De arbeidsovereenkomst
Op de arbeidsovereenkomst zijn veel wettelijke bepalingen van toepassing. Het doel hiervan is de
bescherming van de werknemer. Dit wordt gedaan om de ongelijkheid tussen de afhankelijke partij,
de werknemer en de sterkere partij, de werkgever te compenseren.
In art. 7:610 BW worden de voorwaarden genoemd om te kunnen spreken van een
arbeidsovereenkomst, deze voorwaarden zijn:
- De werknemer verbindt zich jegens de werkgever om persoonlijke arbeid te verrichten. Op
grond van art. 7:659 BW is de werknemer verplicht om de arbeid zelf, of te wel persoonlijk,
te verrichten. Hij mag het werk dus niet aan een ander overlaten. Wanneer dit wel gebeurt,
dan is er in beginsel geen sprake van een arbeidsovereenkomst.
- Deze arbeid wordt verricht tegen loon. Met loon wordt de vergoeding bedoelt die de
werkgever aan de werknemer verschuldigd is voor de bedongen arbeid. Loon wordt meestal
in geld betaald, maar het kan ook bestaan uit andere elementen bijvoorbeeld huisvesting
of kleding.
- De werknemer staat in dienst van de werkgever, er is sprake van een gezagsverhouding. Het
is vaak lastig om te bepalen of er sprake is van een gezagsverhouding. Relevant hierbij is of
de werkgever de bevoegdheid heeft om de werknemer bij de uitvoering van het werk
instructies of aanwijzingen te geven. aanknopingspunten om te bepalen of er sprake is
van een gezagsverhouding zijn: wie deelt de te verrichten werkzaamheden in, wie bepaalt
de werktijden, heeft de arbeid een incidenteel karakter, moeten bepaalde werkzaamheden
worden verantwoord, enzovoort.
Naast de arbeidsovereenkomst, bestaan er nog twee overeenkomsten waarin het verrichten van
arbeid centraal staat, dit zijn:
- De overeenkomst tot aanneming van werk, art. 7:750 BW. Dit is de overeenkomst waarbij
de aannemer zich verbindt jegens de opdrachtgever om buiten dienstbetrekking een werk
van stoffelijke aard tot stand te brengen en op te leveren, tegen een door de opdrachtgever
te betalen prijs in geld. hierbij kan het gaan om het maken van een heel nieuw object,
maar ook het repareren van een bestaand voorwerp kan hieronder vallen.
Bij deze overeenkomst staat niet de inspanning maar het resultaat centraal. Daarnaast is er
een ander verschil met de arbeidsovereenkomst, dat hier het werk niet zelf door de
aannemer hoeft te worden verricht. Hij kan het onder zijn leiding door een ander laten doen
op grond van art. 7:751 BW.
Bij de overeenkomst tot aanneming, voert de aannemer zelfstandig zijn werkzaamheden uit,
er bestaat tussen de aannemer en de opdrachtgever geen gezagsverhouding.
- De overeenkomst tot opdracht, art. 7:400 BW. Bij de overeenkomst tot opdracht verbindt
de opdrachtgever zich jegens de opdrachtgever, buiten dienstbetrekking werkzaamheden te
verrichten, die in iets anders bestaan dan tot stand brengen van werk van stoffelijke aard,
het bezwaren van zaken, het uitgeven van werken of het vervoeren van personen of zaken.
bij een overeenkomst tot opdracht moet worden gedacht aan werkzaamheden die een
dienstverlenend karakter hebben, zoals bijvoorbeeld een gespecialiseerd adviseur.
Bij deze overeenkomst bestaat er geen gezagsverhouding, maar kan de opdrachtgever wel
instructies geven over bijvoorbeeld een te gebruiken systeem. Daarnaast kan het hier wel
eens voorkomen dat de opdrachtnemer persoonlijk de arbeid moet verrichten, omdat hij is
aangenomen wegens zijn persoonlijke kwaliteiten.
,Flexibele arbeidsovereenkomsten
- Oproepcontracten. Hierbij wordt er tussen partijen afgesproken dat de werkgever de
oproepkracht kan/moet oproepen wanneer er werk beschikbaar is, waarna de oproepkracht
dan kan/moet komen werken. Binnen de oproepcontracten kan er onderscheid worden
gemaakt tussen twee soorten:
Arbeidsovereenkomst met uitgestelde prestatieplicht
Bij deze vorm is er dus sprake van een arbeidsovereenkomst. Dit brengt met zich mee dat de
oproepkracht binnen redelijke grenzen gehoor moet geven aan iedere oproep. De werkgever
is aan de andere kant verplicht om de werknemer op te roepen wanneer er werk is. Deze
overeenkomst kan zowel voor bepaalde als onbepaalde tijd worden aangegaan.
Wanneer er geen werkgarantie gegeven is, dan is er sprake van een nulurencontract. Het kan
ook voorkomen dat er een vast aantal uren is afgesproken en dat daarnaast de oproepkracht
op flexibele basis kan worden opgeroepen. In zo’n geval is er sprake van een min-
maxcontract.
