in de wijk negatief beïnvloeden......................60
EBP-maatregelen gezondheidsbevordering...................................................................62
EBP-maatregelen welzijnsbevordering...........................................................................64
Gezondheids bevorderende maatregelen uitgevoerd door de wijkverpleegkundige.......66
Waarom dit advies.........................................................................................................67
Literatuurlijst.......................................................................................................................... 68
2
,Inleiding
In dit verslag vindt u een wijkanalyse over de wijk Zuilen in Utrecht. De wijk kent
verschillende de sociale, maatschappelijke en fysieke gezondheidsproblemen. Als
wijkverpleegkundige is het belangrijk om de wijk waarin je werkt goed te kennen. Dit bestaat
uit de gezondheidsproblemen in de wijk, maar ook welke faciliteiten de wijk aanbiedt, hierbij
kan je denken aan de sociale kaart. Zodat je de cliënten goed kunt verwijzen en adviseren in
het versterken van de zelfredzaamheid.
De wijkanalyse is opgebouwd uit vijf onderdelen. Deze vijf onderdelen zijn gezamenlijk
uitgewerkt. De opbouw van de wijkanalyse is als volgt:
- Twee voorbereidingsopdrachten, welke gezien kunnen worden als een
literatuuronderzoek. De eerste opdracht betreft een uitwerking van belangrijke begrippen
over de wijkanalyse. In de tweede opdracht staat de geschiedenis van de
wijkverpleegkundige beschreven en hoe deze tot stand gekomen is. Ook wat haar
expertise gebied inhoudt en haar rol in het nationaal preventieakkoord.
- In stap één staat een beschrijving over de door ons gekozen wijk Zuilen en welke
afbakening er gekozen is.
- In stap twee betreft de uitwerking van het Windshield Survey Invulformulier. Dit formulier
geeft een beeld van de wijk. Daarnaast worden de omgevingsfactoren die van invloed
zijn op de gezondheid van de bewoners in de wijk beschreven.
- In de derde stap zijn de kwantitatieve gezondheidsgegevens over de wijk Zuilen
beschreven.
- In de vierde stap is de sociale kaart van Zuilen uitgewerkt. Hierin zijn een aantal
welzijns-, zorg-, sport- en recreatievoorzieningen voor ouderen in de wijk Zuilen
uitgelicht.
Deze wijkanalyse bevat als laatste stap een individueel onderdeel. In stap vijf is een brief
geschreven aan de wethouder met daarin een aantal aanbevelingen. Deze aanbevelingen
betreffen zowel gezondheid gerelateerde interventies als preventieve maatregelen. Met als
doel de gezondheid van de bewoners en de gezondheidszorg in de wijk te verbeteren.
Omschrijving Betekenis voor wijk analyse
Expertisegebied Door de beroepsvereniging V&VN is een In het expertise gebied van de
wijkverpleegkundige document opgesteld onder leiding van Dhr. wijkverpleegkundige wordt bij de
Rosendal waarin de functie en de kaders rol van gezondheidsbevorderaar
van de wijkverpleegkundige worden duidelijk omschreven dat de
beschreven. wijkverpleegkundige een
In dit document is aandacht voor de proactieve rol heeft in het
specifieke competenties waarover signaleren van
wijkverpleegkundigen moeten beschikken, gezondheidsbedreigende factoren
beschreven met van de 7 CanMeds-rollen. en preventie op wijkniveau. Het
Dit document is bedoeld voor de maken van een wijkanalyse is een
wijkverpleegkundigen zelf maar ook voor van de methodieken die zij hiervoor
andere disciplines, zorgvragers, opleidingen gebruikt.
en zorgverzekeraars om informatie te geven
over de competenties en het werkveld van
de wijkverpleegkundige. Daarnaast worden
trends en ontwikkelingen in het werkveld
van de wijkverpleegkundige uiteengezet
(Rosendal, 2019).
