Summary
samenvatting praktisch ondernemingsrecht
- Course
- Institution
samenvatting praktisch ondernemingsrecht
[Show more]
Seller
Follow
maaikefrieling97
Reviews received
Content preview
Praktisch ondernemingsrecht1.1 Het ondernemingsrecht binnen het Burgerlijk Wetboek
Het begrip onderneming heeft binnen het vermogensrecht geen vaste
definitie. Als juridische entiteit is de onderneming onbekend; het is slechts
een economisch begrip. Het verschijnt dan ook onder meerdere definities
in verschillende wetten zoals art. 1 WOR, art 2 handelsregister etc.
Veelal valt onder de definitie dat de organisatie winstgericht dient te zijn.
Hierdoor wordt ook wel gemeend dat het ondernemingsrecht slechts
winstgerichte bedrijven betreft.
Wanneer we hier spreken over het drijven van een onderneming, wordt
een commerciële, winstgerichte organisatie bedoeld. Wanneer we spreken
over ondernemingsrecht wordt de definitie van de WOR gehanteerd.
“Elk in de maatschappij als zelfstandige eenheid optredend
organisatorisch verband waarin krachtens arbeidsovereenkomst of
krachtens publiekrechtelijke aanstelling arbeid wordt verricht.”
1.1.1 Rechtspersonen en rechtssubjecten
Het ondernemingsrecht valt onder privaatrecht en is geregeld in meerdere
wetten, mede naargelang het soort rechtsvorm. Hierbij worden twee
categorieën onderscheiden: de rechtspersonen en de niet-rechtspersonen.
Dit onderscheid is van belang vanwege de gevolgen die het zijn van
rechtspersoon heeft.
Een rechtssubject is drager van rechten en plichten. Dat een natuurlijk
persoon of rechtspersoon drager van rechten is, betekent simpelweg dat
hij zaken in eigendom kan hebben, dat het recht erkend dat die zaken van
hem zijn en dat hij schulden kan hebben. Anderzijds betekent dit dat hem
als drager van plichten verplichtingen kunnen worden toegerekend en dat
het recht ervan uitgaat dat deze lasten door hem moeten worden voldaan.
Een rechtsobject is datgene waarop een rechtssubject recht kan hebben,
bijvoorbeeld goederen.
Volgens art. 1:1 lid 1 BW zijn allen die zich in Nederland bevinden vrij en
bevoegd tot het genot van burgerlijke rechten. Logischerwijs vallen onder
dit begrip de natuurlijke personen, maar dus ook de rechtspersonen, zoals
een bv. Deze ondernemingen hebben volgens art. 2:3 BW ook een vorm
van persoonlijkheid, namelijk rechtspersoonlijkheid. Daarom worden zij
rechtspersonen genoemd.
Rechtspersonen worden op grond van art. 2:5 BW gelijkgesteld met
natuurlijke personen, voor wat het vermogensrecht betreft. Zowel de
natuurlijke persoon als de rechtspersoon is als rechtssubject
rechtsbevoegd. Art. 1:1 lid 1 BW.
Naast rechtspersonen bestaan er in Nederland ook
personenvennootschappen, zoals de maatschap, vof en er is de
eenmanszaak. Geen van deze soorten zijn rechtssubject. Zij hebben geen
rechtsbevoegdheid. De functionarissen binnen deze rechtsvormen zijn als
natuurlijke personen wel rechtssubject.
Functionarissen binnen rechtsvormen
- Bestuurders bij rechtspersonen
- Vennoten bij personenvennootschappen
1
, - Maten bij personenvennootschappen
- Commissarissen met name bij grote rechtspersonen
- Procuratiehouder bij rechtspersonen
- Eigenaar bij een eenmanszaak
1.1.2 Soorten rechtspersonen
Er bestaan publiekrechtelijke rechtspersonen, kerkgenootschappen en
privaatrechtelijke rechtspersonen.
