1) UITWENDIG EN INWENDIG MILIEU VAN ORGANISMEN
Organisme = open systeem = wisselt materie en energie uit met zijn omgeving. (bij ééncelligen is
dit contact rechtstreeks)
Omgeving voor meercellig organisme ≠ duidelijk => uitwendig en inwendig milieu
Uitwendig milieu: bevindt zich buiten het organisme/ contact met buitenomgeving
Inwendig milieu: gevormd door lichaamsvloeistoffen, tussen de lichaamscellen => extracellulair
milieu
Intracellulair milieu: de celinhoud, in de lichaamscellen
uitwendig milieu: gekenmerkt door schommelingen in
fysische en chemische omstandigheden
2) HET BEGRIP HOMEOSTASE
Homeostase = gelijke toestand (Grieks)/min of meer
stabiele toestand van het inwendig milieu
Variabele parameters:
Lichaamstemperatuur: ±37°C
Zuurgraad: tussen 7,35 en 7,45
Glucoseconcentratie: ±0,1% = 0,1g/ 100 ml
Het streven naar homeostase vormt de basis voor onze gezondheid. Wanneer de homeostase
verstoord is, leiden we vaak aan een ziekte.
3) HOMEOSTATISCHE REGELSYSTEMEN
De elk homeostatisch regelsysteem bestaat uit 3 van elkaar afhankelijke niveaus die sterk met
elkaar in contact staan:
De sensor: Registreert een verandering en stuurt informatie door naar het
controlecentrum
Het controlecentrum: Ontvangt en verwerkt de informatie en geeft die door aan de
effector.
De effector: Reageert op de informatie en zorgt voor de effectieve aanpassing van de
verandering.
Terugkoppeling/feedback = Nieuwe informatie stroomt terug naar het systeem na een
aanpassing door een homeostatisch regelsysteem.
, Negatieve terugkoppeling = Als de homeostase bereikt is, wordt het regelsysteem onderdrukt.
De effectoren worden dan uitgezet.
Communicatie tussen betrokken stelsels gebeurt via hormonen en het zenuwstelsel. Er zijn
verschillende homeostatische regelsystemen in ons lichaam, wij bespreken er 3:
Thermoregulatie
Vochtregulatie
Regeling van de glucoseconcentratie in het bloed
4) THERMOREGULATIE
Mens = warmbloedig/homeotherm dier => in staat lichaamstemperatuur onder controle te
houden zelfs bij temperatuurwisseling in omgeving
Lichaamstemperatuur = kerntemperatuur (centraal in lichaam)
4.1 STABIEL HOUDEN VAN DE KERNTEMPERATUUR
Thermoregulatie = een homeostatisch regelsysteem dat ervoor zorgt dat de kerntemperatuur
stabiel blijft. => 3 verschillende niveaus:
De sensor: warmte- /koude receptoren (in lederhuid) registreren
omgevingstemperatuur => lichaam kan vroeg reageren. Inwendige receptoren (in
dieperliggend weefsel) zorgen voor bijsturing bij verandering
Het controlecentrum: informatie wordt in hypothalamus verzameld, kan ook inwendige
temperatuur waarnemen
De effector: er worden impulsen gestuurd naar bloedvaten en zweetklieren in de huid +
spieren vanuit hypothalamus
4.2 ONTWIKKELEN VAN KOORTS
Koorts = beschermingsmechanisme tegen
pathogene organismen. Hoge temperatuur zorgt voor sneller
herstel. Het is een verhoging van de kerntemperatuur, vaak als gevolg
van infectie want wordt veroorzaakt door pyrogene stoffen
(afweersysteem op infecties).
Pyrogene stoffen zetten de setpoint hoger dan 37°C => sensor ziet
37°C als te koud. Eens infectie overwonnen is alles weer
normaal. Geen behandeling nodig, wel oogje in het zeil houden 😉.
Koortsverwerende middelen kunnen op hypothalamus inwerken => setpoint = 37°C
Oververhitting kan ontstaan door uitwendige omgeving (zonnesteek, intensieve inspanning) =>
minder warmteafvoer in warme en vochtige omgeving
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anasimbrechts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.43. You're not tied to anything after your purchase.