Zelfmanagement Set van vaardigheden die de patiënt inzet De mate waarin bewoners van een
om zelf goed om te gaan met zijn wijk beschikken over de
gezondheidsprobleem en om zijn vaardigheden die nodig zijn om tot
zorgonafhankelijkheid te vergroten (Sassen, zelfmanagement te komen is van
2018). invloed op het
Een bredere definitie wordt geschreven zorg/hulpverleningen aanbod in
door Lorig et al. (1933). Deze luidt ‘het leren een wijk.
en uitvoeren van vaardigheden om een Het is dan ook belangrijk
actief en emotioneel bevredigend leven te onderzoek te doen naar de mate
leiden met een chronische aandoening’. van zelfmanagement bij het maken
De definitie van de beroepsvereniging van een wijkanalyse om vast te
V&VN luidt ‘het vermogen van mensen om kunnen stellen of het zorg aanbod
hun aandoening zo goed mogelijk in te aansluit bij de zorgbehoefte in een
passen in hun leven’. wijk.
Shared-decision Samen beslissen, een methodiek waarbij Deze methodiek van samen
making beslissingen over de zorg voor een patiënt beslissingen maken is ook van
in samenspraak met behandelaren- toepassing op het maken van een
verpleegkundige en patiënt genomen wijkanalyse. Als bewoners van de
worden. Door deze besluitvorming is de wijk actief deelnemen aan het tot
patiënt meer geneigd om de adviezen op te stand komen van een advies over
volgen en is het behandel resultaat de benodigde zorg/hulpverlening in
positiever (Van Haaren & Kersten, 2020). een wijk zullen zij hier positiever
tegen overstaan en meer gebruik
maken van de mogelijkheden die
de geboden zorg en ondersteuning
hen biedt.
4
, Sociale kaart In een Sociale Kaart vinden burgers en De sociale kaart van een wijk is
hulpverleners informatie over organisaties een essentieel onderdeel van de
en hun aanbod van diensten, producten en wijkanalyse omdat het inzicht geeft
activiteiten in het sociale domein. Ook kan in welke organisaties met welke
de Sociale Kaart worden ingericht voor een diensten al actief zijn in de wijk.
specifieke doelgroep (Sociale kaart, 2020).
Wijkgezondheids- Dit is een inventarisatie van de Het gezondheidsprofiel van een
profiel (gezondheids)situatie, wensen en behoeften wijk biedt veel informatie over de
en gezondheidsbeleving van inwoners van gezondheid en
een wijk (Rijksinstituut voor gezondheidsbeleving van de
Volksgezondheid en Milieu, z.d.). inwoners. Hiermee kan in de
wijkanalyse de zorg behoeften en
het zorgaanbod in de wijk met
elkaar vergeleken worden en als
basis dienen voor het maken van
gezondheidsbeleid afgestemd op
de behoeften in de wijk. Het
gezondheidsprofiel is daarmee een
hulpmiddel in het maken van een
wijkanalyse.
Informele zorg Informele zorg is zorg die onbetaald en niet Voor een wijkanalyse is het van
beroepshalve wordt verricht. Te belang om inzicht te hebben over
onderscheiden in mantelzorg, zelfhulp, hoeveel informele zorg er in de wijk
vrijwillige zorg en buurthulp (Redeker, gegeven wordt omdat er hierdoor
2017). specifieke zorgbehoeften kunnen
ontstaan bij de mantelzorgers.
Multimorbiditeit Het tegelijkertijd bestaan van minstens drie De mate waarin multimorbiditeit in
chronische aandoeningen gedurende de een wijk voorkomt is van belang
periode van minstens een jaar (Koller et al., voor de wijkanalyse, omdat het
2014 geciteerd in Bakker 2019). informatie geeft over de
zorgbehoeften die er in de wijk
bestaan.
Selectieve preventie Selectieve preventie is preventie die gericht Door het eerder opsporen van een
is op mensen die in een hoog risico groep gezondheidsprobleem door gebruik
vallen (Sassen, 2018). te maken van selectieve preventie,
probeert men een betere prognose
te bieden doordat gestart kan
worden met medische en
verpleegkundige activiteiten ter
verbetering van de
gezondheidssituatie. Dit heeft
invloed op de gezondheid en
gezondheidsvaardigheden in de
wijk.
Gezondheid De definitie gezondheid volgens Machteld Door aan de bewoners in de wijk te
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anne-marijeaalbersberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.00. You're not tied to anything after your purchase.