Wanneer er wordt gesproken over rechtspersonen, dan worden de
privaatrechtelijke rechtspersonen bedoeld. In NL komen zes soorten
privaatrechtelijke rechtspersonen voor:
- De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bv)
- De naamloze vennootschap (nv)
- De vereniging
- De stichting
- De onderlinge waarborgmaatschappij (OWM)
- De coöperatie
1.2 Rechtsvormen in Nederland
Er bestaan in NL tien nationale rechtsvormen en drie Europese
rechtsvormen.
In NL zijn een hoop ondernemingen, waaronder ook
brievenbusmaatschappijen, dit zijn bedrijven die niet letterlijk veelal uit NL
werken maar zijn hier wel gevestigd.
1.2.1 Rechtspersonen
Van alle rechtspersonen is de bv het meest populair. Daarna volgen de
vereniging en stichting, coöperatie, nv en de waarborgmaatschappij.
Een bv is een rechtspersoon met eigen kapitaal, dat door middel van het
uitgeven van aandelen is verkregen. Ze dient te worden opgericht met een
notariële akte, waarin statuten worden opgenomen. Deze rechtsvorm
moet zich inschrijven bij de KvK. Er bestaan alleen aandelen op naam en
kan daarom dus geen beursgang maken.
De nv is ook een kapitaalvennootschap met beperkte aansprakelijkheid,
maar de nv heeft wel een minimumoprichtingskapitaal. Ze wordt op
dezelfde wijze als de bv opgericht. De aandelen kunnen op naam of aan
toonder zijn, met aan toonder kan een beursgang worden gemaakt.
De coöperatie is een verenigingsvorm, waarbij ledenorgaan verplicht is.
Deze rechtspersoon is gericht op winst en heeft als doel het voorzien in
stoffelijke behoeften van leden door het sluiten van overeenkomsten met
hen. De coöperatie dient bij de notaris te worden opgericht en ook te
worden ingeschreven hij de KvK. De bestuurders zijn in beginsel niet
aansprakelijk en het is mogelijk dat de aansprakelijkheid van leden ook
wordt beperkt of uitgesloten.
De OWM is hetzelfde als de coöperatie, behalve dat ze als doel moet
hebben dat ze met haar leden verzekeringsovereenkomsten sluit.
Een vereniging is een rechtspersoon met leden die niet gericht is op winst.
Ze mag behaalde winst niet uitkeren aan leden. Je hebt formele en
informele verenigingen. Formeel is ze bij notariële akte opgericht en
2
,ingeschreven bij de KvK met volledige rechtsbevoegdheid. Informeel is dit
niet zo en is inschrijving KvK optioneel.
1.2.2 Personenvennootschappen
Er zijn drie soorten personenvennootschappen: de maatschap, de vof en
de commanditaire vennootschap.
De maatschap is een vennootschapsband waarin een beroep of bedrijf
wordt uitgeoefend. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een stille en
openbare maatschap. De stille maatschap treedt niet naar buiten onder
één naam, de openbare maatschap wel.
Een maatschap wordt opgericht op basis van een overeenkomst waarbij
iedereen iets inbrengt, zodat er een gemeenschap ontstaat en samen
voordeel kan worden behaald.
De vof is gebaseerd op de maatschap. Zelfde wijze qua oprichting en
inschrijving bij de KvK. Een vof is een vennootschap voor
bedrijfsuitoefening. Alle vennoten zijn bevoegd tot vertegenwoordiging.
De cv is gebaseerd op de vof en heeft dezelfde oprichtingshandelingen en
tevens zelfde definitie. Hierbij is echter sprake van een of meer
commanditaire vennoten, ook wel ‘stille’ vennoten genoemd. Dit zijn
vennoten die slechts geld hebben ingebracht maar verder niet werkzaam
zijn. Ze delen volwaardig mee in de winst, maar dragen intern slechts bij
tot de hoogte van hun inbreng.
1.2.3 Eenmanszaak
De eenmanszaak is de meest voorkomende rechtsvorm. De eenmanszaak
is een niet wettelijk geregelde rechtsvorm, zonder formele
oprichtingsvereisten. Je dient je in te schrijven bij de KvK, zodat je
geregistreerd staat in het handelsregister.