Voorovereenkomst
Dit is een overeenkomst waarin wordt afgesproken onder welke voorwaarden de partijen te
zijner tijd één of meer arbeidsovereenkomsten zijn aangegaan. Als een oproepkracht gehoor
geeft aan een oproep, komt voor de duur van die oproep een arbeidsovereenkomst tot
stand.
- Uitzendovereenkomsten
Dit is een overeenkomst tussen de uitlener en uitzendbureau, waarbij de werkgever (een
uitzendbureau of een detacheringsbureau) een werknemer ter beschikking stelt aan een
derde, de inlener. → Deze overeenkomst is opgenomen in art 7:690 BW. Als het om een
uitzendovereenkomst gaat, dan moet de uitlener wel zijn beroep ervan hebben gemaakt van
het bijeenbrengen van vraag en aanbod van (tijdelijke) arbeid.
Van belang bij deze overeenkomst is dat ondanks dat de inlener feitelijke instructies geeft
aan de uitzendkracht, er tussen hen geen arbeidsovereenkomst tot stand komt. De inlener
heeft wel ten aanzien van de uitzendkracht bepaalde verantwoordelijkheden.
De uitzendovereenkomst is een bijzondere overeenkomst. Zo geldt op grond van art 7:691 lid
1 BW de ketenregeling van art 7:688a BW niet gedurende de eerste 26 weken van de
uitzendovereenkomst. Deze termijn kan bij cao nog eens worden verlengd tot 78 weken.
→ Wanneer de uitzendkracht op een gegeven moment bij de inlener in dienst komt, dan geldt
deze uitzondering niet.
Daarnaast bepaalt art 7:691 lid 2 BW dat er in de uitzendovereenkomst een beding kan
worden opgenomen, dat wanneer de uitzendkracht ter beschikking wordt gesteld door de
inlener aan een derde, de arbeidsovereenkomst van rechtswege eindigt.
- Payrolling
Payrolling lijkt er op een uitzendovereenkomst. Bij zo’n overeenkomst sluiten
payrollbedrijven met werknemers arbeidsovereenkomsten om hen vervolgens ter
beschikking te stellen aan een derde om onder diens leiding en toezicht werkzaam te zijn.
Het grote verschil met de uitzendingsovereenkomst, is dat bij payrolling, de inlener zelf de
werving en selectie doet en dat de werknemers ook uitsluiten bij deze ene inlener kunnen
worden ingezet.
, Wat bepaalt de inhoud van de arbeidsovereenkomst?
Internationaal en Europees arbeidsrecht
Internationale en Europese normen werken op verschillende manieren door in het Nederlandse
arbeidsrecht, dit kan door middel van Verdragen, verordeningen en richtlijnen. Meestal worden
hierin minimumnormen gesteld, zodat nationale bepalingen die gunstig zijn voor werknemers
kunnen gelden
- ILO en Verenigde Naties
De Internationale Arbeidsorganisatie is een mondiale organisatie van nationale overheden en
sociale partners. Zijn heeft normen gesteld op het terrein van onder andere: arbeidstijden,
gelijke beloning mannen en vrouwen en bescherming van werknemers tegen beroepsziekten
en arbeidsongevallen.
De Verenigde Naties hebben verdragen tot stand gebracht die raakvlakken hebben met het
arbeidsrecht. Dit zijn onder andere het IVBPR en het IVESCR. In sommige gevallen kan een
werknemer hier zelfs direct rechten aan ontlenen.
- Raad van Europa
Heeft het EVRM en ESH tot stand gebracht.
- Europese Unie
Heeft het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie tot stand gebracht, hieruit
vloeien een aantal relevante bepalingen voor het arbeidsrecht.
Grondrechten
In de grondwet zijn grondrechten opgenomen, ook deze kunnen betekenis hebben in het
arbeidsrecht. Ondanks dat de rechter niet bevoegd is om formele wetten aan de grondwet te
toetsten, kunnen de grondrechten wel doorwerken via de open normen in het arbeidsrecht, zoals
het goedwerkgeverschap en goed werknemerschap. Denk hierbij aan de volgende grondrechten:
- Vrijheid van meningsuiting
- Vrijheid van godsdienst
- Vrijheid van vereniging en vergadering → Vakbondsvrijheid
- Verbod van discriminatie
Voor het verbod van discriminatie is het van belang om te kunnen zien wanneer er sprake is van
direct en wanneer er sprake is van indirect onderscheid.
Direct onderscheid: als iemand op een andere wijze wordt behandeld dan een ander in een
vergelijkbare situatie wordt, is of zou worden behandeld op grond van een aantal kenmerken
waaronder zwangerschap.
→ Direct onderscheid is in beginsel verboden. Er bestaan maar enkele uitzonderingen hierop.
Bijvoorbeeld: direct onderscheid naar geslacht is toegestaan, wanneer het geslacht bepalend is.
Indirect onderscheid: indien een ogenschijnlijk neutrale bepaling, maatstaf of handelswijze personen
met een bepaalde godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit,
hetero- of homoseksuele gerichtheid of burgerlijke staat in vergelijking met andere personen
bijzonder treft.
→ Indirect onderscheid is in beginsel toegestaan.
Het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maaikefrieling97. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.