1.2.4 Europese rechtsvormen
Ook hebben we in NL drie Europese rechtsvormen. Dit zijn supranationale
rechtsvormen omdat ze als het ware boven de Nederlandse staat staan.
We hebben de Europees Economisch Samenwerkingsverband, de Societas
Europaea en de Societas Cooperativa Europaea. Zie blz. 22 boek, uitleg.
1.3 Publiekrechtelijke rechtspersonen en kerkgenootschappen
Op grond van art. 2:1 lid 1 BW bezitten de Staat, de provincies, de
gemeenten en de waterschappen alsmede alle lichamen waaraan
krachtens de Grondwet verordende bevoegdheid is verleend,
rechtspersoonlijkheid.
De publiekrechtelijke rechtspersonen zijn een zeer gevarieerde groep. Ze
staan met natuurlijke personen gelijk.
Kerkgenootschappen zijn organisaties die zich uitsluitend met religie
bezighouden. Zij bezitten conform art. 2:2 BW eveneens
rechtspersoonlijkheid, maar verder geeft de wet geen regels over de
structuur en inrichting ervan.
1.4 De belangrijkste aspecten bij het kiezen van de juiste
rechtsvorm
3
, Wanneer een rechtsvorm wordt gekozen is een aantal algemene aspecten
van belang. Op basis van een aantal juridische als een aantal financiële,
praktische en fiscale aspecten kan steeds worden bepaald welke
rechtsvorm het beste past bij een bedrijf.
Belangrijke aspecten zijn:
- Doel; commercieel/niet commercieel, specifiek wettelijk
voorgeschreven of anders
- Zeggenschap; wel/geen gescheiden zeggenschap d.m.v.
voorgeschreven organen, wel/geen zeggenschap winstverdeling
- Aansprakelijkheid
- Vertegenwoordiging
- Financiën
- Belastingregels
- Interne regels.
1.6 Raakvlakken met het faillissementsrecht
De begrippen curator en bewindvoerder worden ook gebruikt binnen het
faillissementsrecht. Faillissementsrecht wordt ook wel insolventierecht
genoemd.
1.6.1 Curator bij faillissement
Ieder rechtssubject, natuurlijk persoon of rechtspersoon, kan failliet
worden verklaard. En faillissement is een gerechtelijk beslag op het hele
vermogen ten behoeve van alle schuldeisers. Hierbij stelt de rechter een
curator aan, in de regel een advocaat.
Om schuldeisers zoals de belastingdienst tegemoet te komen, kan de vof
apart van de betrokkenen vennoten failliet worden verklaard.
Een groot nadeel bij rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid is dat de
echtgenoot of geregistreerd partner met wie een gemeenschap is
aangegaan, eveneens onder het faillissement valt. Dit stelt art. 22 Fw.
Ingeval een vennoot van een personenvennootschap individueel failliet
wordt verklaard, verliest hij de bevoegdheid tot beschikking en beheer
over zijn vermogen.
Een rechtspersoon is al zelfstandig drager van rechten en plichten
gescheiden van zijn functionarissen. De rechtspersoon kan daarom
zelfstandig failliet worden verklaard. Echter in geval van onbehoorlijke
taakvervulling waarvan aannemelijk is dat dit een belangrijke oorzaak is
van het faillissement, kunnen bestuurders toch hoofdelijk aansprakelijk
worden gesteld. Art. 2:248 lid 1 BW.
Bij ieder faillissement neemt de curator het beheer van de onderneming
over. Art. 68 faillissementswet.
1.6.2 Bewindvoerder bij surseance van betaling
Indien surseance van betaling wordt verleend, krijgt een ondernemer of
rechtspersoon uitstel van betaling. Art. 214 lid 2 Fw, 215 lid 2 Fw, 228 Fw.
1.8 Kamer van Koophandel – Handelsregister
Alle genoemde rechtspersonen en ondernemingen dienen in het
Handelsregister van de KvK te worden ingeschreven. Hierin is te vinden
wie functionaris is van de betreffende onderneming, wie bevoegd is tot
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maaikefrieling97. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73091 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now